Матюниннарның гаилә портреты

"Матюниннарның гаилә портреты" (шулай ук "Молоствовларның / Матюниннарның гаилә портреты" ) - Э. Н. Хилкова картинасы. Барлыкка килүенең төгәл вакыты күрсәтелмәгән, тышкы факторлар аркасында ул 1860 еллар ахырына —1872 елдан да соңга калмый карый. Картина Татарстан Республикасының сынлы сәнгать музеенда сакалана[2].

Матюниннарның гаилә портреты
Нигезләнү датасы 1860[1]
Сурәт
Атама Семейный портрет Матюниных
Урын Казан
Жанр семейный портрет[d]
Булдыручы Екатерина Николаевна Хилкова[d]
Автор Екатерина Николаевна Хилкова[d]
Материал төре холст[d] һәм майлы буяу[d]
Коллекцияләре ТР дәүләт сынлы сәнгать музее
Инвентарный номер Ж-35
Киңлек 128 сантиметр
Биеклек / буй 163,5 сантиметр
Авторлык хокуклары статусы 🅮[d]

Рәсемнең тасвирламасы үзгәртү

Гаилә портретында уңнан сулга Елена Сергеевна Матюнина (сенатор А. Э. Матюнинның хатыны), олы кызы Надежда һәм кече кызы Ольга күрсәтелә[3]. Дворян нәселе Матюниннар һәм Молостовлар 1872 елда туганлашалар, 23 яшьлек Надежда Андреевна Матюнина (1849—1914, картинада-үзәктә) Валериан Таврион улы Молоствовка (1828—1909) кияүгә чыга. Картинадагы яше буенча фикер йөрткәндә, портрет моңа кадәр яки вакыйгага кадәр үк язылган була[3].

1872 елда туйдан соң ук "Матюниннарның гаилә портреты" урынына "Молоствовларның / Матюниннарның гаилә портреты" дигән төшенчә кертелә. Аңлатма музей каталогында чагылмый[2], ләкин буяу ярлыгына язылган. Кызганычка каршы, инглизчә тәрҗемәсендә дә хата бар (MATYUNIN урынына MATYININ), һәм рәссамның күргәзмәләрдә катнашуының соңгы билгеле елы (1876) аның рәсми үлем елы итеп күрсәтелә[4].

Курьезларга «Мир русской женщины: семья, профессия, домашний уклад. XVIII — начало ХХ века» китабында картинаны искә алыу карый. Авторлар, мөгаен, әнинең яшь чырайлы булу һәм өч яшьтәге архетип аркасында (өлкән, урта, кече), рәсемдәге хатын-кызларны өч апа дип санайлар, анда "олы апа альбомда эскиз ясый", урта янында утыра, кечесе басып тора. Нәтиҗәдә, сәнгать тарихына билгеле булмаган "Апалы-сеңелле Матюниннар портреты" картинасы барлыкка килә[5].

Фикерләр һәм тәнкыйть үзгәртү

Картина рәссамның җитлеккән осталыгы чорына карый һәм 1855 елда картинада күрсәтелгән фигураларның статик характерына ия түгел. Портрет "академик традициядә башкарылган, ләкин композициянең табигыйлеге белән аерылып тора" дип сурәтләнә[6]. Икенче тәнкыйтьче «портрет нигезендә матурлык гармониясе, зәвыкның нечкәлеге, язуның элегантлыгы һәм композициянең төгәллеге ята», дип яза[7].

Искәрмәләр үзгәртү

  1. https://goskatalog.ru/portal/#/collections?id=8552368
  2. 2,0 2,1 Государственный музей изобразительных искусств Республики Татарстан. Казань / сост. А. Новицкий. — Белый город, 2002. — С. 62. — (Сокровища русского искусства). — ISBN 978-5-7793-0418-4.
  3. 3,0 3,1 {{{башлык}}} // Казань : журнал.
  4. Этикетка возле картины в музее (2017).
  5. Пономарева В. В., Хорошилова Л. Б. Мир русской женщины: семья, профессия, домашний уклад. XVIII — начало ХХ века. — М.: Новый хронограф, 2009. — С. 105.
  6. Коновалов Э. Г. Хилкова Екатерина Николаевна // Новый полный биографический словарь русских художников. — М.: Эксмо, 2008. — С. 224. — ISBN 978-5-699-20636-0.
  7. Разумейченко Г. И. {{{башлык}}} // Казань : журнал. — С. 68—71.