Wikipedia

Ангола

көньяк-көнбатыш Африкада урнашкан дәүләт

Анго́ла Җөмһүрияте́ (порт. República de Angola), Анго́ла – көньяк-көнбатыш Африкада урнашкан дәүләт. Намибия белән көньякта, Демократик Конго Җөмһүрияте белән төньяк-көнчыгышта һәм төньякта, Замбия белән көнчыгышта, шулай ук Конго Җөмһүрияте белән (Кабинда анклавы) чиктәш. Көнбатышта Атлантик океаны белән юыла. Анголаның AngoSat-1 дип аталган беренче ясалма иярчене 2017 елның 26 декабрендә җибәрелгән булган һәм илнең бөтен территориясендә һәм аның чикләреннән тыш телекоммуникацияләр тәэмин итәргә мөмкинчелек бирәчәк.
Элекеге Португалия колониясе. Күп файдалы казылмалар бар.

Ангола
порт. República de Angola
порт. Angola
Байрак[d]Илтамга[d]
Нигезләнү датасы 25 август 1992
Сурәт
Рәсми исем República de Angola[1], République d’Angola[2], Republic of Angola[1][3], People's Republic of Angola[1], República Popular de Angola, République populaire d'Angola һәм Angolská republika[4]
Кыскача исем 🇦🇴
Катнашучы Киву низагы[d]
Гомер озынлыгы 61,547 ел[5]
Демоним Angolan, angolai, angolaner, Angolan, Angolanka, Angolano, Langolänan, أنغولي, أنغولية, أنغوليون, ангольцы, анголка, анголец, אנגולי, אנגולית, angolezi, angolez, angoleză, অ্যাঙ্গোলীয়, angolanu, angolana, angolano, angolana, angolani, angolane, angolan, Angolano, Angolais[2], Angolaise[2], angolès, angolesa, angołana, angołane, angołani, angołan, أنڭولي, أنڭولية, أنڭوليين, أنڭوليات һәм Angólach[6]
Рәсми тел португал теле
Гимн Ангола гимны[d]
Мәдәният Ангола мәдәнияте[d]
Шигарь тасвирламасы Q102185417?
Шигарь тексты Virtus Unita Fortior
Дөнья кисәге Африка[7]
Дәүләт  Ангола
Башкала Луанда[d]
Сәгать поясы UTC+01:00 һәм Africa/Luanda[d][8]
Диңгез, күл яки елга эчендә яки янында урнашуы Атлантик океан
Иң көнчыгыш ноктасы 13°00′03″ к. к. 24°03′29″ кч. о.
Иң төньяк ноктасы 4°22′ к. к. 12°45′ кч. о.
Иң көньяк ноктасы 18°02′19″ к. к. 20°49′32″ кч. о.
Иң көнбатыш ноктасы 16°35′00″ к. к. 11°42′00″ кч. о.
Геомәгълүматлар Data:Angola.map
Иң югары ноктасы Моко[d]
Иң түбән ноктасы Атлантик океан
Идарә итү формасы җөмһүрият һәм президент республикасы
Дәүләт башлыгы вазыйфасы Ангола президенты[d]
Ил башлыгы Жоау Лоуренсу[d]
Хөкүмәт башлыгы вазыйфасы Ангола президенты[d]
Хөкүмәт башлыгы Жоау Лоуренсу[d]
Канунбирү органы Ангола парламенты[d]
Үзәк банкы Ангола милли банкы[d]
Дипломатик мөнәсәбәтләр Бразилия, Германия, Кабо-Верде, Австралия, Украина, Исраил, Намибия, Нигерия, Франция, СССР, Куба, Көньяк Африка Җөмһүрияте, Аргентина, Португалия, Кытай Җөмһүрияте, Вьетнам, Зимбабве, Мексика, Америка Кушма Штатлары, Сербия, Россия, Һиндстан, Кытай, Гөрҗистан, Кения, Замбия, Маҗарстан һәм Корея Халык Демократик Җөмһүрияте[9]
Әгъзалык Берләшкән Милләтләр Оешмасы, АБ, Бөтендөнья сәүдә оешмасы, Халыкара реконструкция һәм үсеш банкы[d], Халыкара үсеш ассоциациясе[d], Халыкара финанс корпорациясе[d], Инвестицияләр иминлеген гарантияләү буенча күпъяклы агентлык[d], Африка үсеш банкы[d], Африка, Кариб диңгезе һәм Тын океан дәүләтләре[d], Португал телле илләр берләшмәсе, Интерпол[10][11], ХКТО[d][12][13], Мәгариф, фән һәм мәдәният сораулары буенча Берләшкән Милләтләр Оешмасы[14], Африка көньягын үстерү җәмгыяте[d], Гвинея култыгы комиссиясе[d], Бөтендөнья почта берлеге[15][16], Халыкара телекоммуникацияләр берлеге[d][17], ОПЕК, Бөтендөнья метеорология оешмасы[18], Бөтендөнья сәламәтлек оешмасы[19], Үзәк Африка илләре икътисади берлеге[d], Халыкара яңартыла торган энергия чыганаклары агентлыгы[d][20] һәм Бөтендөнья таможня оешмасы[d][21]
Балигълык яше 18 яшь
Никахка керү яше 18 яшь
Халык саны 36 749 906 (2023)[22]
Ир-ат халкы 15 983 035[23], 16 517 497[23], 17 051 491[23] һәм 17 590 767[23]
Хатын-кыз халкы 16 370 553[23], 16 910 989[23], 17 452 283[23] һәм 17 998 220[23]
Административ бүленеше Бенго[d], Бенгела[d], Бие[d], Кабинда[d], Квандо-Кубанго[d], Төньяк Кванза[d], Көньяк Кванза[d], Кунене[d], Уамбо[d], Уила[d], Луанда[d], Төньяк Лунда[d], Көньяк Лунда[d], Маланже[d], Намибе[d], Мошико[d], Уиже[d] һәм Заире[d]
Акча берәмлеге Ангола кванзасы[d]
Номиналь тулаем эчке продукт 65 685 435 100 $[24] һәм 106 713 618 735 $[24]
Кеше потенциалы үсеше индексы 0,586[25]
Inequality-adjusted Human Development Index 0,407[26]
Үз-үзенә кул салулар күрсәткече 4,7[27]
Эшсезлек дәрәҗәсе 7 ± 1 процент[28]
Нәрсә белән чиктәш Намибия, Конго Демократик Республикасы, Замбия, Конго Җөмһүрияте һәм Габон
Автомобил хәрәкәте ягы уң[d][29]
Челтәр көчәнеше 220 вольт
Электр аергычы төре Europlug[d][30]
Алыштырган Ангола халык республикасы[d]
Кулланылган тел Yauma[d], кваньяма теле[d], Zemba[d], Квади[d], чокве теле[d], Mbangala[d], тһимбукушу теле, Bolo[d], Ndombe[d], Nsongo[d], гсирику теле, Luimbi[d], Nyengo[d], Nyaneka[d], Mashi[d], Holu[d], Nkhumbi[d], Lucazi[d], Sama[d], Kuvale[d], Nyemba[d], португал теле, Yaka[d], төньяк мбунду теле[d], РуКвангали теле, көньяк мбунду теле[d], Khwe[d], Luvale[d], лунда теле[d], луба теле[d], Mbunda[d], Mbwela[d], Kiyombe[d], Nkangala[d] һәм Ngandyera[d]
Кайда өйрәнелә Angolan studies[d]
Мәйдан 1 246 700 км²
Рәсми веб-сайт governo.gov.ao
Һәштәге Angola
Югары дәрәҗәле Интернет домены .ao
Харита сурәте
Тематик география Ангола географиясе[d]
Феноменның икътисады Ангола икътисады[d]
Феноменның демографиясе Ангола халкы[d]
Мәктәптә укымаган балалар саны 2 088 363[31]
Джини коэффициенты 51,3
Тулаем туулар коэффициенты 6,08[32]
Шәһәр халкы 21 410 634[23], 22 338 586[23], 23 276 246[23] һәм 24 229 338[23]
Авыл халкы 10 942 954[23], 11 089 900[23], 11 227 528[23] һәм 11 359 649[23]
Максималь температура 43,5 °C
Уку-язу нисбәте 66 процент[33]
Демократия индексы 3,66[34]
BTI Governance Index 3,56[35], 3,11[35], 4,03[35], 4,18[35], 3,96[35], 3,61[35], 3,6[35], 4,23[35] һәм 4,46[36]
BTI Status Index 3,41[35], 3,82[35], 4,56[35], 4,92[35], 4,44[35], 4,16[35], 3,94[35] һәм 4,21[36]
Туым күрсәткече 39,725[23], 39,271[23], 38,809[23] һәм 38,2[23]
Үлем күрсәткече 7,811[23], 7,821[23], 8,009[23] һәм 7,863[23]
Илнең мобиль коды 631
Илнең телефон коды +244
Гадәттән тыш хәлләрдә ярдәм телефоны 113[d][37], 115[d][37] һәм 116[d][37]
Номер тамгасы коды ANG
Диңгездәге идентификацияләү номеры 603
Монда җирләнгәннәр төркеме Төркем:Анголада җирләнгәннәр[d]
Бу якта төшерелгән фильмнар төркеме Төркем:Анголада төшерелгән фильмнар[d]
Карта
 Ангола Викиҗыентыкта

Тарих

үзгәртү

Искәрмәләр

үзгәртү
  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 Central Intelligence Agency The World Factbook — Washington, D.C.: Central Intelligence Agency, U.S. Government Printing Office, 1981. — ISSN 0277-1527; 1553-8133
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 http://cnig.gouv.fr/wp-content/uploads/2020/02/CNT-PVM_r%C3%A9vis%C3%A9_2020-01-27-1.pdf
  3. ↑ Official Names of the United Nations Membership — UN, 2016. — 5 p.
  4. ↑ https://www.skgeodesy.sk/sk/ugkk/geodezia-kartografia/standardizacia-geografickeho-nazvoslovia/nazvy-statov/
  5. ↑ ЮНЕСКО-ның статистика институты
  6. ↑ The National Terminology Database for Irish — 2006.
  7. ↑ https://www.workwithdata.com/place/angola
  8. ↑ https://data.iana.org/time-zones/tzdb-2021e/africa
  9. ↑ https://www.ncnk.org/sites/default/files/content/resources/publications/NCNK_Issue_Brief_DPRK_Diplomatic_Relations.pdf
  10. ↑ https://www.interpol.int/Member-countries/World — Интерпол.
  11. ↑ https://www.interpol.int/Who-we-are/Member-countries/Africa/ANGOLA
  12. ↑ https://www.opcw.org/about-opcw/member-states/ — ХКТО.
  13. ↑ https://www.opcw.org/about-us/member-states/angola
  14. ↑ http://www.unesco.org/eri/cp/ListeMS_Indicators.asp
  15. ↑ http://www.upu.int/en/the-upu/member-countries.html
  16. ↑ https://www.upu.int/en/Universal-Postal-Union/About-UPU/Member-Countries?csid=-1&cid=25
  17. ↑ https://www.itu.int/online/mm/scripts/gensel8
  18. ↑ https://public.wmo.int/en/members/angola
  19. ↑ https://www.who.int/choice/demography/by_country/en/
  20. ↑ https://www.irena.org/irenamembership
  21. ↑ https://www.wcoomd.org/-/media/wco/public/global/pdf/about-us/wco-members/list-of-members-with-membership-date.pdf
  22. ↑ https://data.who.int/countries/024
  23. ↑ 23,00 23,01 23,02 23,03 23,04 23,05 23,06 23,07 23,08 23,09 23,10 23,11 23,12 23,13 23,14 23,15 23,16 23,17 23,18 23,19 23,20 23,21 23,22 23,23 (unspecified title) — база данных Всемирного банка.
  24. ↑ 24,0 24,1 https://data.worldbank.org/indicator/NY.GDP.MKTP.CD — Бөтендөнья банкы.
  25. ↑ Отчёт о развитии человечества — Программа развития ООН, 2022.
  26. ↑ Отчёт о развитии человечества — Программа развития ООН, 2022.
  27. ↑ https://apps.who.int/gho/athena/data/xmart.csv?target=GHO/SDGSUICIDE,SDG_SH_STA_SCIDEN&profile=crosstable&filter=COUNTRY:*;REGION:*;AGEGROUP:-&x-sideaxis=COUNTRY;SEX&x-topaxis=GHO;YEAR
  28. ↑ http://data.worldbank.org/indicator/SL.UEM.TOTL.ZS
  29. ↑ http://chartsbin.com/view/edr
  30. ↑ World Plugs / мөхәррир Халыкара иликтер тихникасы кәмисиясе
  31. ↑ ЮНЕСКО-ның статистика институты
  32. ↑ ЮНЕСКО-ның статистика институты
  33. ↑ https://data.worldbank.org/indicator/SE.ADT.LITR.ZS
  34. ↑ 2020 Democracy Index
  35. ↑ 35,00 35,01 35,02 35,03 35,04 35,05 35,06 35,07 35,08 35,09 35,10 35,11 35,12 35,13 35,14 https://www.bti-project.org
  36. ↑ 36,0 36,1 https://bti-project.org/en/reports/country-dashboard/AGO
  37. ↑ 37,0 37,1 37,2 International Numbering Resources Database: ITU-T E.129 National-only numbers linked with emergency services and other services of social value / мөхәррир Халыкара телекоммуникацияләр берлеге

Сылтамалар

үзгәртү

Моны да карагыз

үзгәртү
Чыганак — https://tt.wikipedia.org/w/index.php?title=Ангола&oldid=4248451