Эндоген гөмбәчекле эндофтальмит
Күзнең гөмбәчекле инфекциянең төп чыганагы вена эчендәге катетер, вена эченә наркотиклар кертү, парентераль туклану яки кистозлы фиброз кебек үпкәнең хроник чире белән бәйле сепсислы чыганактан метастазлы таралыш санала.
Иммуносупрессия яки БИДС өчен нейтропения төп куркынычлык факторы санала. 75% очракта Кандида төркеменнән гөмбәләр үрчетеп чыгаралар, башка тудыргычлар Cryptococcus spp., Sporothrix schenckii һәм Blastomyces spp.
Ачыклау
үзгәртү1. Күренешләре ялкынсынулы чыганак урнашуына бәйле. Перифериядә урнашканда күрү симптомнары юк яки чагылмаган, шул ук вакытта чыганаклар үзәктә урнашса яки чагылган витреит белән бергә барса, тизрәк ачыклана. Ике яклы зарарлану хас. Көчәю бактериаль эндофтальмит белән чагыштырганда әкренрәк бара.
2. Билгеләре
• Башлангыч стадияләрдә алгы увеит хас түгел, ләкин соңрак ачыклана ала.
• Ак хориоретиналь чыганаклар белән бергә витреит (рәс. 14.45а).
• Пыяласыман җисемгә таралыш (рәс. 14.456).
• Витреит һәм йөзеп йөрүче мамыксыман чыганаклар (рәс. 14.45в).
• Пыяласыман җисемнең чагылган инфильтрациясе белән сыйфатланган хроник эндофтальмит һәм абсцесс формалашу (рәс. 14.45г).
3. Барыш хроник; чагылган пролифератив витреоретинопатия белән бәйле челтәркатлау кубарылуы һәм челтәркатлау некрозы үсеш алырга мөмкин.
4. Өстәмә тикшерүләр. Диагнозны раслау өчен пыяласыман җисем биопсиясе белән микроскопия һәм үрчетү, шулай ук гөмбәчекләргә каршы препаратларга сизгерлекне билгеләү кирәк булырга мөмкин.
Дәвалау
үзгәртү1. Медикаментоз терапия системалы чирдә һәм шулай ук пыяласыман җисем җәлеп ителмичә күз зарарланганда күрсәтелә.
• Амфотерицин 5% вена эченә башта 5 мг дозасында, аннары берничә көннән соң дозаны 20 мг кадәр арттыралар.
• Флуконазол эчкә 100-200 мг/тәү (400-800 мг таралган барышта) 3-6 атна дәвамында. Флуцитозин белән бергә кулланыла ала (100 мг/кг/тәү).
• Флуконазолга тотрыклылык булса вориконазол эчәргә.
NB Гөмбәчекле инфекцияләрдә кортикостероидларны кулланырга ярамый.
2. Pars plana витрэктомиясе белән витреаль куышлыкка амфотерицин кертү (5-10 мкг 0,1 мл) пыяласыман җисем җәлеп ителгәндә күрсәтелә.
Чыганаклар
үзгәртү- Джек Кански. Клиник офтальмология. Системалаштырылган караш. / редакторлар: Еричева В.П.. — 2009. — Б. 944. — ISBN 83-7609-034-8.