Фарсылар: юрамалар арасында аерма

Контент бетерелгән Контент өстәлгән
Kitap (бәхәс | кертем)
Төзәтмә аңлатмасы юк
IanraBot (бәхәс | кертем)
к clean up, replaced: Ассирия → Әссүрия using AWB
Юл номеры - 1:
{{Халык
|халык = Фарсылар
|Рәсем = [[Файл:Cyrus II of Persia.jpg|85x85px]][[Файл:Darius In Parse.JPG|85x85px]][[Файл:Avicenna_TajikistanP17Avicenna TajikistanP17-20Somoni-1999_1999 (cropped).png|85x85px]][[Файл:Imam_Bukhary_Egyptian_stamp_1969Imam Bukhary Egyptian stamp 1969.jpg|85x85px]]<br>
[[Кир II]], [[Дарий I]], [[Әбу Гали ибн Сина]], [[Әл-Бохари]]<br>
[[Файл:FerdowsiFartur.jpg|85x85px]][[Файл:Omar Khayyam Profile.jpg|85x85px]][[Файл:Хафиз Шерази.JPG|85x85px]][[Файл:Рудаки 1.JPG|85x85px]]<br>[[Фирдәүси]], [[Гомәр Хәйям]], [[Хафиз]], [[Рудаки]]<br>
Юл номеры - 27:
[[Иран]] милләтенең иң зур өлеше, утрак [[игенчелек]] һәм шәһәрләр мәдәнияте белән берләшкән халык.
 
Соңгы тикшеренүләр буенча [[татарлар]]ның Y-[[ДНК]] [[һаплотөркем]]нәре бүленеше фарсы (көнбатыш иранлы) һаплотөркемнәре бүленешенә бик охшаган<ref>http://www.hotel-ludwig.net/content/struktura-gaplogrupp-tatar-i-persov-zapadnyh-irancev Структура гаплогрупп татар и персов (западных иранцев)</ref>, шуңа күрә татарларның борынгы бабалары фарсылар булган дип фаразы бар.
 
Бүгенге [[татар теле]]ндә фарсы теленнән чыккан сүзләр 15% тәшкил итә. Татар телендә фарсы алынмалары: '''бина, базар, ходай, гөл, әлбәттә, песи, хайван, дан, һәр, әгәр, азат, аваз, бәлки, дәрья, һәммә, әмма, арзан, зәңгәр, шәһәр, зур, вөҗдан, шат, дөрес, зыян, кыяр, дару, дошман, дус, зинһар, хәтта, өмет, пәрдә, тәрәзә, -ханә, Пәйгамбәр, җан, мәйдан, бәхет, офык, сәүдәгәр, хуш, һәм, һич, һава, чөнки, энҗе, -стан, Рөстәм, Зөлфия, Гөлназ, Данис, Фирүзә, дүшәнбе, сишәнбе, чәршәнбе, пәнҗешәмбе, якшәмбе''' һ.б.
Юл номеры - 40:
== Тарих ==
 
Фарсы атамасы беренче тапкыр '''836 б.э.к.''' елда телгә алына: [[АссирияӘссүрия]] патшасы '''Салманасар III''' Парсуа (''Parsuaš'') өлкәсенә каршы сугыша.
 
VII б.э.к. гасырда [[ариләр]] [[Үзәк Азия]]дән [[Иран]] тигезлегенә күчеп килгән һәм Фарс останына (Фарсыстан) нигез салган. Фарс останы (''Парса, Персида'') фарсы теленең һәм фарсы дәүләтчелегенең бишеге булып санала.
Юл номеры - 52:
Иранда 35 млн. фарсы (51%) тора.
 
Күпчелек фарсылар [[шигыйләр]]-[[мөселман]]нар.
 
== Мәдәният ==
Әдәбият борынгы Иранда барлыкка килгән, Зәрдөштлекнең баш китабы [[Авеста]] һ.б.
 
Милли шигърият - [[робагый]], [[газәл]], [[бәет]] зур үсеш алган.