Шомырт: юрамалар арасында аерма

Контент бетерелгән Контент өстәлгән
Luckas-bot (бәхәс | кертем)
к r2.7.1) (робот кушты: os:Тæфхъæд
Rinazz (бәхәс | кертем)
Төзәтмә аңлатмасы юк
Юл номеры - 23:
| ipni = 730076
}}
'''Шомырт''' яки '''гади шомырт''' ({{lang-la|Prúnus pádus}}) — [[слива]] ыругынаыруы розасыманнар гаиләлегенә керүче биек булмаган агачлар яки(сирәк куаклар) төре.
 
== Таралу һәм экология ==
== Төзелеше ==
Табигый [[ареал]]ы - Төньяк Африка ([[Мәгриб]]), [[Көньяк|Көньяк Аурупа]], [[Үзәк Аурупа|Үзәк]], [[Көнбатыш Аурупа|Көнбатыш]] һәм [[Көнчыгыш Аурупа]], [[Кече Азия|Кече]], [[Үзәк Азия|Үзәк]] һәм [[Көнчыгыш Азия]] (шул исәптән [[Кытай]]ның күпләгән провинцияләре), [[Кавказ арты]].
[[IMAGE:312_Prunus_padus.jpg|thumb|left|Ботаник тасвирлама]]
 
Рәсәйдә Аурпа өлешендә, Көнбатыш һәм Көнчыгыш Себер, Ерак Көнбатышта очравы гадәти күренеш.
Кечкенә агач яки зур куак. Биеклеге 0,6 -10 метр. Кабыгы кара, караңгы соры.
 
Дөньяның уртача климатлы өлкәләренә күчерелә һәм шунда тарала.
Яфраклары - гади, озынча, ланцетсыман, 3 - 10 сирәгрәк 15 см озынлыкта.
 
Җир асты сулары өстә урнашкан дымлы, уңдырышлы туфракларны ярата. Күбесенчә елга ярлары, елга яны урманнары һәм куаклыклары, урман буйларыда үсә.
Чәчәкләре ак, биш тажлы, серкәләре сары, озынча тәлгәшкә берләшкән, хуш исле.
 
== Ботаник тасвирлама ==
Җимешләре - шарсыман, 8 - 10 мм диаметрлы, баллы, авызны бөрештерүчән.
[[IMAGE:312_Prunus_padus.jpg|thumb|left|Ботаник тасвирлама]]
 
0,6-10 м биеклектәге агач яки зур куак, озынча куе [[ябалдаш]]лы. Кабыгы кара, караңгы соры. Яшь ботаклары саргылт яшел яки карасу кызыл төстә.
 
Яфраклары - гади, озынча, ланцетсыман, 3 - 10 сирәгрәк 15 см озынлыкта.
 
Чәчәкләре ак, биш таҗлы, серкәләре сары, озынча тәлгәшкә берләшкән, хуш исле. Һәр елны апрель-май айларында күп итеп чәчәк ата, ләкин уңышны һәрвакытта да бирми, чөнки чәчәкләр яз ахырындагы суыклар тарафыннан зарарланалар, ә агачлар күпләгән зара итүчечләрдән зыян күрәләр. Җимешләр [[июль]]-[[август]]та өлгерәләр, алар шарсыман, 8 - 10 мм диаметрлы, баллы, авызны бөрештерүчән.
Төше озынча, йомыркасыман.
 
Вегетатив рәвештә (сирәк орлыктан) үрчи.
 
== Куллану ==
Строка 42 ⟶ 50 :
* Кулинарияда.
* Декоратив үсемлек буларак.
 
{{Фоторәт|Flowering plants BCP 028.JPG|Gemma of Prunus padus.jpg|Prunus padus leaf fall colour.jpg|Prunus padus Tuomi marjoja VII 04 2989 C.JPG|Prunus padus crosssection.jpg|текст=Сулдан уңга. <br />Чәчәкләр. Бөреләр. Көзге яфрак. Җимешләр. Кәүсәнең аркылы кисеме.|ш1=165|ш2=155|ш3=260|ш4=165|ш5=168|color=#BBDD99}}
 
[[Төркем:Ауразия флорасы]]