Yohann Ştrauss
Yohann Ştrauss (ğädättä Ştrauss-ulı dip atala, almança Johann Strauß; 1825-1899, Vena) - Avstriä köyyazarı, dirijör häm skripkaçı, tanılğan "vals patşası", küp kenä biülär äsärläre häm operettalar avtorı.
| Yohann Ştrauss almança Johann Strauß | |
|---|---|
.jpg) Yohann Ştrauss | |
| Tulı iseme | Johann Strauß |
| Hönäre | kompozitor |
| Tuu datası | 25 oktäber 1825 |
| Tuu cire | Vena, Avstriä |
| Watandaşlığı | Avstriä |
| Ülem datası | 3 iyün 1899 (73 yäş) |
| Ülem cire | Vena, Avstriä |
| Başqa mäğlümat | vals patşası |
Tärcemäi xäle үзгәртү
Tanılğan Avstriä kompozitorı Yohann Ştrauss-ölkän ğailäsendä tuğan. Anıñ qart babayı Budapiş şähärennän kilgän katolik dinen qabul itkän yähüd bulğan.
Anıñ ike bertuğanı şulay da köyyazar bula.
Atası yäş Ştraussqa skripkada uynarğa tıya, bankir bulaçağın ömetlänä, läkin Yohann yäşeren räweştä muzıka belän şöğellänä.
1844 yılda Yohann muzıkal' belem tämamlıy. Ştrauss-ölkän ğailädän kitä häm ulların mirassız itep qaldıra.
Yäş Ştrauss keçe orkestr cıya, kazinoda çığış yasıy, läkin atası könçelek xisläre säbäple ulına çığış yasarğa qomaçawlıy.
1848 yılğı İnqıylabtan soñ atası belän nizağ köçäyä.
1849 yılda Ştrauss-ölkän ülä, anıñ orkestrı ulınıqına quşıla.
Berdäm orkestr küp çığış yasıy häm zur dan qazana.
1856 yılda Rusiädä gastrol'lär, Pavlov vokzalında (Pitırbur yanında) çığış yasıy.
1874 yılda "Yarqanat" mäşhür operetası çığa. Başta zur dan qazanmıy, tik 20 yıldan soñ tantanalı uñış kiterä.
1885 yılda "Çegän baronı" operetası çığa, Ştraussnıñ operağa iñ oxşağan operetası.
1899 yılda pnevmoniädän ülä, Vena üzäk ziratında kümelgän.
Ştrauss üz böten milegen muzıkal' cämğiätkä wäsiät itä.
İcat үзгәртү
Üz tormışında Ştrauss 496 äsär: 168 vals, 117 polka, 73 kadril, 43 marş, 31 mazurka, 16 operetta, opera, balet icat itä.
Ädäbiät үзгәртү
- Соловьёв Н. Ф.,— Штраус, Иоганн (сын) // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.). — СПб., 1890—1907.
- Владимирская А. Р. Звёздные часы оперетты. — Л.: Искусство, 1975. — 136 с.
- Трауберг Л. Жак Оффенбах и другие. М.: Искусство, 1987, глава 9: Штраус.
- Ярон Г. М. О любимом жанре. — M.: Искусство, 1963. — 254+илл. с.
- Айгнер Томас. «Иоганн Штраус — Ольга Смирнитская. 100 писем о любви.» Документальный роман. М.: Время, 2005, 240 с ISBN 5-9691-0070-6
- Мрочковская-Балашова С. «Мой ангел, мой чертенок. Петербургский роман Иоганна Штрауса и Ольги Смирнитской» ОАО Издательство «Радуга», 2002.