БСОның төп дарулар исемлеге
Бөтендөнья сәламәтлек оешмасы бастырган БСО төп дарулары исемлегендә (яки төп дарулар исемлеге) теләсә нинди сәламәтлек саклау системасының иң мөһим ихтыяҗларын канәгатьләндерү өчен иң эффектив һәм куркынычсыз дип саналган дарулар бар.[2] Бу исемлек шулай ук илләр тарафыннан төп даруларның җирле исемлеген үстерү өчен кулланыла. 155тән артык ил Бөтендөнья сәламәтлек саклау оешмасының типик исемлегенә нигезләнеп милли дарулар исемлеген төзегән,[2] моңа алга киткән һәм үсүче илләр керә.
| БСОның төп дарулар исемлеге | |
| Төп тема | төп дару[d] |
|---|---|
| Нәшрият | Бөтендөнья сәламәтлек оешмасы |
| Рәсми веб-сайт | list.essentialmeds.org(ингл.) |
| URL буенча карарга була | list.essentialmeds.org[1] |
| Исемлеккә туры килүче төркем | [d] |
 БСОның төп дарулар исемлеге Викиҗыентыкта | |
Исемлек төп һәм өстәмә бүлекләргә бүленә. Төп бүлектәге предметларга сәламәтлек проблемаларын чишү өчен иң нәтиҗәле вариантлар керә. Аларга шулай ук бик аз өстәмә сәламәтлек ресурслары кирәк. Икенче яктан, өстәмә әйберләр, махсус әзерләнгән медицина белгечләрен, яисә медицина җайланмасы кебек өстәмә элементларны таләп итә, яисә чыгымнары түбән була. Даруларның якынча 25% өстәмә исемлектә.[3] [4] Хәзерге вакытта исемлектәге күпчелек препаратлар патентсыз булса да, бу патентланганнарга да бу исемлеккә керергә комачауламый.
Беренче исемлек 1977-нче елда бастырылган һәм 208 дару кертелгән.[2] БСО ике ел саен исемлекне яңарта.[5] 20 версия 2017-нче елда бастырылган һәм анда 433 препарат бар.[6] 21 Исемлек 2019-нчы елда бастырылган һәм анда 460 дару бар.[7] 22нче — эфирлы дарулар исемлеге (EML) 2021 елның сентябрендә яңартыла һәм 581 препаратны үз эченә ала.[8]
Икенче яктан, 12 яшькә кадәрге балалар өчен аерым исемлек, БСО төп балалар дарулары исемлеге буларак билгеле, 2007 елда төзелгән һәм исемлеккә кертелгән 8 версиясе бастырылган.[5] Бу исемлек балаларның ихтыяҗларына нинди дәрәҗәдә туры килүен ачыклау өчен була.[9] Бүлендек исемлектәге һәр тема төп исемлеккә дә кертелгән. Исемлек һәм искәрмәләр төп исемлекнең 19-21 басмасына нигезләнгән.[3]
Искәрмәләр
үзгәртү- ↑ https://list.essentialmeds.org
- ↑ 2,0 2,1 2,2 https://web.archive.org/web/20081002110638/https://www.who.int/medicines/services/essmedicines_def/en/ Чыганакка җибәрү хатасы: Ярамаган
<ref>исемле тамга: «WHO2017Def» исеме берничә тапкыр төрле эчтәлек өчен билгеләнгән - ↑ 3,0 3,1 https://web.archive.org/web/20150513043105/https://www.who.int/medicines/publications/essentialmedicines/EML2015_8-May-15.pdf Чыганакка җибәрү хатасы: Ярамаган
<ref>исемле тамга: «WHO2015List» исеме берничә тапкыр төрле эчтәлек өчен билгеләнгән - ↑ https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3643337/
- ↑ 5,0 5,1 https://web.archive.org/web/20051014045940/https://www.who.int/medicines/publications/essentialmedicines/en/ Чыганакка җибәрү хатасы: Ярамаган
<ref>исемле тамга: «WHO2015Web» исеме берничә тапкыр төрле эчтәлек өчен билгеләнгән - ↑ https://web.archive.org/web/20080803023013/https://www.who.int/selection_medicines/list/en/
- ↑ https://web.archive.org/web/20200422005840/https://www.who.int/activities/strengthening-access-to-essential-medicines
- ↑ https://web.archive.org/web/20201107104721/https://www.who.int/groups/expert-committee-on-selection-and-use-of-essential-medicines/essential-medicines-lists
- ↑ . https://books.google.com/books?id=jM1gob3MeVYC&pg=PA358.
Бу темага басмалар
үзгәртү- World Health Organization (2009). Stuart MC, Kouimtzi M, Hill SR (eds.). WHO Model Formulary 2008. hdl:10665/44053. ISBN 9789241547659.
- World Health Organization (2015). The selection and use of essential medicines. Twentieth report of the WHO Expert Committee 2015 (including 19th WHO Model List of Essential Medicines and 5th WHO Model List of Essential Medicines for Children). Geneva: World Health Organization. hdl:10665/189763. ISBN 9789240694941. ISSN 0512-3054. WHO technical report series; no. 994.
- World Health Organization (2017). The selection and use of essential medicines: report of the WHO Expert Committee, 2017 (including the 20th WHO Model List of Essential Medicines and the 6th Model List of Essential Medicines for Children). Geneva: * World Health Organization. hdl:10665/259481. ISBN 978-92-4-121015-7. ISSN 0512-3054. WHO technical report series; no. 1006.
- World Health Organization (2019). The selection and use of essential medicines: report of the WHO Expert Committee on Selection and Use of Essential Medicines, 2019 (including the 21st WHO Model List of Essential Medicines and the 7th WHO Model List of Essential Medicines for Children). Geneva: World Health Organization. hdl:10665/330668. ISBN 9789241210300. ISSN 0512-3054. WHO technical report series;1021.
- World Health Organization (2019). "Additions and deletions of medicines on the WHO model lists of essential medicines: 1977-2017". hdl:10665/278038. WHO/MVP/EMP/IAU/2019.01. License: CC BY-NC-SA 3.0 IGO.