Анак Агунг Пандҗи Тисна

Анак Агунг Пандҗи Тисна (1908 елның 11 феврале – 1978 елның 2 июне), шулай ук Анак Агунг Ньоман Пандҗи Тисна, I Густи Ньоман Пандҗи Тисна, яки фәкать Пандҗи Тисна буларак мәгълүм, Индонезиядә Балиның төньяк өлешендә Сингараджа, Булеленгның Пандҗи Шакти династиясенең 11-енче варисы. Ул 1944 елда әтисенең Анак Агунг Путу Дҗелантикның варисы булган. Пандҗи Тиснаның 1955 елда язылган I Made Widiadi китабының соңгы битендә ул хронологик тәртиптә тормыш тасвирламасын язган. Ул язучы һәм новелист булган. Ул Булеленг патшасы булудан баш тарткан, әмма олы угылы булып 1944 елда әтисе үлеменнән соң Япон оккупация гаскәрләре аны “сьючо” булырга мәҗбүр иткәннәр. Хөкеме вакытында ул 1946 елдан 1947 елга кадәр бөтен Бали Патшалар Шурасының (“Паруман Агунг”) җитәкчесе һәм Булеленгның регенты булган. 1947 елда аның христиан диненә ышануы доминант Һинду дине белән туры килмәүдән, Пандҗи Тисна тәхеттән 1949 елга кадәр кече ир туганына Анак Агунг Нгураһ Кетут Дҗеланткка яки шулай ук Меестер Дҗелантик буларак мәгълүм ваз кичкән. Ул 1978 елның 2 июнендә үлгән һәм ул алдагы елларда төзелгән елларда җиренең көнчыгыш ягында кәшишханә янында зиратта күмелгән булган.

Иртә еллары

Анак Агунг Пандҗи Тисна Анак Агунг Путу Дҗелантик һәм аның хатыны Җеро Мекеле Ренггадан туган булган. Пандҗи Тисна рәсми белемен Сингараджада башлангыч мәктәптә кабул иткән һәм белемен Батавиядә урта мәктәптә дәвам иткән.

Карьера

Пандҗи Тисна күбрәк роман язучы буларак мәгълүм. Аның барысы да Балида, бигрәк тә Сингараджада урын алган романнар Балаи Пустака тарафыннан нәшер ителгән булган. Аның кыска хикәяләрнең күбесе Сурабайяда “Теранг Булан” журналында нәшер ителгән булган. Ул шулай ук Ни Поэтри кебек шигырьләр язган, алар Джакартада Поедҗангга Бароэда Сутан Такдир Алисьяһбана тарафыннан нәшер ителгән булган. Пандҗи Тиснаның әтисенең 1944 елның 25 июлендә үлеменнән соң тәхеткә утырганчы сәүдәгәр, әтисенең сәркатибе, башлангыч мәктәп мөдире, “Җатайю” журналы мөхәррире һәм фермер буларак төрле карьерасы булган. Ул 1946-1947 елларда Бали Патшалар Шурасының рәисе булган, әмма 1947 елда ир туганы Меестер Дҗелантикка тәхеттән ваз кичкән. 1946-1948 елларда ул Көнчыгыш Индонезия Дәүләтенең Провизия Парламенты әгъзасы булган.

Бали туризм сәнәгатен үстерү

Пандҗи Тисна шулай ук бигрәк тә төньяк пляж районында Бали туризмы пионеры буларак искә алына. 1953 елда ул Деса Тукад Чеболны (хәзер Деса Калиасем авылы буларак мәгълүм) ял итү йорты буларак сайлаган. Анда ул язган һәм биредәге һәм чит ил кунакларын кабул иткән. Ул ял итү йортын Lovina дип атаган, ул Love Indonesia сүзләренең кыскартылмасы булып тора. Шуннан соң ул Булеленгның көнбатыш ярында берничә кунак йорты төзегән. Бөтен даирә шуннан соң инглиз телендә Pantai Lovina яки Lovina Beach буларак мәгълүм булган. Бу сәбәпкә күрә ул "Бали Туризмы Әтисе" буларак билгеле. 2003 елда Бали хөкүмәте үлеменнән соң Бали туризмын үстерүдә хезмәте өчен аңа Карья Карана Бүләген биргән.

Гаиләсе

Пандҗи Тиснаның дүрт хатыны булган, Анак Агунг Истри Маник, аннан аның ике угылы булган; Ни Кетут Майяс (Җеро Мекеле Сероҗа), аннан аның ике угылы һәм бер кызы булган; Луһ Саянг (Мекеле Садпада) аннан аның ике угылы булган; һәм Җро Мекеле Ресми, аннан аның дүрт угылы һәм ике кызы булган.

Төп эшләре

• I Made Widiadi (Kembali kepada Tuhan) (1955)
• I Swasta Setahun di Bedahulu (1938)
• Sukreni Gadis Bali (1936), бу эш башта Бали телендә нәшер ителгән булган. Ул шуннан соң башка телләргә түбәндәге атамалар астында тәрҗемә ителгән булган:
  • Bali Taruniyan Dedenekuge Kathawa, Сингала телендә юрама, Dr. P. G. Punchihewa тәрҗемәсе.
  • The Rape of Sukreni, инглиз теле юрамасы, Джордж Куинн тәрҗемәсе.
• Ni Rawit Ceti Penjual Orang (1935)
  • Panglajar Djadi Tjoelik Сундан теле 1940 ел юрамасы, Соерҗана тәрҗемәсе.

Искәрмәләр

• Modern Indonesian Literature, vol. I, by A. Teeuw. 1979.
• Biographical Article (Indonesian)
• A A P Tisna - His Life and Thought (Indonesian)

Шулай ук укырга мөмкин

• The Last King of Singaraja, Bali by Prof. I Gusti Ngurah Gorda.
• Warna Lokal Bali dalam Sukreni Gadis Bali Karya Anak Agung Pandji Tisna by Made Pasek Parwatha.
• Patih Jelantik by Dr. Udayana P. Tisna.