Wikipedia

Всеволожск

Всеволожск (рус. Всеволожск) — Россия Федерациясенең Ленинград өлкәсендә урнашкан шәһәр.

Всеволожск
Халык саны 78 011 (2024, халык санын бәяләү) Edit this on Wikidata
Нигезләнгән 1892 Edit this on Wikidata
Сәгать поясы UTC+04:00, UTC+03:00
География
АТБ Ошибка Lua в Модуль:Wd2 на строке 1016: attempt to index field 'datetime' (a nil value).
Ил Россия
Мәйдан 62.26 км²
ДДӨБ 30 метр Edit this on Wikidata
Координатлар 60°1'17"тн, 30°39'15"кнч
Почта индексы 188640, 188641, 188642, 188643, 188644, 188645, 188649 Edit this on Wikidata
Телефон коды 81370 Edit this on Wikidata
Карта

Халык саны — 64 368 кеше (2014)[1].

Сәгать поясы

үзгәртү
 
Мәскәү вакыты

Всеволожск Мәскәү вакыты (Moscow Time Zone, MSK) сәгать поясында урнашкан. UTC белән аермасы +3:00 сәгать тәшкил итә.

Тарихы

үзгәртү

Лубья елгасы үзәнендә урнашкан хәзерге Всеволожск территориясендә беренче җирлек 1500 елда ук телгә алына. 1580 елда, Кексгольм алганнан соң, Карелия картасында, шведлар авылы билгеләп үтелә. Lubiaby, швед теленнән тәрҗемә иткәндә Лубья авылы дигән сүз.

Лубья топонимы бу урыннарда XVII гасырда шактый таралган була. 1676 елда Ингермания картасында өч Лубья авылы билгеләнгән. Рябово исемле авыллар карталарда 1727 елдан башлап барлыкка килә, өстәвенә, алар торган елга Кече Охта дип атала, бары тик 1792 елда гына, А.М. Вильбрехтның картасында елга беренче тапкыр заманча исем ала — Лубья искә алына.

XVIII-XX гасырларда хәзерге заман Всеволожск шәһәре чикләрендә Приютино һәм Рябово авыллары була. Прютино халкы яшәгән чорда җиде хуҗа алыштырган. Рябово үзе эшләгән чорда 18 хуҗаны алыштырган.

1892 елда тар Ириновка тимер юлы ачыла.

1894 елда Павел һәм Елена Всеволожский исемендәге Рябов земство хастаханәсе ачыла.

1895 елда Рябов утарыннан ерак түгел (хәзерге Всеволожский һәм Октябрь проспектлары кисешкән урында), ул урнашкан җир хуҗасы Павел Александрович Всеволожский фамилиясе буенча, Всеволожская станциясе ачыла. П.А. Всеволожский төзелеше өчен сатылган җирләрдә яңа станция тирәсендә Всеволожскийның дача бистәсе барлыкка килә.

1914 елда, хәзерге Всеволожск торак пунктларында, земство мәктәпләре — ике сыйныфлы училищелар эшли. Изге Троицк чиркәвендә рухани Владимир Иванович Сердюк хезмәт итә, Рябов лютеран чиркәвендә Изге Регина пастор була.

1923 елда тимер юл киң колеялыга күчә, шулай ук Всеволожский бистәсе чатында төзәтелә, шуңа бәйле рәвештә, бүгенге Всеволожский проспекты һәм Константиновская урамы киселешеннән көньякка яңа вокзал төзелә.

1925 елда Всеволожский бистәсе Ленинград өязенең Ленин волосте үзәге була, халык саны 15 617 кеше, 26 авыл советы һәм 91 авыл була. Ленинград өлкәсе төзелгәннән соң, 1927 елда Всеволожский бистәсе Ленинград округының Ленин районы административ үзәге була.

1938 елның 27 ноябрендәге РСФСР Югары Советы Президиумы Указы белән Всеволожский дача бистәсе эшчеләр бистәләре категориясенә кертелә, аның составына Бернгардовка, Рябово, Ильинский, Марьино торак пунктларын кертеп, Всеволожский эшчеләр бистәсе дип атала.

РСФСР Югары Советы Президиумының 1963 елның 1 февралендәге Указы белән Всеволожский эшчеләр бистәсе Всеволожск өлкә буйсынуындагы шәһәр итеп үзгәртелә. Шул ук вакытта Всеволожск шәһәре район составыннан бүлеп бирелә һәм сәнәгать Облисполкомы карамагына тапшырыла.

Халык

үзгәртү
Халык саны
1920[2]1923[3]1926[4]1939[5]1942[6]194519491959[3]1967[3]1970[7]
1425↘1421↘1324↗11 848↘6330↘6296↗11 762↗27 768↗29 000↘26 978
1979[8]1989[9]1992[3]1996[3]1997[10]1998[3]2000[3]2001[3]2002[11]2003[3]
↗28 588↗31 946↗32 900↗37 900↗39 100↗39 800↗40 600↗41 100↗45 310↘45 300
2005[3]2006[3]2007[3]2008[3]2010[12]2011[3]2012[13]2013[14]2014[1]
↗45 500↗45 600↗45 900↗46 300↗59 704↘59 700↗60 354↗62 129↗64 368

Милләтләр (2010): урыслар (92,8%), украиннар (2,6%), әрмәннәр (1,0%).[15][16]

Тышкы сылтамалар

үзгәртү

Искәрмәләр

үзгәртү
  1. ↑ 1,0 1,1 Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2014 года. әлеге чыганактан 2014-08-02 архивланды. 2014-08-02 тикшерелгән.
  2. ↑ «Ленинград и Ленинградская губерния» Краеведческий справочник под ред. Е. Я. Голанта. 1925 г., стр. 45
  3. ↑ 3,00 3,01 3,02 3,03 3,04 3,05 3,06 3,07 3,08 3,09 3,10 3,11 3,12 3,13 Народная энциклопедия «Мой город». Всеволожск. әлеге чыганактан 2013-10-08 архивланды. 2013-10-08 тикшерелгән.
  4. ↑ Всесоюзная перепись населения 1926 года. Центральное статистическое управление СССР; Отд. переписи. Северный район. Ленинградско-Карельский район. М.: Изд. ЦСУ СССР, 1928, с. 106.
  5. ↑ РГАЭ, ф. 1562, оп. 336, д. 1248, лл. 83—96.
  6. ↑ ЦГА СПб., ф. 95, оп. 6, д. 5, л. 11.
  7. ↑ Всесоюзная перепись населения 1970 года Численность городского населения РСФСР, ее территориальных единиц, городских поселений и городских районов по полу.. Демоскоп Weekly. әлеге чыганактан 2013-04-28 архивланды. 2013-09-25 тикшерелгән.
  8. ↑ Всесоюзная перепись населения 1979 года Численность городского населения РСФСР, ее территориальных единиц, городских поселений и городских районов по полу.. Демоскоп Weekly. әлеге чыганактан 2013-04-28 архивланды. 2013-09-25 тикшерелгән.
  9. ↑ Всесоюзная перепись населения 1989 года. Численность городского населения. әлеге чыганактан 2011-08-22 архивланды.
  10. ↑ Административно-территориальное деление Ленинградской области. — СПб., 1997, с. 19
  11. ↑ Всероссийская перепись населения 2002 года. Том. 1, таблица 4. Численность населения России, федеральных округов, субъектов Российской Федерации, районов, городских поселений, сельских населённых пунктов - райцентров и сельских населённых пунктов с населением 3 тысячи и более. әлеге чыганактан 2012-02-03 архивланды.
  12. ↑ Всероссийская перепись населения 2010 года. Ленинградская область. әлеге чыганактан 2014-08-10 архивланды. 2014-08-10 тикшерелгән.
  13. ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям. Таблица 35. Оценка численности постоянного населения на 1 января 2012 года. әлеге чыганактан 2014-05-31 архивланды. 2014-05-31 тикшерелгән.
  14. ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2013 года. — М.: Федеральная служба государственной статистики Росстат, 2013. — 528 с. (Табл. 33. Численность населения городских округов, муниципальных районов, городских и сельских поселений, городских населённых пунктов, сельских населённых пунктов). әлеге чыганактан 2013-11-16 архивланды. 2013-11-16 тикшерелгән.
  15. ↑ 2010 елгы җанисәп алу базасы., archived from the original on 2015-09-15, retrieved 2014-12-06 
  16. ↑ Милләтне әйтмәгән кешеләрне исәпләмичә

Чыганаклар

үзгәртү
  • Венцель И. В., Солохин Н. Д. Всеволожск. — Л.: Лениздат, 1975. — 160 с. — (Города Ленинградской области). — 40 000 экз.
  • Ферман В. В. Всеволожск: историко-географический справочник. Часть 1 (1500—1917). — СПб: «Гйоль»; «Остров», 2019. — 480 с. — ISBN 978-5-90479-084-4.
  • Ферман В. В. Всеволожск: историко-географический справочник. Часть 2 (1917—1941). — СПб: «Гйоль»; «Остров», 2020. — 512 с. — ISBN 978-5-90479-104-9.
Чыганак — https://tt.wikipedia.org/w/index.php?title=Всеволожск&oldid=4072236