Тух Манук
.svg){kind=small}
Тух Манук (әрмән телендә: Թուխ Մանուկ, "Караңгы тәнле яшь") Әрмәнстанда архаик авыл изге урыннарына карый. Аларның килеп чыгышы христианлыкка кадәр яки мәҗүси дип санала,[1] әмма хәзер алар Әрмән Чиркәвендә булган халык традициянең өлеше булып тора.[2][3] Күпләре чиркәү хәрабәләрендә яки тупас итеп төзелгән читәнле урыннарда урнашкан, башкалар яхшы төзелгән таш кәшәнәләр. Аларның кайберәүләре 5-енче гасыр белән, яки безнең эрага кадәр дип даталана дип уйланыла.[4]
| Тух Манук |
|---|
Әрмәнстан буйлап ифрат дәрәҗәдә популяр булып, мондый изге урыннар еш калкулыкларда, чишмә чыккан урыннарда яки фәкать авыллардан тыш. Кайбер өйрәнүчеләр аларны Кришна яки Шивага тугандаш прото-Һинд-Аурупа Илаһ, биләмә һәм сахра арасында чиктә яшәүче шаян яшь кеше. Тух Манук изге урыннарына зиярәт кылу хатын-кызлар арасында популяр булып тора. Шулай ук аларга Йәзид төркеме кешеләре дә зиярәт кыла.[5][6] Пилигримнар авыруларны дәвалау һәм шәмнәрне яндыру өчен тәкъдимнәр ясау өчен җыелалар.[7] Тух Манук күпсанлы урта гасыр һәм хәзерге заман халык шигырьләрендә төп персонаж һәм Сассун Давыты әрмән халык милли эпосында искә алынган. Аның хикәяләре 8-енч гасырдан 10-ынчы гасырга кадәр авыз иҗаты традицияләренә һәм гарәп яулап алучыларына каршы каһарманнарча сугышучы Сасун шәһәрендә христиан патшасы Давытның гамәлләренә нигезләнгән.
Шулай ук карарга мөмкин үзгәртү
Искәрмәләр үзгәртү
- ↑ " Tukh Manuk' hushartsanneri masin." (About the "Swarthy Youth" Monuments), Russian summary, Armenian Folklore Bibliography, ANNE M. AVAKIAN, UNIVERSITY OF CALIFORNIA PRESS, 1994, p137
- ↑ Հայաստանի առեղծվածները - Թուխ մանուկի առեղծվածը, (Mysteries Of Armenia), Public TV of Armenia, Oct 21, 2015
- ↑ Tukh-Manuk Chapel Consecration in Shahumian Village, Armenian Church, Jul 24, 2012
- ↑ ARAGATSOTN – THE LAND OF CONTRASTS p.30 (PDF), archived from the original (PDF) on 2016-02-05, retrieved 2022-07-02
- ↑ Tukh_Manuk, Armeniapedia
- ↑ [Rediscovering Armenia: an archaeological/touristic gazetteer and map set for the historical monuments of Armenia, Brady Kiesling, Raffi Kojian, Tigran Mets, 2001 p.19]
- ↑ EAST OF TURKEY, NORTH OF IRAN
- Kiesling, Brady (2005), Rediscovering Armenia: Guide, Yerevan, Armenia: Matit Graphic Design Studio
Тышкы сылтамалар үзгәртү
- Harry Terhanian: Love and lust.
- Tukh Manuk. Armeniapedia