Edinburg universitetı (gel Oilthigh Dhùn Èideann, skots University o Edinburgh, ingl. University of Edinburgh) — Şotlandiäneñ Edinburg şähärendä urnaşqan сämäğät[en] tikşerenü universitetı[en]. 1582 yılda VI Ceyms[en] patşa xartiäse[en] nigezendä şähär şurası[en] tarafınnan nigezlängän häm 1583 yılda räsmi räweştä açılğan, Şotlandiäneñ dürt borınğı universitetınıñ[en] berse häm ingliz telle dönyada[en] daimi eşläwçe altınçı iñ borınğı universitet[en][1]. Universitet Edinburgnıñ Şotlandiä Mäğrifäte[en] waqıtında äydäp baruçı intellektual’ üzäkkä äwerelüwendä häm şähärneñ «Tönyaq Afina» quşamatı aluwına yärdäm itüdä xälitkeç rol’ uynağan[2][3].

Edinburg universitetı
Nigezlängän yılı

1583

Urnaşu

Edinburg

Tip

сämäğät tikşerenü universitetı

Töslär

qızıl, zäñgär

Edinburg universitetı berniçä tikşerenü universitetları assotsiatsiäse äğzası bulıp tora, şul isäptän Koimbra törkeme[en], Awrupa tikşerenü universitetları ligası[en], Russell Group[en], Una Europa[en] häm Universitas 21[en][4]. 2023 yılnıñ 31 iyülendä tämamlanğan finans yılında[en] universitetnıñ ğomumi kereme 1,341 milliard sterliñ funtı täşkil itkän, şularnıñ 339,5 million sterliñ funtı tikşerenü grantlarınnan häm kontraktlarınnan alınğan. Ul Böyekbritaniädä fondnıñ zurlığı buyınça Kembric häm Oksfordtan soñ öçençe urında tora[5]. Universitet Edinburg şähärendä biş töp kampusnı biläp tora, alar üz eçenä küp kenä tarixi häm arxitektura ähämiätendäge binalarnı ala[6].

Şotlandiä patşalığınıñ başqalasında universitet oyıştıru belän Sent-Endrüsnı[en] tämamlağan Robert Rollok[en] citäkçelek itkän[7]. Universitetnı oyıştıru turında xartiäne patşa VI Ceyms[en] 1582 yılnıñ 14 aprelendä imzalağan.

Universitetnıñ çäçäk atuwı Mäğrifät ğasırına turı kilgän, anda küp sanlı kürenekle humanitariylar arqasında Edinburgnı Tönyaq Afina dip atağannar. 1707 yılda yuridik fakultetqa, 1708 yılda sänğät fakultetına, 1726 yılda meditsina fakultetına nigez salınğan.

1985 yılda psixologiä fakultetı qarşında tanılğan Britaniä yazuçısı Artur Köstler[en] wasiäte buyınça Artur Köstler isemendäge parapsixologiä kafedrası[en] açılğan[8][9][10].

2001 yılda universitet qarşında Fän, texnologiälär häm innovatsiälärne tikşerü institutı[en] açılğan[11][12][13].

2002 yılda restrukturizatsiä barışında universitetnıñ tuğız fakultetları öç kölliätkä, ä 22 kafedrası mäktäplärgä üzgärtelgän. 2011 yılda universitet Edinburg sänğät kölliäte belän berläşterelgän.

İskärmälär

үзгәртү
  1. Opening of Edinburgh University, 1583. The University of Edinburgh.
  2. Moss, Michael S. (June 2004). «Reviewed Work: The University of Edinburgh: An Illustrated History by Robert D. Anderson, Michael Lynch, Nicholas Phillipson». The English Historical Review 119 (482): 810–811. DOI:10.1093/ehr/119.482.810.
  3. Lowrey, John (June 2001). «From Caesarea to Athens: Greek Revival Edinburgh and the Question of Scottish Identity within the Unionist State». Journal of the Society of Architectural Historians 60 (2): 136–157. DOI:10.2307/991701.
  4. Affiliations. The University of Edinburgh.
  5. Annual Report and Accounts for the Year to 31 July 2023. The University of Edinburgh.
  6. University Heritage. Edinburgh World Heritage (24 November 2017).
  7. University of Edinburgh. www.bestuniversity0123.tk. әлеге чыганактан 2018-01-23 архивланды. 2018-01-22 тикшерелгән.
  8. Caroline Watt 20 years at the Koestler Parapsychology Unit // The Psychologist. — Vol. 19. — № 7. — P. 424—427. Архивировано из первоисточника 17 ноябрь 2015.
  9. Doctoral Programme in Parapsychology. The University of Edinburgh. әлеге чыганактан 2015-10-24 архивланды. 2015-11-15 тикшерелгән.
  10. Koestler Parapsychology Unit. The University of Edinburgh.
  11. Science & Public Policy. — Science Policy Foundation, 2007. — С. 3. — 486 с.
  12. Rafols, Ismael (2012). "How journal rankings can suppress interdisciplinary research: A comparison between Innovation Studies and Business & Management", Research Policy, 41(7)
  13. Williams,Robin (2016). " Still growing strong: 50 years of Science, Technology and Innovation Studies at the University of Edinburgh", "EASST Review", 35(3).