Рихард Вагнер: юрамалар арасында аерма

'''Вильге́льм Ри́хард Ва́гнер''' ([[Алман теле|алм.]] Wilhelm Richard Wagner; [[22 май]], [[1813 ел|1813]], [[Лейпциг]] – [[13 февраль]], [[1883 ел|1883]], [[Венеция]]) – [[Германия|алман]] [[композитор|композиторы]]ы, [[дирижёр]], [[драматургия|драматург]] (үз операларының [[либретто|либреттолары]]лары аыторы), [[фәлсәфә|фәлсәфәче]]че. Опера музыкасының иң бөек реформаторларыннан берсе. [[Аурупа]] мәдәниятенә зур тәэсир ясый. Вагнер мистицизмының [[XX гасыр]] алман милләтчелегенә (шул исәптән [[национал-социализм|национал-социализмга]]га да) йогынтысы зур.

Вагнер түрә булып дәүләткә хезмәт иткән Карл Фридрих Вагнер ([[1770 ел|1770]]–[[1813 ел|1813]]) гаиләсендә туа. Актер булган үги әтисе Людвиг Гейер тәэсирендә яшь Вагнер [[1828 ел|1828 елда]]да бер [[кантор|кантордан]]дан музыка дәресләре ала башлый. [[1831 ел|1831 елдан]]дан башлап [[Лейпциг]] университетында музыка өйрәнә. Дан казанганчыга кадәр авыр тормыш кичерә. Аның «[[Риенци, трибуннар арасында иң соңгысы(опера)|Риенци, трибуннар арасында иң соңгысы]]» операсы [[1842 ел|1842 елда]]да [[Дрезден|Дрезденда]]да уңышка ирешә. [[1864 ел|1864 елда]]да [[Мюнхен|Мюнхенга]]га күчә. [[1876 ел|1876 елның]]ның 13-17 августында [[Нибелунг боҗрасы]] тетралогиясе премьерасы. [[1883 ел|1883 елда]]да йөрәк өянәгеннән вафат була.