Үпкә: юрамалар арасында аерма

Контент бетерелгән Контент өстәлгән
IanraBot (бәхәс | кертем)
к clean up
IanraBot (бәхәс | кертем)
к using AWB
Юл номеры - 3:
Җир өсте [[умырткалылар]]ы үпкәләре белән сулыйлар. Үпкәләр күп сандагы [[кан]] тамырларының куе челтәре белән капланган ячәйкәләрдән торган капчыкларга охшаган. Үпкәләрнең ячәйкә сыман төзелеше аларны эчке өслеген күп тапкырлар арттырырга мөмкинлек бирә. Җир өсте умырткалылары арасында үпкәсез хайваннар да очрый. Мәсәлән үпкәсез саламандралар, алар тире аша сулыйлар.
 
Сулыш вакытында [[газ]]лар [[Метаболизм|алмашы]] бара. [[Организм]]га [[кислородәче тудыргыч]] керә, организмнан [[углекислый газ]]га бай [[һава]] чыгарыла. Яшәү өчен кислородныңәче тудыргычның даими кереп торуы кирәк, ә организмда аның запасы юк. КислородӘче тудыргыч ни өчен кирәк? Чөнки кислород[[әче тудыргыч]] катлаулы органик матдәләрнен таркалуы белән бара торган химик процессларда катнаша. Бу процесс вакытында организмның тереклек эшчәнлеге, үсүе, хәрәкәтләнүе, туклануы, үрчүе һәм башка бик күп процесслар өчен кирәкле [[энергия]] аерылып чыга.
 
== '''Кеше үпкәсе төзелеше''' ==
''' Үпкә''' ('''pulmones''', греч. '''- pneumon''')'''–''' парлы әгъза, анда веноз кан белән тын алган һава белән газ алмашу бара, нәтиҗәсендә кан кислород[[әче тудыргыч]] белән туендырыла һәм ул артериаль канга әйләнә.
 
·      '''Уң һәм сул үпкә''' ('''pulmo dexter et sinister''') күкрәк куышлыгында урнашкан.