Аргентина милли һимны

”Әй, фани бәндәләр, тыңлагыз!” (испанча ¡Oid mortales!) — Аргентинаның милли һәм дәүләт гимны.

Аргентина милли һимны
исп. Himno Nacional Argentino
Дәүләт	Аргентина
Әсәр яки аның атамасы теле	испан теле
Көйязар	Blas Parera[d]
Текст авторы	Висенте Лопес и Планес[d]
Тональлек	си-бемоль мажор[d]
Аргентина милли һимны Викиҗыентыкта

Висенте Лопес и Планес

Блас Парера

Тарихы

гимн 1813 елның 11 мартында, бөтен Америкада азатлык хәрәкәтләре көч туплаган чорда иҗат ителгән. Текстының авторы — Висенте Лопес и Планес (испанча Vicente López y Planes), көен Блас Парера (испанча Blas Parera) язган. Испаниягә каршы бәйсезлек сугышы барганда аңа берничә тапкыр милитаристик рухтагы үзгәрешләр кертелгән булган. Әмма ил президентының 1990 елдагы ахыргы указы белән башлангыч текст тулысынча кире кайтарылган. 11 март хәзер дә милли гимн көне буларак билгеләп үтелә.

Сыйфатлама

Аны шартлы рәвештә ”Латин Америкасының эпик гимннары” дип аталган төркемгә кертәләр. Бу жанрдагы гимннар гадәттә бик тантаналы, шактый озын һәм рухландыргыч булуы белән аерылып тора. Аргентинаныкы, мәсәлән, һәркайсы 8 юлдан торган 9 куплетлы. Һәр строфаның кушымтасы ике темпта башкарыла: салмак өлеше ватанпәрвәрлек хисе белән сугарылган, ә кызурагы — бөеклек, мәһабәтлек рухында. “Эпик” үзенчәлекләр гимнның музыкасына да, текстына да хас. Аргентинага күрше булган илләрдәге кебек, аның да сүзсез уйнала торган кереш өлеше бар.

Кулланылышы

Халыкара рәсми чараларда гимнның сүзсез кереш өлеше һәм ант итү рухындагы кушымтасы гына файдаланыла. Солист һәм хор башкара торган варианты да бар, аңарда беренче куплетның башлангыч дүрт юлы һәм соңгы тугызынчы куплетның бишенче-сигезенче юллары берләштерелеп җырлана, аннары кушымта өстәлә. Куплет белән кушымта арасында да сүзсез уйнала торган икеюллык бар.
Бу вариант түбәндәге җәдвәлдә һәм оркестр белән солист башкаруындагы видеоязмада китерелгән:

испанча	татарча	tatarça
¡Oid mortales!	Әй, фани бәндәләр, тыңлагыз!	Äy, fani bändälär, tıñlağız!
¡Oid mortales! el grito sagrado: ¡Libertad, Libertad, Libertad! Oid el ruido de rotas cadenas: Ved en trono a la noble Igualdad. ¡Ya su trono dignísimo abrieron Las provincias unidas del Sud! Y los libres del mundo responden: ¡Al Gran Pueblo Argentino Salud! ¡Al Gran Pueblo Argentino Salud! Y los libres del mundo responden: ¡Al Gran Pueblo Argentino Salud! Y los libres del mundo responden: ¡Al Gran Pueblo Argentino Salud! Refren: Sean eternos los laureles Que supimos conseguir, Que supimos conseguir. Coronados de gloria vivamos O juremos con gloria morir, O juremos con gloria morir, O juremos con gloria morir!	Әй, фани бәндәләр, тыңлагыз оранны: “Азатлык! Азатлык! Һәм Ирек!” Тыңлагыз богаулар гөрселдәп сынганны! Күрегез: тәхеттә — Тигезлек, Көньякта тәхеткә ирештерде аны Берләшкән Төбәкләр, күреп хуп! Һәм безне котлады ирекле Җир шары: “Аргентина халкына сәлам!” “Аргентина халкына сәлам!” Һәм безне котлады ирекле Җир шары: “Аргентина халкына сәлам!” Һәм безне котлады ирекле Җир шары: “Аргентина халкына сәлам!” Кушымтасы: Уңышларга ирешәбез, Булсын дип мәңгелектә, Булсын дип мәңгелектә. Дан-шөһрәткә тәкъдир ителгәнбез: Әҗәлебез булыр шөһрәттә, Әҗәлебез булыр шөһрәттә, Әҗәлебез булыр шөһрәттә!	Äy, fani bändälär, tıñlağız orannı: “Azatlıq! Azatlıq! Häm İrek!” Tıñlağız boğawlar görseldäp sınğannı! Küregez: täxettä — Tigezlek, Könyakta täxetkä ireşterde anı Berläşkän Töbäklär, birep yäm! Häm bezne qotladı irekle Cir şarı: “Argentina xalqına sälam!” “Argentina xalqına sälam!” Häm bezne qotladı irekle Cir şarı: “Argentina xalqına sälam!” Häm bezne qotladı irekle Cir şarı: “Argentina xalqına sälam!” Quşımtası: Uñışlarğa ireşäbez, Bulsın dip mäñgelektä, Bulsın dip mäñgelektä. Dan-şöhrätkä täqdir itelgänbez: Äcälebez bulır şöhrättä, Äcälebez bulır şöhrättä, Äcälebez bulır şöhrättä!

Гимнның испан телендәге тулы тексты

1`. Oid ¡mortales! el grito sagrado:
¡Libertad, Libertad, Libertad!
Oid el ruido de rotas cadenas:
Ved en trono a la noble Igualdad.
Se levanta la faz de la tierra
Una nueva y gloriosa Nación:
Coronada su sien de laureles
Y a sus plantas rendido un León
Refren:
Sean eternos los laureles
Que supimos conseguir.
Coronados de gloria vivamos
O juremos con gloria morir.

2. De los nuevos campeones los rostros
Marte mismo parece animar;
la grandeza se anida en sus pechos,
A su marcha todo hace temblar.
Se conmueven del Inca las tumbas
Y en sus huesos revive el ardor,
Lo que ve renovando a sus hijos
De el antiguo esplendor.
Refren.

3. Pero sierras y muros se sienten
Retumbar con horrible fragor:
Todo el País se conturba por gritos
De venganza, de guerra y furor.
En los fieros tiranos la envidia
Escupió su pestífera hiel,
Su estandarte sangriento levantan
Provocando a la lid más cruel.
Refren.

4. ¡No lo véis sobre Méjico y Quito
Arrojarse con saña tenaz,
Y cuál lloran bañados en sangre
Potosí, Cochabamba y !
No lo véis sobre el triste Caracas
Luto y llantos y muerte esparcir!
¡No lo véis devorando cual fieras
Todo pueblo que logran rendir!
Refren.

5. A vosotros se atreve ¡Argentinos!
El orgullo del vil invasor,
Vuestros campos ya pisa contando
Tantas glorias hollar vencedor.
Mas los bravos que unidos juraron
Su feliz libertad sostener,
A esos tigres sedientos de sangre
Fuertes pechos sabrán oponer.
Refren.

6. El valiente argentino a las armas
Corre ardiendo con brío y valor,
El clarín de la guerra cual trueno
En los campos del Sud resonó,
Buenos Aires se pone a la frente
De los pueblos de la ínclita Unión,
Y con brazos robustos desgarran
Al ibérico altivo León.
Refren.

7. San José, San Lorenzo, Suipacha,
Ambas Piedras, Salta y Tucumán,
y las mismas murallas
Del tirano en ;
Son letreros eternos que dicen:
Aquí el brazo argentino triunfó
Aquí el fiero opresor de cerviz orgullosa dobló.
'Refren.

8. La victoria al guerrero argentino
Con sus alas brillantes cubrió
Y azorado a su vista el tirano,
Con infamia a la fuga se dió;
Sus banderas, sus armas se rinden
Por trofeos a la Libertad,
Y sobre alas de gloria alza el pueblo
Trono digno a su gran majestad.
Refren.

9. Desde un polo hasta el otro resuena
De la fama el sonoro clarín,
Y de América el nombre enseñando,
Les repite: ¡Mortales! Oid:
¡Ya su trono dignísimo abrieron
Las provincias unidas del Sud!
Y los libres del mundo responden:
¡Al Gran Pueblo Argentino Salud!
Refren.

Шулай ук карагыз

• Милли гимннар исемлеге