Wikipedia

Сергей Витте: юрамалар арасында аерма

Тарихны интерактив карап чыгу
← Алдагы төзәтмәКиләсе төзәтмә →
Контент бетерелгән Контент өстәлгән
КүрсәтмәлеВики-текст
Derslek (бәхәс | кертем)
33 974 үзгәртергә
викиләштерү
Kitap (бәхәс | кертем)
22 323 үзгәртергә
Төзәтмә аңлатмасы юк
Юл номеры - 23:
}}
[[Файл:Sergius Witte Portrait by Ilya Repin.jpeg|250px|мини|уңда|Витте, [[Илья Репин]] рәсеме]]
Граф '''Сергей Юлий улы Витте''' ({{lang-ru|Сергей Юльевич Витте}}) (17/[[29 июнь]] [[1849]] - 28 февраль/[[13 март]] [[1915]]) - күренекле [[Русия]] дәүләт эшлеклесе, юллар элемтәсе министры ([[1892]]), финанс министры (1892—1903[[1892]]—[[1903]]), министрлар Комитеты рәисе (1903—06[[1903]]—06), Министрлар Шурасы рәисе (1905—06[[1905]]—06). Бөек Русия ислахчысы. Русиядә "алтын стандарт" керткән (1897), Русия акчасын нык валютасын[[валюта]]сын итеп ясаган, Русиягә чит илләрдән инвестицияләрне җәлеп иткән, аеруча тимер юллар төзелешенә, ТрансСибТрансСеб - [[Бөек Себер юлы]]ның төзелешен булдыручы, аграр ислахны иҗат итүче.
 
Витте эшчәнлеге [[Русия]] империясенең кискен сәнәгать үсешенә китерә, шуның өчен аны ''"РусияРусияне сәнәгатьләштерүесәнәгатьләштерү атасы"'' дип йөртелә.
 
Витте [[Япония]] белән сугышка каршы сәясәтче, [[Портсмут солых килешүе|Портсмут Солыхын]] төзегәндә баш сөйләшүче.
Юл номеры - 35:
== Императорның Александр III ышануы ==
=== Фараз һәм һәлакәт ===
[[1886]] елда Витте Көньяк-Көнбатыш тимер юл җитәкчесе булганда Русия императоры [[Александр III]] ны күрмичә аның адьютантын кискен тәнкыйтьләгән : " Әгәр сез шул тизлектә поездда барсагыз сез император башын сындырырсыз". Башта Александр III шул кискен сүзләрдән үпкәләгән, ләкин соңрак Витте фаразы дөрес булып чыккан: 1888 елда патша поезды һәлакәткә эләккән һәм император үз иңбашында поезд түбәсе тотып балаларын (шул исәптән яшь [[Николай II]] шул исәптән) коткарган. Витте фазазыалдан фаразы дөрес булып чыкканнан соң - һәлакәттән соң Александр III Виттегә бик ышана башлаган.
=== Таможня сугышында җиңү ===
[[Александр III]] күп очракта Виттегә ышанып аны яклаган һәм патша кешеләре көнчелегеннән, үч алуыннан коткарган.
 
[[1883]] елда Витте таможня сугышында Алманияне җиңгән. [[Алмания]] Русия товарлары өчен салымны күтәрә, Витте җавап биреп Алмания товарлары өчентоварларына салымны да күтәрә. Русия аксөякләре, хәтта бөек кенәзләр тарафыннан Алманияне яклаучы һөҗүменә карамастан Витте җиңелмибирешми һәм [[Александр III]] туганнарын тыңламыйча Виттегә ышанып аны яклаган. Нәтиҗәдә Русия шушы таможня сугышында җиңгән.
 
=== Бисмарк хөрмәте ===
 
Шушы икътисади сугыштан соң Алмания канцлеры [[Отто фон Бисмарк]] Виттене - иң көчле Русия сәясәсәтчесесәясәтчесе булып атый һәм аның белән танышмакчы булган.
 
== Әтинең хөрмәте, улының патша җәбере ==
Витте [[Александр III]] ны бик хөрмәтләгән, ә аның улын Николай II ны тәнкыйтьләгән, аның загыйфьлеген, ихтыярсызлыгын китапларда күрсәткән. [[Николай II]] хатыны Александра (Алиса) Виттене турылык өчен бик яратмаган һәм Витте үлгәнгә кадәр патша җәберендә булган.▼
 
▲Витте [[Александр III]] ны бик хөрмәтләгән, ә аның улын Николай II ны тәнкыйтьләгән, аның загыйфьлеген, ихтыярсызлыгын китаплардаүз китапларында күрсәткән. [[Николай II]] хатыны Александра (Алиса) Виттене турылык өчен бик яратмаган һәм Витте үлгәнгә кадәр патша җәберендә булган.
Кызганычка каршы бөтенесе Виттенең фаразлары (аеруча Николай II загыйфьлеге, ихтыярсызлыгы турында) дөрес булып чыккан. Бүтән Русия ислахчысы [[Пётр Столыпин|Столыпин]] белән киеренке мөнәсәбәтләре дә булган, ләкин Столыпин ягъни Виттенең аграр ислахны үткәргән.▼
 
▲Кызганычка каршы бөтенесе Виттенең бар фаразлары (аеруча Николай II загыйфьлеге, ихтыярсызлыгы турында) дөрес булып чыккан. Бүтән Русия ислахчысы [[Пётр Столыпин|Столыпин]] белән киеренке мөнәсәбәтләре дә булган, ләкин Столыпин ягъни Виттенең аграр ислахны үткәргән.
 
Витте [[1915]] елда менингит авыртудан үлгән. Александр-Нева лаврасында күмелгән.
 
Витте күп тәрҗемәи хәле китапларын, мемуарларларын язып калдыра, алар зур тарихи әһәмиятенә ия.
 
== Витте казанышлары ==
Чыганак — https://tt.wikipedia.org/wiki/Сергей_Витте