Өске лимбаль кератоконъюнктивит

Өске лимбаль кератоконъюнктивит (ӨЛК) — өске лимб һәм бульбар конъюнктива катнашында өске тарзаль конъюнктиваның папилляр гиперторофиясе белән баручы сирәк, гадәттә ике яклы хроник чир. Гадәттә урта яшьтәге хатын-кызларны зарарлый, аларның гадәттә гипертиреодизмда бик еш калкансыман биз функциясе бозылган. Бик еш ӨЛКны тануда авырлыклар барлыкка килә, чөнки субъектив симптомнар объективка караганда күбрәк чагылган. Чир барышы озак була ала, ләкин кайвакыт бернинди нәтиҗәсез ремиссия барлыкка килә.

Өске лимбаль кератоконъюнктивит
ICD-9-CM	370.49

Патогенез

ӨЛК өске кабак һәм өске бульбар конъюнктива арасындагы гөмбәзләр зарарлану сәбәбе өчен күз йому белән бәйле механик җәрәхәт нәтиҗәсендә үсеш ала, анда үзгәргән яшь пәрдәсендә преципитатлар ясала. Бу кабакларның конъюнктива буенча ирекле хәрәкәтләнү мөмкинлеге югалу һәм артык конъюнктиваль тукыма ясалуга китерә. Конъюнктива хәрәкәте арту белән тарзаль һәм шулай ук конъюнктиваль өслекләрнең механик зарарлануы үсеш ала.

Ачыклау

1. Специфик булмаган симптомнар белән билгеләнә — чит җисем хисе, кыздыру, күз чагылу һәм лайлалы бүлендек.

2. Конъюнктива

• Өске кабакның имчәкле гипертрофиясе, ул таралган бәрхетсыман өслекле була (рәс. 8. 21а).

• Өске бульбар конъюнктиваның кызаруы һәм лимбның имчәкле гипертрофиясе, ул алсу бенгаль белән җиңел буяла (рәс. 8. 21б).

• Өске кабакка басым ясау артык конъюнктиваның җыерчыклары ясалуына китерә, ул өске лимбка җитә (рәс. 8. 21в).

• Лимбның өстәге «түрбакчалары» югала, петехиаль геморрагияләр табылырга мөмкин.

• Биопсия яки импрессион цитологиядә мөгезләнүне ачыклап була.

3. Мөгезкатлау

• Бик еш мөгезкатлау югарысында нокталы эпителиаль эрозияләрне табалар, алар гадәттә лимбтан нормаль эпителий зонасы белән аерылган.

• Өске җепсыман кератит якынча 33% авыруларда үсеш ала (рәс. 8. 21г).

• Озак баручы чир очрагында өске arcus senilis сыман дуга үсеш алырга мөмкин.

4. Коры кератоконъюнктивит якынча 50% очракларда билгеләнә.

Дәвалау

Дәвалау максаты — өске кабак һәм өске лимб арасындагы патологик механик үзара бәйләнешне үзгәртү. Башта консерватив дәвалауны үткәрергә кирәк, чөнки чир бик еш үзе туктый.

1. Урынлы дәвалау

а) любрикантлар кабак һәм бульбар конъюнктива арасындагы ышкылуны киметү өчен;

б) симез күзәнәкләр стабилизаторы һәм стероидлар ялкынсынуны киметү өчен;

в) циклоспорин беренчел яки өстәмә терапия буларак нәтиҗәле була ала, аеруча коры кератоконъюнктивит булганда;

г) ацетилцистеин җепсыман кератит булганда;

д) ретиной кислотасы мөгезләнүне булдырмау өчен.

2. Вакытлыча өске яшь ноктасын томалау — гади һәм күп очракта нәтиҗәле процедура.

3. Йомшак контактлы линзалар кабак һәм өстән бульбар конъюнктива арасында шулай ук нәтиҗәле. Бер күздә линза куллану ике яклы халәт җиңеләюенә китерә ала.

4. Өске лимбаль конъюнктива һәм тенон капсуланы өске лимбтан 2 мм дан яки өске кырый янында яндыруалсу бенгаль белән буяганда бик еш чир резистент булу очрагында нәтиҗәле чара булып тора. Бу ысул артык конъюнктиваны кисеп алудан һәм калган конъюнктиваның күз агына үсәргә һәм тагын хәрәкәтле булу мөмкинлеген булдырмаудан гыйбарәт.

5. Башка ысуллар. Трансконъюнктиваль термокоагуляция яки көмеш нитратын зарарланган урынга урынлы аппликациясе.

Чыганаклар

• Джек Кански. Клиник офтальмология. Системалаштырылган караш. / редакторлар: Еричева В.П.. — 2009. — Б. 944. — ISBN 83-7609-034-8.