Шәмши Калдаяков: юрамалар арасында аерма
Контент бетерелгән Контент өстәлгән
Яңа бит: «{{ Музыкант | Исем = Шәмши Калдаяков | Имза = Шәмші Қалдаяқов | Фото = Ш.Кал…» |
кТөзәтмә аңлатмасы юк |
||
Юл номеры - 38:
== Иҗаты ==
[[1950 ел]]дан иҗат белән ныклап шөгыльләнә башлый. 300 әсәр (шуның эчендә 55 лирик җыр) язган, иң популярлары «Ақ сүнқарым» (Ак шоңкарым/ Ак лачыным), «Қара көз» (Кара күз), «Қайықта» (Каекта/Көймәдә), «Ақ бантик», «Қыз сағынышы» (Кыз
Күп җырлары вальс көенә язылган: «Қуаныш вальсі» (Куаныч вальсы), «Кайдасын» (Кайда син), «Бакыт кушагында» (Бәхет кочагында), «Сыған серенадасы» (Чегән серенадасы) һ.б. Ш. Калдаяков җырлары — искиткеч моңлы, яңгыравык аһәңле, сокландыргыч лирик әсәрләр. Иҗат уңышы дип [[казакъ]] [[эстрада]] [[җыр]]ларын милли колорит белән бәйли белүен атарга мөмкин. Әүвәлге [[казакъ]] [[музыка]] традицияләрен заманча таләпләргә яраклаштыра алуы аның җырларына [[1960]]-[[1970 ел]]ларда зур танылу китерә дә. Тормыш сөючәнлек, киләчәккә ышаныч, бераз моңсулык та булган җырларын [[Казакъстан]]ның атаклы җырчылары [[Ришат Абдуллин]], [[Бибигөл Түләгәнова]], [[Роза Рымбаева]], «Әниемә» җырын [[Флёра Сөләйманова]] башкара.
Юл номеры - 46:
[[1950 ел]]ларда [[чирәм җир]]ләрне үзләштерү башлана һәм [[Казакъстан ССР|җөмһүриятнең]] [[төньяк]] районнарын [[РСФСР]] сотавына бирү мөмкинлеге турында сүзләр йөри. Ш. Калдаяков [[1956 ел]]да «Менің Қазақстаным» (Минем Казакъстаным) дигән патриотик җырын яза. Аны Җамал Омарова башкаруында [[радио]]дан еш тапшыралар, җыр бигрәк тә популярлаша.<ref>[http://pomnipro.ru/memorypage34033/biography Помни про сайтында]</ref>
«Менiң Қазақстаным» [[2005 ел]]да [[Казакъстан]] [[гимн]]ы статусын ала. [[2006 ел]]ның [[11 гыйнвар]]ында «Ак Урда» резиденциясендә Казакъстан президенты [[Нурсолтан Назарбаев]] инаугурациясе вакытында беренче мәртәбә Казакъстан гимны сыйфатында яңгырый. Гимн авторларының берсе дип Нурсолтан Назарбаев санала, чөнки совет чоры текстына үз кулы белән төзәтмәләр керткән, дип исәпләнә.
Халык яратып башкара торган җырлары өчен кыенлыклар кичерә, [[КПСС|фирка]]-хакимият башындагылар аның җырларын куркыныч дип табалар. [[1974 ел]]да [[Алматы]]дан 18 елга китеп торырга мәҗбүр була.
Юл номеры - 52:
== Бүләкләре, мактаулы исемнәре ==
* Казакъстан ССРның Ленин комсомолы премиясе лауреаты ([[1965]]).
* Казакъстан
* Казакъстан ССРның халык артисты ([[1991]], [[29 декабрь]]).<ref>[http://music.nur.kz/artist_bio-87986-shamshi-kaldayakov Нур сайтында]</ref>
* Казакъстанның Дәүләт премиясе ([[2010]], ''вафатыннан соң'') – «Бакыт кушагында» (Бәхет кочагында) җырлар җыентыгы өчен. <ref>[http://articles.gazeta.kz/art.asp?aid=323968 Gazeta.kz медиа порталында]</ref>
Юл номеры - 60:
* [[Актүбә]], [[Шымкент]], [[Астана]], [[Алматы]]да урамнарга исеме бирелгән.
* [[Алматы]]да концерт залына исеме бирелгән.<ref>[http://www.elim.kz/article/304/ Казакълар шәҗәрәсе сайты]</ref>
*
*
* [[Актүбә өлкәсе]] Каргалы районы Александровка авылы исемен Шәмши Калдаяков авылы итеп үзгәртәләр ([[2007]]).
* Шәмши Калдаяков турында документаль фильм төшерелгән (''реж. Түләгән Әхмәтов'').<ref>[http://www.KTK.kz/ru/news/video/2013/06/19/23169 KTK.kz сайтында]</ref>
| |||