Ирмәш (Актаныш районы)
Ирмәш — Татарстан Республикасының Актаныш районындагы авыл.
| Ирмәш | |
| Рәсми исем | Ирмәш |
|---|---|
| Дәүләт |
 Россия империясе.svg){kind=small} РСФСР[d] Россия |
| Административ-территориаль берәмлек | Актанышбаш авыл җирлеге[1] |
| Халык саны |
62 (1795)[2], 76 (1816)[2], 128 (1834)[2], 85 (1859)[2], 192 (1870)[2], 93 (1902)[2], 187 (1905)[2], 232 (1912)[2] |
| Почта индексы | 423740 |
 | |
Халык саны — 147 тирәсендә. Почта индексы — 423740.
Тарих
үзгәртүXVIII гасырда, Гәрәй кабиләсеннән Жуар нэселненнэн XIII буын вэкиле Ирмәш Ирмәк углы белән нигезләнгән. Тарихчы Әнвәр Әсфәндиярев буенча, 1738 елда башкорт старшинасы Ирмәк Урмашев, йөз башы Мәсәгут Абызаев, Иштәк Ишкининһәм аларның туганнары тарафынан нигезләнә[3].
Демография
үзгәртү| Халык саны | |||||||||||||||
| 1795 | 1834 | 1859 | 1870 | 1897 | 1908 | 1920 | 1926 | 1938 | 1949 | 1958 | 1970 | 1979 | 1989 | 2002 | 2010 |
| 62 | 128 | 176 | 192 | 177 | 187 | 233 | 222 | 241 | 206 | 233 | 236 | 182 | 126 | 113 | 147 |
1795 елда 6 йортта 62 башкорт исәпкә алына; 1816 елда 13 йортта 76 башкорт, шул исәптән авылга нигез салучы Ирмәшнең уллары - 77 яшьлек Әдий һәм 53 яшьлек Хисаметдин Ирмяшевлар яши. 1834 елда башкортлар саны 128 була, 1859 елда - 85 башкорт ир-аты теркәлә, 1870 елда 35 йортта - 192 типтяр; 1902 елда - 93 асаба башкорт; 1905 елда - 187 башкорт; 1912 елда 232 асаба башкорт исәпләнә[3].
Климат
үзгәртү| Тәүлек буена һаваның уртача температурасы | ||||||||||||
| Гый | Фев | Мар | Апр | Май | Июн | Июл | Авг | Сен | Окт | Ноя | Дек | Ел |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| -11.5 °C | -11.2 °C | -6 °C | 3.9 °C | 13.1 °C | 18.7 °C | 20.4 °C | 17.6 °C | 11.9 °C | 4 °C | -5.3 °C | -10.8 °C | 3.7 °C |
Климат уртача континенталь. Кёппен-Гейгер климатлар классификациясе буенча климатның коды: Dfb[4]. Уртача еллык һава температурасы 3.7 °C.[5]
Шәхесләр
үзгәртү- Газинур Фарукшин (1956), җырчы, Татарстанның атказанган артисты (2016).
- Инсаф Хәбибуллин (1967), баянчы, җырлар авторы.
Искәрмәләр
үзгәртү- ↑ ОКТМО
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 2,7 Әсфәндиярев Ә. Аулы мензелинских башкир — Уфа: Башкортстан китап нәшрияты, 2009.
- ↑ 3,0 3,1 Ә. З. Әсфәндиярев. Аулы мензелинских башкир. — Уфа: Китап, 2009. — С. 335-338. — 600 с. — ISBN 978-5-295-04952-1.
- ↑ World Map of the Köppen-Geiger climate classification, Institute for Veterinary Public Health, University of Veterinary Medicine Vienna
- ↑ NASA Surface meteorology and Solar Energy Data Set, RETScreen International
Чыганаклар
үзгәртү- Татарская энциклопедия, Институт Татарской энциклопедии (ИТЭ) Академии наук РТ.
- Ә. З. Әсфәндиярев. Аулы мензелинских башкир. — Уфа: Китап, 2009. — С. 335-338. — 600 с. — ISBN 978-5-295-04952-1.