Кырымчаклар: юрамалар арасында аерма

Контент бетерелгән Контент өстәлгән
кТөзәтмә аңлатмасы юк
EmausBot (бәхәс | кертем)
к r2.6.4) (робот кушты: ru:Крымчаки; косметик үзгәртүләр
Юл номеры - 23:
 
 
'''Кырымчаклар''' ([[Кырымчак теле|кырымч]].кърымчахлар, 1917 елга кадәр үзләрен ''еудилер'' яки ''сраэл балалары'' дип йөрткәннәр) - [[Кырымтатар теле|кырымтатар теле]]нә якын торган [[кырымчак теле]]ндә сөйләшүче [[яһүд дине]]ндәге аз санлы [[Төрки халыклар|төрки]] халык.
== Этник чыгышы ==
Күпчелек кырымчаклар бүген үзләрен [[яһүд халкы]]ның бер өлеше дип санап [[Израиль]]да яшиләр. Азчылыгы [[Кырым]]да, [[Россия]]дә, [[Үзбәкстан]]да да яши.
 
Юл номеры - 30:
 
Кырымчаклар үзләрен Кырымга 7 гасырда [[Киев]]тан килгән дип саныйлар.Һәм бу версия дөрес тә була ала, чөнки кайбер чыганаклардан күренгәнчә Киевка [[яһүд дине]]н тотучы [[хәзәрләр]] нигез салуы ачыкланган.
== Телләре ==
{{төп мәкалә|Кырымчак теле}}
[[Кырымчак теле]] [[кырымтатар теле]]нә якын булып тора һәм [[төрки телләр]] составына керә. Структур яктан бу тел кырымтатар теленең диалекты булып санала. архаизмнар күпләп сакланганлыктан, шулай ук ул [[Карачай-балкар теле|карачай-балкар теле]]нә, [[караим теле]]нә караганда да якынрак тора.
 
19 гасырга кадәр кырымчаклар үз телләрен ''чагадай'' дип атап йөрткәннр.
== Диннәре ==
{{төп мәкалә|Иудаизм агымнары}}
== Тарих ==
Кырымчакларның бабалары Кырымга б.э.к 1 гасырда ук килүләре билгеле. Бу вакытта алар [[Кырымдагы грек колонияләре|биредәге грек колониләре]]ндә яшәгәннәр.
 
[[1309 ел]]да [[Кафа]] шәһәрендә элеккеге [[ССРБ]]дагы иң борынгы [[синагога]] төзелә, тик [[Икенче бөтендөнья сугышы|Икенче Бөтендөнья сугышы]] вакытында җимерелә.
Юл номеры - 47:
 
[[1897 ел]]да [[Кырым]]да 3345 кырымчак була.[[Икенче Бөтендөнья сугышы]] алдыннан биредә 6 меңләп кырымчак яшәгән, тик фашистлар тарафыннан 5000ләбе калган яһүдиләр белән берлектә үтерелә, ә калганнары [[кырым татарлары]] белән берлектә [[1944 ел]]да [[Үзәк Азия]]га сөрелә.
== Бүгенге көндә ==
Барлыгы кырымчаклар 2100ләп кеше исәпләнәләр.
Бүгенге көндә күпчелек кырымчаклар [[Израиль|Израиль]]да яши. Биредә алар яһүд халкының бер өлеше булып саналалар.Израильда, [[АКШ]]та аларның саны билгеле түгел, чөнки күпчелеге инде башка яһүдләр белән кушылып ассимиляциягә дучар булганнар.
 
[[Кырым]]да 204, [[Россия]]дә 157, [[Литва]]да 10 кырымчак яши.
 
== Чыганак ==
[http://ru.wikipedia.org/wiki/%CA%F0%FB%EC%F7%E0%EA%E8]Крымчаки.
 
Юл номеры - 59:
 
[[Төркем:Төрки халыклар]]
 
[[an:Crimchacos]]
[[az:Krımçaqlar]]
Строка 72 ⟶ 73 :
[[mk:Кримчаки]]
[[pl:Krymczacy]]
[[ru:Крымчаки]]
[[tr:Kırımçaklar]]
[[uk:Кримчаки]]