Lüdovik XIV

(Людовик XIV битеннән юнәлтелде)

Lüdovik XIV de Burbon, tuğannan soñ Lui-Dyödonne (Xoday birgän) iseme birelgän, şulay uq "patşa-qoyaş" bularaq tanılğan (frantsuzça Louis XIV Le Roi Soleil), şulay uq Lüdovik Böyek (1638-1715, Versay) - Fransa häm Navarra patşası 1643 yıldan. 72 yıl däwamında patşa bulıp torğan - Awrupa tarixında iñ ozaq patşalıq itkän patşa.

Lüdovik XIV
frantsuzça Louis XIV
Lüdovik XIV
Bayraq
Bayraq
Fransa häm Navarra patşası

1643-1715
aña qädär: Lüdovik XIII
däwamçısı: Lüdovik XV
Tuu: 5 sentäber 1638(1638-09-05)
Ülem: 1 sentäber 1715(1715-09-01) (76 yäş)
Dinastiä: Burbon
Lüdovik XIV häykäle Versayda

Bala çaqta Fronda suğışınnan soñ Lüdovik absolüt monarxiä mäslägeneñ taypılmas tarafdarı bulğan: "Däwlät - bu min" dip äytkän.

Qazanışlar үзгәртү

Lüdovik idärä itkän çorda Fransa üzäkläşterelä, anıñ xärbi qüäte tuplana, säyäsi ähämiäte, belem abruyı arta, mädäniät çäçäk ata, ul däwer tarixta Böyek ğasır dip yörtelä.

Kimçeleklär үзгәртү

Läkin Lüdovik patşalıq itkän çorda küp suğışlar näticäsendä salımnar bik artqan häm ğadi xalıq berniçä kütäreleş oyıştırğan.

Şulay uq Lüdovik XIV Fonteblo ediktın qabul itkän, ä dinnärgä tigez qaraş turında Nant ediktın yuqqa çığarğan, näticädä 200 meñ hugenot Fransadan qaçarğa mäcbür bulğan.

Balaları үзгәртү

1-nçe ğailä

  • Lüdovik Böyek Dofin (1661—1711)
  • Anna-Yelizaveta (1662—1662)
  • Mariä-Anna (1664—1664)
  • Mariä-Tereza (1667—1672)
  • Filipp (1668—1671)
  • Lui-Fransua (1672—1672).

2-nçe ğailä

  • Şarl de La Bom Le Blan (1663—1665)
  • Filipp de La Bom Le Blan (1665—1666)
  • Mariä-Anna de Burbon (1666—1739), Mademuazel de Blua
  • Lüdovik de Burbon (1667—1683), graf de Vermandua.

3-nçe ğailä

  • Luiza-Fransuaza de Burbon (1669—1672)
  • Lüi-Ogüst de Burbon, Gertsoğ Menskiy (1670—1736)
  • Lui-Sezar de Burbon (1672—1683)
  • Luiza-Fransuaza de Burbon (1673—1743), Mademuazel de Nant
  • Luiza-Mariä-Anna de Burbon (1674—1681), Mademuazel de Tur
  • Fransuaza-Mariä de Burbon (1677—1749), Mademuazel de Blua
  • Lui-Aleksandr de Burbon(1678—1737).

Şulay uq qarağız үзгәртү

 
Wikiözek eçendä Людовик XIV teması buyınça bit bar

Ädäbiät үзгәртү

  • Saint-Simon, «Mémoires complets et authentiques sur le siècle de Louis XIV et la régence» (П., 1829—1830; нов. изд., 1873—1881);
  • Depping, «Correspondance administrative sous le règne de Louis XIV» (1850—1855);
  • Moret, «Quinze ans du règne de Louis XIV, 1700—1715»(1851—1859); Chéruel, «Saint-Simon considéré comme historien de Louis XIV» (1865);
  • Noorden, «Europä ische Geschichte im XVIII Jahrh.» (Дюссельд. и Лпц., 1870—1882);
  • Gaillardin, «Histoire du règne de Louis XIV» (П., 1871—1878);
  • Людовик XIV 2019 елның 20 декабрь көнендә архивланган.
  • Войны Людовика XIV на Militerra.com 2017 елның 29 август көнендә архивланган.