Паранеопластик синдромнар

Паранеопластик синдромнар — тәҗрибәсез табиб күрмәскә яки дөрес билгели алмаган сирәк халәтләр. Күпчелек авырулар офтальмологик симптомнарга төп чирнең барлыкка килүенә кадәр зарлана, шуңа клиницистка төп яман чирне үткәрмәскә һәм аны башлангыч стадиядә ачыклау өчен бу синдромнарның билгеләренә карата саклык бик мөһим.

Паранеопластик синдромнар
Саклык белгечлеге	онкология
NCI Thesaurus идентификаторы	C3311

Ике яклы таралган увеаль меланоцитар пролиферация

Ике яклы таралган увеаль меланоцитар пролиферация (ИТУМП) системалы, еш яшерен үсүче яман барыш белән авыруларда бик сирәк паранеопластик синдром. Хориоидеяның тышкы катламында меланоцитларның ямансыз пролиферациясе белән сыйфатлана.

1.   Билгеләре

•      Невусларны хәтерләткән күпсанлы хориоидаль ясалулар (рәс. 15.49).

•      Челтәрсыман була алган күпсанлы кызгылт-сары субретиналь яссы чыганаклар.

•      Челтәркатлауның экссудатив кубарылуы.

•      Тиз үсүче катаракта.

•      Пыяласыман җисем һәм алгы камерада күзәнәкләр болганмасы.

•      Эписклераль төерләр, алгы увеаль кисталар һәм шешләр.

2.    УТТ хориоидеяның таралган калынаюын һәм күпсанлы шешләр ачыклый.

3.     ЭРГ еш кимегән.

4.    ИТУМП дәвалау мөмкин түгел, әмма беренчел онкологик чирне уңышлы дәвалау, күрүне яхшыртмыйча, ИТУМП регрессиясенә китерә ала.

Шешкә бәйле ретинопатия

Шешкә бәйле ретинопатия (ШБР) иң еш бронхларның кечкенә күзәнәкле шеше белән, сирәк — шешнең гинекологик формалары һәм сөт бизе шеше белән бәйле.

1.   Симптомнар

•      Әкренләп ике яклы 6-8 ай дәвамында күрү начарлану.

•      Офтальмологик симптоматика гадәттә 50% очракта онкологик чирне ачыклаганчы берничә айга алдан була.

•      Ялтыраулар һәм яктылык кабыну кебек күрү какшаулары.

•      Күрү үткенлегенең һәм төс тоюның көчәюче кимүе, нурланыш, яктылык сизгерлеге кимү һәм үзәк скотома барлыкка килү колбачыклар дисфункциясе белән бәйле.

•      Төнге сукырлык, караңгылыкка җайлашу бозылу, боҗрасыман скотома һәм периферияле күрү кыры тараю чирнең үскән стадиясендә таякчыклар дисфункциясе белән бәйле.

2.     Билгеләре

•      Башта күз төбе гадәти булып күренә.

•      Артериолалар тараю, күрү нервы дискы агарыну һәм уртача чагылган ЧТЭ үзгәрүләре чир көчәю барышында үсеш ала (рәс. 15.50).

3.     Тикшерү ысуллары

а) ЭРГ фотопик һәм скотопик шартларда бик кими; караңгылыкка җайлашу бозылган;

б) люмбаль пункция арка мие сыекчасында аксымнарның югары дәрәҗәсен һәм лимфоцитоз ачыклый ала;

в)  төп онкологик чирне эзләү.

4.     Күрү һәм гомер өчен фараз начар.

Меланомага бәйле ретинопатия

Меланомага бәйле ретинопатия (МБР) ШБР'нән офтальмологик симптомнар инде куелган тире меланомасы диагнозыннан соң барлыкка килү белән аерыла. Витилиго белән бергә була ала. Үзенчәлекле антиген билгеләнмәгән, әмма МБР белән авыруның сүлендәге антитәнчекләр кешенең челтәркатлауның биполяр күзәнәкләре белән реакциягә керә. Клиник һәм электрофизиологик мәгълүмат шулай ук биполяр күзәнәкләрнең беренче тәмек сыйфаты вазифасы турында күрсәтә.

1.  Симптомнар. Ялтырау, яктылык кабыну һәм никталопия.

2.   Билгеләре

•      Кисәк үзәк күрүне югалту.

    Чир башында күз төбе күренеше гадәти, әмма КНД агарыну, ретиналь тамырлар тараю һәм пыяласыман җисемдә күзәнәкләр болганмасы була ала.

3.   ЭРГ караңгылыкка һәм яктылыкка җайлашу шартларында а-дулкын саклану белән шактый b-дулкын кимүен ачыклый (фоторецепторларның гадәти функциясе) B-дулкынның амплитудасы һәм вакыт күрсәткечләре бозылган. Тумыштагы стационар төнге сукырлыкта кебек шулай ук тискәре ЭРГ була.

4.   Күрү өчен фараз әйбәт.

Чыганаклар

• Джек Кански. Клиник офтальмология. Системалаштырылган караш. / редакторлар: Еричева В.П.. — 2009. — Б. 944. — ISBN 83-7609-034-8.