Аю өне: юрамалар арасында аерма
Контент бетерелгән Контент өстәлгән
Төзәтмә аңлатмасы юк |
|||
Юл номеры - 2:
{{Другие значения|Берлога (значения)}}
[[Файл:Bear hibernating.jpg|thumb|Кара аю балалары белән үрге өңдә]]
'''Аю өңе''' ''рус телендә'' '''берлога''' — аюның табигый шартларда ятып кышлау капламасы. Сирәк очракларда башка төр сөтимәрләрнең дә оясын өң диеп атыйлар.
== Төзелеше ==
Аю өңе махсус казылган өңдә, агач куышында (гималай аюының), агач тамыры астындагы чокырда, ярылган кырмыска иләвендә урнашуы мөмкин. Аюлар өң ясауны алдан ук хәстәрлиләр, әмма кар явар алдыннан гына кышкы йокыга талалар. Устройство берлог самое разнообра. Хәзерге заман аучылары аю өңнәрен югаргы һәм грунт өңнәренә бүләләр.
Сайлап алынган өңөнә аю ботак, мүк һәм коры яфраклар сала, ә өстенә чыбык-чабык, чүп-чар һәм чыршы ботаклары җәеп сала. Ата аю өңөнә ялгызы, ә инә аю кайчагында узган елгы аю балалары һәм бер яшьтән зуррак “тәрбиәче” аюкай (пестун) белән, өстәвенә, һәрчак өңнеңң алгы ягында ята. Барлык аюлар да өңдә йомгак сыман бөгәрләнеп, йөзләрен күкрәкләренә терәп һәм аякларын битләре алдында сатрашлап ята; шуңа күрә аюлар кышын үзләренең тәпиләрен имә дигән хаталы фикер барлыкка килгән. Хайваннар чыгу тишегенә таба карап ятканлыктан, аларның сулышыннан аю өңенең тамагы, шулай ук якын-тирәдә торучы агачлар һәм куаклар саргылт бәс белән каплана, ул ачык урыннарда ерактан күренә һәм еш кына җәнлекләрне аучыларга “сата”. Өңнең янында җәнлек эзләре булмавы да аның иң мөһим билгесе булып тора, чөнки хайваннар, аюдан куркып, үзләре өчен куркыныч урынны<ref name="Викитека ЭСБЕ">{{ВТ-ЭСБЕ|Берлога}}</ref> ары урап уза.
| |||