«Туган тел» шигыре
«Туган тел» шигыре -Габдулла Тукай тарафыннан 1909 елда язылган шигырь.
ТарихҮзгәртү
Шигырь «Балалар күңеле» җыентыгында беренче тапкыр нәшер ителә.
Аны инкыйлабка кадәрге чорда мәктәп-мәдрәсәләрдә уку елы башлану алдыннан, уку елы тәмамланган вакытта, шулай ук бәйрәм кичәләрендә балалар хор белән укый яки көйли-җырлый торган булганнар.
Совет заманында күп кенә җыентыкларда шигырьнең дини эчтәлектәге соңгы строфасы төшереп калдырылган.
ШигырьҮзгәртү
И туган тел, и матур тел, әткәм-әнкәмнең теле! Иң элек бу тел белән әнкәм бишектә көйләгән, И туган тел! Һәрвакытта ярдәмең белән синең, И туган тел! Синдә булган иң элек кыйлган догам: |
Танылган тәрҗемәләреҮзгәртү
Рус теленәҮзгәртү
С. Липкин (rus) тәрҗемәсе[1][2]
- Родной язык, святой язык.
- Отца и матери язык!
- Как ты прекрасен! Целый мир
- В твоем богатстве я постиг!
- Качая колыбель, тебя
- Мне в песне открывала мать.
- А сказки бабушки потом
- Я научился понимать.
- Родной язык, родной язык.
- С тобою смело шел я вдаль.
- Ты радость возвышал мою.
- Ты просветлял мою печаль.
- Родной язык, с тобой вдвоем
- Я в первый раз молил творца:
- «О, боже, мать мою прости,
- Прости меня, прости отца».
Инглиз теленәҮзгәртү
Сабирҗан Бәдретдин тәрҗемәсе[3]
- Oh, beloved native language
- Oh, enchanting mother tongue!
- You enabled my search for knowledge
- Of the world, since I was young
- As a child, when I was sleepless
- Mother sung me lullabies
- And my grandma told me stories
- Through the night, to shut my eyes
- Oh, my tongue! You have been always
- My support in grief and joy
- Understood and cherished fondly
- Since I was a little boy
- In my tongue, I learned with patience
- To express my faith and say:
- "Oh, Creator! Bless my parents
- Take, Allah, my sins away!"
Польша теленәҮзгәртү
Tadeusz Piotrowski тәрҗемәсе [4]
- Mowo ojczysta, piękna mowo,
- Mowo mojego taty, mojej mamy.
- Wszystko co w życiu poznałem
- To poprzez ciebie ojczysta mowo.
- Na początku w tym języku
- Ukołysywała mnie w kolebce mama
- Zaś potem nocami
- Bajki opowiadała mi babcia.
- Mowo ojczysta! Nieustannie
- Pomoc twoja
- Mnie maleńkiemu objaśniała
- Radości moje, troski moje.
- O mowo ojczysta! Mowo
- Mojej pierwszej modlitwy:
- Bądź miłościw mnie
- I mojemu tacie, mojej mamie, Boże!
Чуаш теленәҮзгәртү
- Тăван чěлхем, атте-аннен ытарайми еткерě!
- Эс çеç мана пěлý тěнчин çýл тýпине сěклерěн.
- Аннен сăпка юрри пулса мана эс сиктереттěн.
- Кайран вара эс каçсерен юмах итлеттереттěн.
- Тăван чěлхем! Мěн пěчěкрен мана эс май паратăн
- Хавасланма та савăнма, хăш чух хурлантаратăн.
- Тăван чěлхем! Сана пула эп пуçласа кěлтурăм:
- Атте-аннем, сире тата мана каçартăр Турă.
Шулай ук карагызҮзгәртү
ИскәрмәләрҮзгәртү
- ↑ Перевод С. Липкина. Г.Тукай. Избранное. М. : 1956 Также, это стихотворение известно как гимн татарского языка " Туган Тел"
- ↑ Блог библиотекаря: Родной язык – твоя душа, твой мир, твой луч...
- ↑ Tuqay, Ğabdulla, and Sabırcan Badretdin, trans. http://kitapxane.noka.ru/authors/tuqay/oh_my_mothir_tongui 2007 елның 22 март көнендә архивланган.
- ↑ Witryna Stowarzyszenia Piotrowskich ze Strachociny: И туган тел
ЧыганакҮзгәртү
- Габдулла Тукай. Әсәрләр / төзүчеләр һәм редакторлар: Гали Халит, Рашат Гайнанов, Рәис Даутов. — Казан: Татарстан китап нәшрияты, 1985. — Т. 1.