Сергей Александрович Евсеев (1882 елның 10 сентябре, Мәскәү, Россия империясе1959 ел, Ленинград, ССРБ) — совет скульпторы, рәссам, театр рәссамы. РСФСР атказанган сәнгать эшлеклесе (1947)[1]. Финляндия вокзалы янындагы В. И. Ленин һәйкәле авторы.

Сергей Евсеев
Туган 10 сентябрь 1882(1882-09-10)
Мәскәү, Россия империясе
Үлгән 1959
Санкт-Петербург, РСФСР, СССР
Әлма-матер Строганов училищесы

Тормыш юлы үзгәртү

 
Финляндия вокзалы янындагы В. И. Ленин һәйкәле

Сергей Евсеев 1882 елның 10 сентябрендә Мәскәүдә туган. 1896—1904 елларда Константин Коровинда Строганов училищесында укый. 1907 елга кадәр Алексей Щусев һәм Фёдор Шехтель җитәкчелегендә иҗтимагый корылмалар өчен монументаль декоратив скульптура өстендә эшли. 1907 елда Санкт-Петербургка күчеп килә[2]. 1910 елда генерал Скобелевка һәйкәл проектлары конкурсында катнаша, премиягә лаек була. 1910 елдан 1917 елга кадәр Петербургның «Товарищество независимых» сәнгать берләшмәсендә була, 1916 елда күргәзмәдә үз эшләрен тәкъдим итә[3].

Сергей Евсеев — Финляндия вокзалы янындагы В. И. Ленин һәйкәле авторы (1924—1926, Владимир Щуко һәм Владимир Гельфрейх белән берлектә) — СССРда беренчеләрнең берсе. 1929 елда Әдәби күперләрдә Александр Кугель каберендә портрет барельеф ясый. 1934 елда Смольный бинасы каршында Карл Маркс һәм Фридрих Энгельс бюстларын ясый. Мәскәүдә В. И. Ленин исемендәге Дәүләт китапханәсе бинасының фасадын бизәү белән шөгыльләнә, язучылар горельефын ясый[3].

Театр рәссамы буларак Константин Коровин, Александр Головин, Александр Бенуа һәм башка рәссамнар белән берлектә спектакльләр эшләү белән шөгыльләнә. 1907 елга кадәр Мәскәү сәнгать академия театрында (МХАТ) эшли. 1917 елдан соң Ленинград театрларында спектакльләр бизәү белән шөгыльләнә[4], Дәүләт академия опера һәм балет театрының декорация остаханәләре мөдире була. Ленинград камалышы вакытында шәһәрдә кала, төрле объектларны камуфляжлау эшләрен башкара[5]. Аерым алганда, ул дошманны алдау өчен кулланылган танкларның агач модельләрен ясаган[6].

1959 елда Ленинградта вафат була. Красненькое зиратында җирләнгән[7].

Хәтер үзгәртү

1985 елда Союз Печатников урамындагы 17 нче номерлы йорт фасадына гранит мемориаль такта куела (архитектор Евгений Жук)[8].

Искәрмәләр үзгәртү

  1. Указ Президиума Верховного Совета РСФСР от 3 июня 1947
  2. Исаев П. Н. Строгановка: Императорское центральное Строгановское художественно-промышленное училище, 1825—1918: биографический словарь, Том 2. Лабиринт, 2004. — С. 143.
  3. 3,0 3,1 Кривдина О. А. Скульптура и скульпторы Санкт-Петербурга, 1703-2007.
  4. Эдуард Коновалов Новый полный биографический словарь русских художников. — С. 186.
  5. Сурис Б. Д. Больше, чем воспоминания. Письма ленинградских художников 1941-1945. Книга 2. — С. 154—155
  6. Юрий Алянский. Театр в квадрате обстрела. 1985
  7. Юрий Пирютко, Александр Кобак. Исторические кладбища Санкт-Петербурга
  8. Евсееву С. А., мемориальная доска// Энциклопедия Санкт-Петербурга 2021 елның 7 май көнендә архивланган.