Cirneñ yasalma iärçene
(Җирнең ясалма иярчене битеннән юнәлтелде)
Cirneñ yasalma iärçene - Cir tiräsendä äylänüçe ğälämi oçuçı apparat.
Cir tiräsendä xäräkät itär öçen apparatnıñ başlanğıç tizlege berençe ğälämi tizlektän zurraq bulırğa tieş.
Cirneñ yasalma iärçene oçışı berniçä yözdän berniçä meñgä km. qädär bieklektä bara.
Äylänü çorı 1,5 säğättän berniçä yılğa qädär.
Geostatsionar orbitada ber täwlek çorlı äylänüçe iärçennär zur ähämiätenä iä, çönki alar kük yözendä "xäräkätsez elenep toralar" häm antennalarnı borırğa kiräkmi.
Dönyanıñ tarixında berençe Cirneñ yasalma iärçenen SSRB 1957 yılnıñ 4 oktäberendä cibärä.
Xäzer 40 il Cirneñ yasalma iärçennären qullana.
Qullanış
үзгәртүCirneñ yasalma iärçennäre fänni tikşerenülär, xärbi eş, meteorologiä, navigatsiä, televidenie häm elemtä maqsatları öçen qullanıla.
Sıltamalar
үзгәртү- «Спутник как предостережение», «Los Angeles Times», 30 сентября 2007 — «Москва первой вышла в космос, чтобы перед лицом провокации со стороны США показать военную силу. Прошло пятьдесят лет — и снова начинается то же самое» — Мэтью Бжезинский.
- Спутник: от вредной идеи к национальному символу —
- Спутник вместо бомбы. Документальный фильм телестудии Роскосмоса 2009 елның 26 февраль көнендә архивланган.
- Крупный спутник НАСА упал неизвестно где (26 сентября 2011 года). 2011 елның 7 октябрь көнендә архивланган.