Комсомол

Комсомол яки Бөтенсоюз ленинчыл коммунистик яшьләр берлеге (tat.lat.Komsomol(үле сылтама), рус. Всесоюзный ленинский коммунистический союз молодёжи, ВЛКСМ) — ССРБда 1918—1991 елларда гамәлдә булган яшьләр иҗтимагый-сәяси оешмасы.

Бөтенсоюз ленинчыл коммунистик яшьләр берлеге
Нигезләү датасы	1918 ел
Таратылу датасы	1991 ел
Штаб фатиры	Мәскәү
Идеология:	Марксизм-ленинизм
Шигарь:	Не расстанусь с Комсомолом, буду вечно молодым
Матбугат чарасы	Комсомольская правда

Тарих

1918 елның 29 октябрендә эшче һәм крестьян яшьләре 1 нче Бөтенрусия корылтаенда Россия коммунистик яшьләр берлеге (РКСМ) исеме белән оештырыла, 1924 елдан — Россия ленинчыл коммунистик яшьләр берлеге (РКСМ), 1926 елдан — ВЛКСМ. Аның эшчәнлеге Коммунистлар фиркасе программасы нигезендә алып барыла. ВЛКСМның үз уставы, үзәк һәм җирле җитәкче органнары була. Ширкәтләрдә, колхоз-совхозларда, уку йортларында, Совет Армиясе гаскәри берлекләрендә башлангыч комсомол оешмалары оештырыла. Югары органы — Бөтенсоюз корылтае, корылтайлар арасында – Үзәк Комитет, аның пленумнарында ВЛКСМ Үзәк Комитетының бюросы, секретариаты сайлана. ВЛКСМ әгъзалыгына 14 яшьтән 28 яшькә кадәр егетләр һәм кызлар кабул ителә.

Комсомол дәүләт һәм җәмгыять эшләре белән идарә итүдә, яшьләрне тәрбияләүдә, сәяси, халык хуҗалыгына кагылышлы һәм социаль-мәдәни мәсьәләләрне хәл итүдә актив катнаша. Коммунистлар фиркасе ВЛКСМны яшьләр арасында үз идеологиясен уздыручы төп оешма итеп карый. Комсомолның төп вазифасы чын патриотлар, аңлы, югары белемле, хезмәт сөючән, төрле яктан әзерлекле коммунизм төзүчеләрне тәрбияләү, яшьләрне гамәли яктан коммунистик җәмгыять төзүгә җәлеп итү була. Комсомол яшь буыны пролетар интарнационализм принципларына тугърылык рухында тәрбияләүгә омтылыла, халыкара яшьләр хәрәкәтен җәелдерүгә ярдәм итә. ВЛКСМ әгъзалары хезмәттә үрнәк күрсәтергә, белемнәрне, мәдәниятне үзләштерергә, илнең сәяси тормышында актив катнашырга тиешләр. Комсомол Владимир Ленин исемендәге Бөтенсоюз пионер оешмасы белән җитәкчелек итә.

Комсомол белән бәйле атамалар

• Комсомолец, Комсомольск һәм Комсомольский — киң таралган торак пунктлар атамалары.
• Комсомол яки Ленин Комсомолы урамы — киң таралган урамнар исемнәре.

БЛКЯБ Татарстан өлкә комитеты беренче сәркәтипләре

• Хаим Гарбер (1919-1920)
• Лазарь Рубинштейн (1920-1921)
• Михаил Фөдоров (1921)
• Александра Баландина (1921-1922)
• Николай Блудау (1922-1923)
• П. Павлов (1923-1925)
• Даниил (?) Бендүков (1925-1927)
• Семөн Фөдоров (1927-1928)
• Габделхак Зарипов (1928-1930)
• Зәки Әхмәтшин (1931-1932)
• Виктор Калашников (1931-1932)
• Галим Мөхәммәтҗанов (1932-1936)
• Мәхмүт Баһаветдинов (1936-1937)
• Александр Перов (1937-1940)
• Михаил Доронин (1940-1942)
• Борис Лутскер (1942-1944)
• Әүхәди Милмөхәммәтев (1944-1949)
• Миңнехан Шәфиков (1949-1950)
• Владимир Макаров (1950-1953)
• Даимә Шакирҗанова (1953-1957)
• Виктор Горбунов (1957-1958)
• Кадыйр Җамалетдинов (1958-1961)
• Олег Данилов (1961-1963)
• Рәис Беляев (1963-1969)
• Анатолий Василетс (1969-1972)
• Илгиз Рахманколов (1972-1975)
• Валерий Кузьмин (1975-1977)
• Шамил Агеев (1977-1982)
• Борис Леушин (1982-1984)
• Дамир Шәяхмәтов (1984-1988)
• Морат Гаделшин (1988-1991)

Бүләкләр

• 1928 — Кызыл Байрак ордены
• 1931 — Хезмәт Кызыл Байрагы ордены
• 1945 —
• 1948 — Ленин ордены
• 1956 — Ленин ордены
• 1968 — Октябрь инкыйлабы ордены

Фотосурәтләр

• 
  Комсомол әгъзасы билеты
• 
• 
• 

Шулай ук карагыз

• В.И. Ленин исемендәге Бөтенсоюз пионер оешмасы

Чыганаклар

• Рус Википедиясе

Сылтамалар

• Комсомол экспозициясе