Wikipedia

Вәлиулла Мортазин-Иманский: юрамалар арасында аерма

Тарихны интерактив карап чыгу
← Алдагы төзәтмәКиләсе төзәтмә →
Контент бетерелгән Контент өстәлгән
КүрсәтмәлеВики-текст
Marat Vildanov (бәхәс | кертем)
6325 үзгәртергә
кТөзәтмә аңлатмасы юк
Derslek (бәхәс | кертем)
33 974 үзгәртергә
Төзәтмә аңлатмасы юк
Юл номеры - 1:
{{Шәхес
'''Вәлиулла Гайназар улы Мортазин''' — [[татар-башкорт]] артисты.▼
| исем = Вәлиулла Мортазин-Иманский
| рәсем =
| рәсем_зурлыгы = 150px
| alt = <!--рәсемгә курсорны куйганда чыга торган язу-->
| рәсем язуы =
| тулы исем = Вәлиулла Гайназар улы Мортазин
| һөнәр =
| туу датасы = 4.12.1885
| туу җире = [[Оренбург]] губернасының Мораптал волосте Имангол авылы
| гражданлык =
| милләт =
| үлем датасы = 10.7.1938
| үлем җире = [[Мәскәү]]
| әти =
| әни =
| ир =
| хатын =
| балалар =
| бүләк һәм премияләр =
| сайт =
| башка мәгълүмат =
}}
▲'''Вәлиулла Гайназар улы Мортазин''' — [[татар-Сәйяр]] труппасы артисты, режиссеры, башкорт театрына нигез салучы, [[РСФСР]] халык артисты.
 
Ул хәзерге [[Оренбург өлкәсе|Оренбург өлкәсенең]] Октябрь районы Имангол дигән татар авылында якынча [[19001885 ел]]да<ref>[http://www.yeshlek.ru/node/1810]</ref> туадөньяга килә. Сәхнәдә тәүге адымнарын [[Оренбург]]та И.Кудашев-Ашказарский, Н.Гайнуллин, Ә.Кулалаев, Н.Хәйретдинов белән бергә атлыйясый. Соңыннан [[Габдулла Кариев]] белән берлектә, беренче профессиональ татар труппасы «Сәйяр»ны төзи һәм, [[1915 ел]]да «Ширкәт»не төзегәнчетөзелгәнче, анда актер, режиссер сыйфатында хезмәт итә.
 
Октябрь инкыйлабыннан соң, Вәлиулла Мортазин башкорт профессиональ театры булдыру өстендәэшенә активкерешә. эшли1919 елда ул [[Стәрлетамак]]та яңа төзелгән [[Башкорт дәүләт академия театры|Башкорт драма театрына]] баш режиссер булып куела. Ул1937 —елга шәхескадәр культыБашкортстан корбаныхөкүмәтендә мәдәният өчен җаваплы вазифалы урыннар били.
 
Дөньяны кабул итүе, иҗат юнәлеше ягыннан күбрәк романтизмга тартылган шәхес буларак, артист Фердинанд (“Мәкер һәм мәхәббәт”), Фәхретдин (“Мосыйбәте Фәхретдин”), Сөләйман (“Яшә, Зөбәйдә, яшим мин!”) кебек күтәренке рух, романтик пафос, патетика таләп иткән рольләрдә уңыш казана. Әмма ул реалистик репертуарны да читләтми. [[Шәехзадә Бабич]]ның "Газазил" поэмасын сәхнәләштерә.
 
Режиссер буларак та Вәлиулла Мортазин куяр өчен күбрәк “Әлмансур” (Г.Гейне), “Хөкемдә хаталык” (А.Деннери), “Карагол” (Д.Юлтый), “Башкорт туе” (М.Буранголов) кебек югары стильдәге әсәрләр сайлый.
 
Ул — [[1938шәхес елкульты]]да вафаткорбаны.
 
== Чыганаклар ==
http://encikl.bashedu.ru/iii/imanskiy.htm
Во имя театра без границ http://www.tatworld.ru/article.shtml?article=804&section=0&heading=0
{{reflist}}
 
Чыганак — https://tt.wikipedia.org/wiki/Вәлиулла_Мортазин-Иманский