Ğäzi Qaşşaf

Бу мәкаләнең кирилл әлифбасындагы игезәге бар.

Ğäzi Qaşşaf (Mirğäzi Soltan ulı Qaşşafetdinov) tänqıytçe häm ädäbiät ğälime, 1907 yılnıñ 15 aprelendä elekke Ufa ğubernası Bäläbäy öyäze (xäzerge Başqortstan respublikası Tuymazı rayonı) Yaña Arslanbäk awılında tua.

1920-1925. yıllarda Ğäzi Qaşşaf Bäläbäy şähärendäge uqıtuçılar seminariasendä (soñınnan - pedagogia texniqumı) uqıy. 1925. yılnıñ közendä Qazanğa kilä häm Könçığış pedagogia institutına qabul itelä. İnstitutnı tämamlağaç, 1929 yıldan 1937 yılğa qädär, Qazannıñ törle uqu yortlarında tel-ädäbiät uqıta.

1937 yılda kitap näşriätına eşkä küçä. 1942 yılnıñ oqtyabrendä G.Qaşşafnı "Sovet ädäbiäte" (soñraq - "Qazan utları") jurnalına redaktor itep bilgelilär. 1960 yılda, dissertasia yaqlap, filologia fännäre kandidatı digän ğıylmi däräcä alğaç. G.Qaşşaf üzeneñ xezmät eşçänlegen tulısınça Qazan däwlät ünivirsitite belän bäyli.

G.Qaşşaf bay ädäbi-fänni miras qaldırğan ädip. Anıñ berençe tänqit mäqäläläre 1928 yılda, student çağında uq basıla başlıy. 1940 yılda anıñ beryülı öç kitabı - Ş.Kamal turındağı monografiase, "Qäläm masterları" isemle tänqit mäqäläläre cıyıntığı häm çik saqçıları tormışınnan alıp yazılğan "Çül buyında" poweste basılıp çığa.

İllençe yıllardan başlap G.Qaşşaf üzeneñ qalğan böten ğömeren, bay täcribäsen häm säläten tatar xalqınıñ ğorurlığı - heroy-şağir Musa Cälilneñ legendar tormışın häm ícatın tikşerügä bağışlıy. Näticädä, Musa Cälil isemle külämle monografiase yazıla. Ädäbi xezmätlären häm cämäğät eşçänlegen yuğarı bäyäläp, sowet xökümäte anı Xezmät Qızıl Bayrağı (1957), "Poçet Bilgese" (1967) ordennarı häm medällär belän büläkli.

Ğäzi Qaşşaf 1975 yılnıñ 9 dekäberendä wafat buldı.