Wikipedia

I: юрамалар арасында аерма

Тарихны интерактив карап чыгу
← Алдагы төзәтмәКиләсе төзәтмә →
Контент бетерелгән Контент өстәлгән
КүрсәтмәлеВики-текст
IanraBot (бәхәс | кертем)
1 234 896 үзгәртергә
Тамга: кире кагылган
Umarbot (бәхәс | кертем)
Ботлар
517 858 үзгәртергә
к Аксымнар
Тамга: кире кагылган
Юл номеры - 1:
{{УК}}
[[Файл:Dotted and dotless I.svg|right|250px|thumb|Ноктасыз һәм нокталы I хәрефе]]
{{Портал|Тел|Тел белеме|Татар теле|Тарих}}
'''I''' (''ı'') (tat. lat. [http://tt.wikipedia.org.ttcysuttlart1999.aylandirow.tmf.org.ru/wiki/Ноктасыз_I Noqtasız I]) — [[Яңалиф|латин әлифбасының]] хәрефе, [[Татар теле Кирил, Латин, Гарәп әлифбасы кануны|татар латин әлифбасы]]нда ун икенче. '''"I ı"''' хәрефе татар кирилл әлифбасының '''"Ы ы"''' хәрефенә туры килә, нечкә '''е''' авазына каты ише булып тора, рус '''ы''' авазыннан '''э''' авазына якынрак. Каты сүзләрдә кирилл әлифбасының сүз башыннан һәм сузыктан соң барган очракта '''е''' хәрефе латин әлифбасында '''yı''' туры килә, мәсәлән: '''ел - yıl , ерак - yıraq , елан - yılan , буенча - buyınça , каен - qayın , сыер - sıyır , уен - uyın '''.
 
'''I''' ({{lang-en|{{КодВМ}}}}) — {{ХромосомаВМ}} [[аксым]]ы, шул ук исемдәге ген тарафыннан кодлана торган югары молекуляр органик матдә.<ref>{{cite web|url=http://www.genenames.org/cgi-bin/gene_symbol_report?hgnc_id=HGNC:29223 |title=HUGO Gene Nomenclature Commitee, HGNC:29223 |language=ингл. |accessdate=18 сентябрь, 2017}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.uniprot.org/uniprot/Q9ULJ7#sequences |title=UniProt, Q9ULJ7 |language=ингл. |accessdate=18 сентябрь, 2017}}</ref>
[[Татар теле Кирил, Латин, Гарәп әлифбасы кануны]] буенча расланган. [[Интертат]], [http://lat.tatar-inform.ru/ Татар-Информ], [http://tr.beznen.ru/ Безнең гәҗит], [http://www.trttatar.com/trtworld/ta/news.aspx?dil=ta TRT-Tatar] гәҗитләренең сәхифәсендә кулланыла.
==Искәрмә==
Татар телендә '''ый''' - '''ıy''' диграфы аерым авазны - '''и''' авазына каты ишен билгели, [http://tt.wikipedia.org/wiki/%D0%AF%D2%A3%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D1%84#.D0.97.D0.B0.D0.BC.D0.B0.D0.BD.D0.B0.D0.BB.D0.B8.D1.84 Заманалиф] әлифбасында '''ый''' - '''ıy''' авазына аерым хәреф '''í''' туры килә.
 
== Искәрмәләр ==
[[Яңалиф|Яңалиф-1]] әлифбасында "I i" кирилл әлифбасының "И и" хәрефенә туры килә иде, кирилл әлифбасының "Ы ы" хәрефенә Яңалиф-1та махсус хәреф "[[Ь|Ь, ь]]" туры килә иде.
{{искәрмәләр}}
 
== Чыганаклар ==
==Бүтән телләрдә==
Ноктасыз I ı Төрки имләсендә ([[Төркия]], [[Әзәрбайҗан]], Кырым татарлары) кулланыла.
 
* Степанов В.М. (2005). Молекулярная биология. Структура и функция белков. Москва: Наука. ISBN 5-211-04971-3.{{ref-ru}}
Киңәйтелгән латин имләсенә керә, Көнбатыш Яyрyпа (West Europe) шрифтлары.
* Bruce Alberts, Alexander Johnson, Julian Lewis, Martin Raff, Keith Roberts, Peter Walter (2002). Molecular Biology of the Cell (вид. 4th). Garland. ISBN 0815332181.{{ref-en}}
 
[[Төркем:Әлифба буенча аксымнар]]
== Кодлар ==
 
{{Protein-stub}}
{| class="standard" style="text-align: center"
[[uk:I]]
! width="25%" | [[Графема]]
! width="25%" | [[HTML]]
! width="25%" | [[Юникод]]
|-
! I
| I
| U+0049
|-
! ı
| ı
| U+0131
|}
 
== Моны да карагыз ==
* [[Татар теле Кирил, Латин, Гарәп әлифбасы кануны]]
* [[Татар теле]]
* [[Татар әлифбасы]]
* [[Иналиф]]
* [[Ы]]
* [[Ь]]
 
{{Татар әлифбасы}}
 
[[Төркем:Латин әлифбасы хәрефләре]]
Чыганак — https://tt.wikipedia.org/wiki/I