Огюст Конт: юрамалар арасында аерма
Контент бетерелгән Контент өстәлгән
к Bot: Migrating 64 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q12718 (translate me) |
DerslekBot (бәхәс | кертем) к Викиләштерү: ТВдагы 73 мәкалә чыганагы авторы, replaced: Гыйззәтов К.Т. → Гыйззәтов К.Т. using AWB |
||
Юл номеры - 25:
'''Исидо́р Мари́ Огю́ст Франсуа́ Ксавье́ Конт''' ({{lang-fr|Isidore Marie Auguste François Xavier Comte}}) — [[французлар|француз]] [[фәлсәфәче]]се, [[социология]] фәненә һәм [[фәлсәфи позитивизм]]га нигез салучы.
Конт [[Монпелье]]да чиновник гаиләсендә туа. Белемне лицейда һәм политехник мәктәптә ала. Берникадәр вакыт Сен-Симонның сәркәтибе булып эшли.
Конт төп игътибарын башта табигать фәннәренә юнәлдерелгән булса, соңрак ул социаль проблемаларга таба борыла. Конт предметларның объектив рәвештә билгеле бер галәми сузулыкта һәм билгеле бер вакыт эчендә яшәүләрен тәкрарлый. Конт чынбарлыктан аерылган фәлсәфи гыйлемнәрне тәнкыйтьли. Ләкин болар белән беррәттән ул [[материализм]]нан һәм [[диалектика]]дан читләшә. Үз гамәлләрен, гомумән, бернинди юнәлешкә дә бәйләмичә алып барырга тырыша, материализмнан да, идеализмнан да «өстен» торганлыгын исбатларга омтыла.
Контның фәлсәфи карашлары күбрәк [[субъектив идеализм]]га һәм [[агностицизм]]га авыша. Мәсәлән, ул дөньядагы күренешләрнең объектив сәбәплелеген инкяр итә, хакыйкатьне тану мәсьәләсендә үзен нисбилек (релятивизм), агностицизм тарафдары итеп күрсәтә. Русиядә [[Герцен]], [[Белинский]] һәм [[Огарев]], Контның позитивлык рухындагы фәлсәфәсен [[Һегель]] тарафыннан ирешелгән диалектикадан кирегә чигенү дип бәялиләр.
Контның фәлсәфи хезмәтләре «сул тарафтан» да, шулай ук «уң тарафтан» да тәнкыйтьләнә. Контның идеалистик пландагы карашларын материализм вәкилләре тәнкыйтьләсә, «наив реализм »ын субъектив идеалистлар һәм агностиклар — [[Кант]], [[Беркли]], [[Юм]] тарафдарлары — тәнкыйть итәләр.
== Чыганаклар ==
* [[Казбек Гыйззәт|Гыйззәтов К.Т.]], Философия: 2 китап. 1 нче китап: Кыскача философия тарихы. Философиянең нигез проблемалары: Югары уку йорты өчен дәреслек.
[[Төркем:Франция социологлары]]
Юл номеры - 41:
[[Төркем:Позитивизм]]
[[Төркем:XIX гасыр фәлсәфәчеләре]]
{{DEFAULTSORT:Конт, Огюст}}
| |||