|
| сәяси =
| тел = [[татар теле|татар]]
| тираж = 23 700800
| төп офис = Татарстан, [[Чаллы|Чаллы ш.]], Яшь Ленинчылар бульвары, 9нчы йорт (Я.ш., 27/19).
| ISSN =
| веб-сайт = http://shahry.ru/
'''«Шәһри Чаллы» ''' – [[Чаллы]] шәһәр газетасы. Атнага ике тапкыр, чәршәмбе һәм җомга көннәрендә, 8 һәм 12 битле булып чыга. Ике атнага бер тапкыр шуларга 8 (16) битле "Чаллы кичләре" кушымтасы өстәлә. Җомга саннарының тышкы һәм эчке битләре тулы төстә бастырыла.
==Тарихи белешмә==
1930 елда Чаллыга шђџђршәһәр статусы бирелђбирелә. Шул ук елныћелның ноябрендђноябрендә шђџђрдђшәһәрдә беренче газета да чыга башлый. Ул — татар телендђтелендә латин имласы белђнбелән басылган «Трактор» исемле газета. АныћАның беренче редакторы танылган шагыйрь [[Нур Баян]] була.
Декабрь аенда бу газетаныћгазетаның русча дубляжы да чыга башлый (4 полосалы басма эченђэченә 2 полоса русча дубляж кушыла).
Еллар дђвамындадәвамында исеме дђдә, эчтђлегеэчтәлеге дђдә њзгђртелепүзгәртелеп, татар газетасы њзенећүзенең русча дубляжы белђнбелән Чаллыда [[1958 ел]]гача чыгып килђкилә. Шул елда районнар берлђшепберләшеп, инде «Коммунизм байрагы» («Знамя коммунизма») исеме белђнбелән чыгучы ђлегеәлеге газета [[Алабуга]]га књчерелђкүчерелә, аннан ул Чаллыга [[1963 ел]]да, статусы њзгђртелепүзгәртелеп, русчадан татарчага дубляж булып кайта.
[[1976 ел]]да [[Тукай районы]] оештырыла, џђмһәм газета икегђикегә бњленђбүленә: «Знамя коммунизма» шђџђрдђшәһәрдә кала (њзгђртепүзгәртеп кору елларына кадђркадәр ул шђџђрдђшәһәрдә шул исемдђисемдә чыгып килђкилә), ә «Коммунизм байрагы» Тукай районы газетасы булып, «Якты юл» исеме астында, яћаданяңадан русча дубляж («Светлый путь») белђнбелән чыга башлый. Шулай итеп, Чаллы татарча газетасыз кала. Бу хђлхәл 14 ел дђвамдәвам итђитә.
Гәзит яңадан татар милли хәрәкәтенең кискен таләбе белән барлыкка килде. [[1990 ел]]га кадәр шәһәрдә "Знамя коммунизма", "Камские зори", "Рабочий КамАЗа" гәзитләре чыгып килә, татарча исә бер генә басма да юк иде. Өстәвенә, шәһәрдә радио тапшырулары алып баручы "Шаги КамАЗа" да русча гына сөйли.
Шәһәр Советының [[1990 ел]]да сайланган яңа составы беренче сессиядә үзенең татарча һәм русча басма органнары булдыру турында карар кабул итә. Чаллыда урысча «Время», татарча «Чулман-Идел» газеталары туа. Беренче мөхәррир – [[Йосыф Җимангулов]] (Җомгалы). Әмма кыенлыклар шактый булды. Әйтик, татар һәм рус редакцияләренең икесенә бер нәшрият комплексы алу өчен акча бүлеп биргәннәр иде, ул "Время" газетасы редакциясенә генә эләкте.
Гәзит исемен баштаисеме "«Чулман-Идел"» дип куела. Аннары, күпмедер вакыт узгач, атамада шәһәр исеме дә чагылырга тиеш дигән фикергә киләләр. Аны "«Шәһри Чаллы"» дип үзгәртәләр. [[1991]] нче елның 30 декабреннән соң газета Чаллы шәһәр хакимияте органына әверелде. [[1992 ел]]да гәзит тиражы хәзерге чор өчен хыялларда күрерлек 75 мең белән исәпләнә.
[[1993 ел]]ныћның апрелендђапрелендә «ШђџриШәһри Чаллы» балалар џђмһәм яшњсмерлђряшүсмерләр љченөчен «Көмеш кыңгырау» кушымтасы белђнбелән чыга башлый. ШуныћШуның белђнбелән газетаныћгазетаның атналык саны 4кђ4кә ќитђҗитә.
1996 елныћелның 1 гыйнварыннан исђисә «КљмешКөмеш кыћгыраукыңгырау» мљстђкыйльмөстәкыйль газета булып чыга башлый. [[1996 елныћел]]ның 1 гыйнварыннан [[1999 елныћел]]ның 1 гыйнварына кадђркадәр «ШђџриШәһри Чаллы» атнасына 5 сан булып чыга. Бюджеттан финанслау киметелгђнлектђнкиметелгәнлектән, [[1998 елныћел]]ның июлендђиюлендә њкүк редакциянећредакциянең 6,5 штат берђмлегеберәмлеге кыскартыла џђмһәм газетаныћгазетаның чыгуы [[1999 елныћел]]ның 1 гыйнварыннан атнасына 3 сан белђнбелән чиклђнђчикләнә.
«Шәһри Чаллы» беренчеләрдән булып ([[2003 ел]]да) пәрәвездә үз интернет сәхифәсен булдыган басма.
==Чыганаклар==
* [http://www.tatarca-text.narod.ru/bitaraft.html З. Мифтах. Битараф түгелмен. (Чаллының татар матбугаты һәм шундагы үзем турында)] (UTF-8 белән ачыла)
| 