Гарәп теленең латин әлифбасы
(Ğaräp teleneñ latin älifbası битеннән юнәлтелде)
Гарәп теленең латин әлифбасы яки гарәп телен романлаштыру (مناظرة الحروف العربية mounatharat al-horouf al-ʻarabiyya) — гарәп имләсенә туры килүче латин әлифбасы.
XX гасырда гарәп телен романлаштырырга берничә тапкыр тырыштылар, ләкин бернинди система һәркем куллана торган әлифбага әйләнмәде.
Бу мәкаләдә татар латин әлифбасы (Заманәлиф) нигезендә гарәп телен романлаштыру тәкъдим ителә. Рәсми татар латин әлифбасына берничә махсус хәрефләр өстәлә (бу хәрефләр ISO халыкара фәнни траслитерациясеннән алынган):
| Гарәп хәрефе | Хәреф исеме | ХФӘ | Заманәлиф нигезендәге латин хәрефе |
|---|---|---|---|
| ﺍ | әлиф | /a(ː)/ | ä |
| ﺀ | һәмзә | ʔ | ' |
| ﺏ | ба | /b/ | b |
| ﺕ | та | /t/ | t |
| ﺙ | са | /θ/ | ṯ |
| ﺝ | җим | /d͡ʒ ~ ɡ/ | c |
| ﺡ | һа | /ħ/ | ḥ |
| ﺥ | ха | /x ~ χ/ | x |
| ﺩ | дәл | /d/ | d |
| ﺫ | зәл | /ð/ | ḏ |
| ﺭ | ра | /r/ | r |
| ﺯ | зәй | /z/ | z |
| ﺱ | син | /s/ | s |
| ﺵ | шин | /ʃ/ | ş |
| ﺹ | сад | /sˁ/ | ṣ |
| ﺽ | дад | /dˁ/ | ḍ |
| ﻁ | та | /tˁ/ | ṭ |
| ﻅ | за | /ðˁ ~ zˁ/ | ẓ |
| ﻉ | айн | /ʕ/ | ʿ |
| ﻍ | гайн | /ɣ/ | ğ |
| ﻑ | фа | /f/ | f |
| ﻕ | каф | /q/ | q |
| ﻙ | кәф | /k/ | k |
| ﻝ | ләм | /l/ | l |
| ﻡ | мим | /m/ | m |
| ﻥ | нун | /n/ | n |
| ﻩ | һа | /h/ | h |
| ﻭ | вав | /w, uː/ | w |
| ﻱ | йа | /j, iː/ | y, i |
Шулай ук карагыз
үзгәртүСылтамалар
үзгәртү- Гиляревский Р. С. (ред.) Практическая транскрипция фамильно-именных групп. — М.: Физматлит, 2004. Стр. 46—59.
- Инструкция по передаче на картах географических названий арабских стран / Сост.: В. И. Савина, С. С. Цельникер; Ред. Н. М. Наджарова. — М.: Наука, 1966.
- ALA-LC Romanization Tables: Transliteration Schemes for Non-Roman Scripts. Randal K. Berry (ed.). Library of Congress, 1997.
- Anleitung zur Transkription des Arabischen 2005 елның 15 февраль көнендә архивланган.. Fachschaft Asiatisch-Orientalische Kulturwissenschaften, Universität Bonn, No date.
- Araabia / ‘Arabīy. / Institute of the Estonian Language. KNAB: Kohanimeandmebaas / Place Names Database, 2003-02-08.