IBM PC’га ярашлы санак: юрамалар арасында аерма

'''IBM PCга ярашлы''' ({{lang-en|IBM PC compatible}}) — [[Санак архитектурасы|архитектура]] буенча [[IBM PC]]<nowiki/>'га, [[IBM PC/XT|XT]]<nowiki/>'га һәм [[IBM PC/AT|AT]]<nowiki/>'га якын [[санак]]. Ул, IBM PC архитектураларына охшаган санакларның [[Программа белән тәэмин ителеш|программ тəэминатларын]], турыдан-туры (''аппарат тəэминатларының эмуляторлары белəн, мәсәлән, QEMU белəн, кулланмыйча'') эшлəтеп җибəрергə мөмкинлек бирә. Мондый санаклар күп итеп җир йөзендә таралгач (''һәм алар шəхси санаклар базарында һичшиксез беренчелекне яулагач''), [[IBM]] фирмасы исеме өзелеп калды, һәм аларны гади «шəхси санак» (''ШС''), яки {{lang-en|Personal Computer (PC)}}, дип атый башлаганнар.

IBM PCныңPC'ның беренче клонын Thomas Data Products чыгарган. Аңа функцияләр буенча төп нөсхә белән ярашлы BIOSныBIOS'ны ясарга хокуклар чикләмәләре булмаулык булышты.

Чын IBM PCдаPC'да 20 разрядлы хәтер адресациясы булган. 80286 эшкәрткечләре барлыкка килгәч адресация киңәйтелде, үзенең чиратында шушы хәл күбрәк күләмле ОХҖ-ны кулланырга мөмкинлек бирде.

Базарда беренчелекне яулаткан [[Microsoft]]<nowiki/>'ның һәм [[Intel]]<nowiki/>'ның озакка сузылган хезмәттәшлеге, яңа «Wintel» дигән сүз тудырды. Ул IntelныңIntel'ның эшкәрткече белән һәм MicrosoftныңMicrosoft'ның [[Windows]] дигән [[операцион системасысистема]]сы белән кулланыла торган шəхси санакны аңлата. Әмма бу бер генә әлеге архитектура белән куллану мөмкинлеге түгел. Мәсәлән, IBM PCга ярашлы санак башка әзерләүчеләрнең эшкәрткечләрендә эшли ала (''беренче чиратта — [[Advanced Micro Devices|AMD]]'') һәм [[MS-DOS]], [[FreeDOS]], [[Linux|GNU/Linux]] һәм башка операцион системалар белән кулланыла ала.

Кагыйдә буларак, IBM PCга ярашлы өстәл санаклары, ноутбуклар, кайбер планшетлар ([[Француз теле|фр]]. ''planchette'' — сүзгә-сүз «такта») һәм серверлар булалар. X86-архитектуралы эшкәрткечләр X86-ярашлы операцион системаларны урнаштырып була дигән ышанычлык бирми. Мәсәлән, x86-смартфонына [[Microsoft Windows]]<nowiki/>'ны урнаштырып булмай, чөнки моңа шулай ук BIOS<ref>Paul Morris. [http://www.redmondpie.com/how-to-install-windows-7-on-android-tablet-video-tutorial/ How To Install Windows 7 On Android Tablet]</ref> өчен чакыруларның үзгәрткече кирәк.