Колхоз: юрамалар арасында аерма

'''Күмхуҗ'''<ref>http://kitap.net.ru/yahin/1-12.2.php</ref> ('''күм'''әк '''хуҗ'''алык) яки рус [[алынма]]сы '''Колхо́з''' ('''кол'''лективное '''хоз'''яйство [[сүзтезмә]]сенең халыкара [[аббревиатура]]сы) — [[СССР|ССРБCəʙᴎт Социалистик Җɵᴍhүpᴎᴙтләр Беpᴫеᴦе]]да таралган [[Күмәкләштерү|күмәк]] [[икътисад]]и системасының [[авыл хуҗалыгы]] тармагы [[ширкәт|оешмаларының]] бер төре.

'''Күмәк хуҗалык''' — җитештерү әйберләре (җир, җайланмалар, терлек, орлык һ.б.) уртак, анда катнашучылар җәмгыяте идарәсе астында булган һәм хезмәт нәтиҗәсе дә катнашучыларның уртак фикере ярдәмендә бүленгән, яңа эшкә җигелгән [[СССР|ССРБCəʙᴎт Социалистик Җɵᴍhүpᴎᴙтләр Беpᴫеᴦе]]да таралган хуҗалык итү төре. Шулай ук [[балыкчылык]] колхозлары да таралган булган.

[[File:Вышибем кулаков из колхозов 1930.jpg|200px|thumb|right|«[[Кулаклар]]ны колхозлардан тибеп чыгарыйк» — [[НЭП]] чорын алыштырган [[ССРБдагыCəʙᴎт Социалистик Җɵᴍhүpᴎᴙтләр Беpᴫеᴦедагы күмәкләштерү]] сәясәте заманындагы [[индивидуализм]]га каршы көрәшкә багышланган [[пропаганда]] плакаты.]]

Күмәк хуҗалыклар ССРБдаCəʙᴎт Социалистик Җɵᴍhүpᴎᴙтләр Беpᴫеᴦеда [[1918 ел]]дан барлыкка килә башлый. [[1929 ел]]дан массакүләм [[ССРБдагыCəʙᴎт Социалистик Җɵᴍhүpᴎᴙтләр Беpᴫеᴦедагы күмәкләштерү|күмәкләштерү]] башлана.

[[Сәнәгатьләштерү|Сәнәгатьләштерелү]] заманында, ССРБныCəʙᴎт Социалистик Җɵᴍhүpᴎᴙтләр Беpᴫеᴦены [[ашамлык]]лар белән тәэмин итү өчен, колхозчыларның [[шәһәр]]ләргә качуларына юл куймас өчен бер яктан [[паспортизация]], икенче яктан исә — рөхсәтсез китү очрагында исә колхоздагы җир өлешеннән мәхрүм калу ысуллары кулланыла.<ref>[[s:ru:Постановление СНК СССР от 28.04.1933 № 861|Постановление СНК СССР от 28 апреля 1933 года № 861 «О выдаче гражданам Союза ССР паспортов на территории Союза ССР»]]</ref><ref>[[s:ru:Постановление СНК СССР от 19.09.1934 № 2193|Постановление СНК СССР от 19.09.1934 № 2193 «О прописке паспортов колхозников-отходников, поступающих на работу в предприятия без договоров с хозорганами»]]</ref><ref>[[s:ru:Постановление ЦИК СССР, СНК СССР от 17.03.1933 о порядке отходничества из колхозов|Постановлением ЦИК и СНК СССР от 17.03.1933 «О порядке отходничества из колхозов»]]</ref>. ССРБныңCəʙᴎт Социалистик Җɵᴍhүpᴎᴙтләр Беpᴫеᴦеның авыл җирләрендә яшәүчеләрнең тулы паспортизациясе фәкать 1976-1981 елларында башкарыла, бу чорда 50 миллион паспорт тапшырыла.<ref>[http://demoscope.ru/weekly/2002/093/arxiv01.php 70-летие советского паспорта]</ref>

[[Коммунист]] [[идеология]]ле ССРБдаCəʙᴎт Социалистик Җɵᴍhүpᴎᴙтләр Беpᴫеᴦеда [[перестройка]] сәясәте [[ССРБCəʙᴎт Социалистик Җɵᴍhүpᴎᴙтләр Беpᴫеᴦе таркалуы|уңышсызлыгы]] һәм [[Русия]]нең [[Глобальләшү|глобаль]] [[капитал]]ист базар системасы кагыйдәләре буенча яшәүче ширкәтләргә эшләргә ишек ачуы белән, соңгылар җитештереп торган [[продукт]] һәм күрсәткән [[хезмәт]]ләргә карата [[өстәлгән кыйммәт]]ләре түбәнрәк булулары аркасында колхозлар юкка чыга башлыйлар.

[[Төркем:ССРБCəʙᴎт Социалистик Җɵᴍhүpᴎᴙтләр Беpᴫеᴦе тарихы]]

[[Төркем:ССРБCəʙᴎт Социалистик Җɵᴍhүpᴎᴙтләр Беpᴫеᴦе оешмалары]]