Көн-төн тигезлеге

Көн-төн тигезлеге — Кояшның үзәге аның эклиптикада күренмә хәрәкәтендә күк экваторыны аркылып үткән мизгеле. Бу көнне Җирнең бөтен урыннарда (котып өлкәләредән тыш) көн белән төн озынлыгы тигез диярлек. Көн озынлыгы нәкъ ярты тәүлек — 12 сәгать булганлыктан, Кояш 6 да чыга, 18 сәгатьтә бата (җирле вакыт белән).

Көн-төн тигезлеге
Вакыйганың ешлыгы	0,5 ел
Моның каршысы	кояш торгынлыгы[d]
Көн-төн тигезлеге Викиҗыентыкта

UTC белән кояш торгынлыгы һәм көн-төн тигезлеге көннәре һәм вакыты
ел	көн-төн тигезлеге		кояш торгынлыгы		көн-төн тигезлеге		кояш торгынлыгы
	март		июнь		сентябрь		декабрь
	көн	вакыт	көн	вакыт	көн	вакыт	көн	вакыт
2010	20	17:32:13	21	11:28:25	23	03:09:02	21	23:38:28
2011	20	23:21:44	21	17:16:30	23	09:04:38	22	05:30:03
2012	20	05:14:25	20	23:09:49	22	14:49:59	21	11:12:37
2013	20	11:02:55	21	05:04:57	22	20:44:08	21	17:11:00
2014	20	16:57:05	21	10:51:14	23	02:29:05	21	23:03:01
2015	20	22:45:09	21	16:38:55	23	08:20:33	22	04:48:57
2016	20	04:30:11	20	22:34:11	22	14:21:07	21	10:44:10
2017	20	10:28:38	21	04:24:09	22	20:02:48	21	16:28:57
2018	20	16:15:27	21	10:07:18	23	01:54:05	21	22:23:44
2019	20	21:58:25	21	15:54:14	23	07:50:10	22	04:19:25
2020	20	03:50:36	20	21:44:40	22	13:31:38	21	10:02:19
2021	20	09:37:27	21	03:32:08	22	19:21:03	21	15:59:16
2022	20	15:33:23	21	09:13:49	23	01:03:40	21	21:48:10
2023	20	21:24:24	21	14:57:47	23	06:49:56	22	03:27:19
style="background-color:gold"2024	20	03:06:21	20	20:50:56	22	12:43:36	21	09:20:30
2025	20	09:01:25	21	02:42:11	22	18:19:16	21	15:03:01
2026	20	14:45:53	21	08:24:26	23	00:05:08	21	20:50:09
2027	20	20:24:36	21	14:10:45	23	06:01:38	22	02:42:04
2028	20	02:17:02	20	20:01:54	22	11:45:12	21	08:19:33
2029	20	08:01:52	21	01:48:11	22	17:38:23	21	14:13:59
2030	20	13:51:58	21	07:31:11	22	23:26:46	21	20:09:30
2031	20	19:40:51	21	13:17:00	23	05:15:10	22	01:55:25
2032	20	01:21:45	20	19:08:38	22	11:10:44	21	07:55:48
2033	20	07:22:35	21	01:00:59	22	16:51:31	21	13:45:51
2034	20	13:17:20	21	06:44:02	22	22:39:25	21	19:33:50
2035	20	19:02:34	21	12:32:58	23	04:38:46	22	01:30:42
2036	20	01:02:40	20	18:32:03	22	10:23:09	21	07:12:42
2037	20	06:50:05	21	00:22:16	22	16:12:54	21	13:07:33
2038	20	12:40:27	21	06:09:12	22	22:02:05	21	19:02:08
2039	20	18:31:50	21	11:57:14	23	03:49:25	22	00:40:23
2040	20	00:11:29	20	17:46:11	22	09:44:43	21	06:32:38
2041	20	06:06:36	20	23:35:39	22	15:26:21	21	12:18:07
2042	20	11:53:06	21	05:15:38	22	21:11:20	21	18:03:51
2043	20	17:27:34	21	10:58:09	23	03:06:43	22	00:01:01
2044	19	23:20:20	20	16:50:55	22	08:47:39	21	05:43:22
2045	20	05:07:24	20	22:33:41	22	14:32:42	21	11:34:54
2046	20	10:57:38	21	04:14:26	22	20:21:31	21	17:28:16
2047	20	16:52:26	21	10:03:16	23	02:07:52	21	23:07:01
2048	19	22:33:37	20	15:53:43	22	08:00:26	21	05:02:03
2049	20	04:28:24	20	21:47:06	22	13:42:24	21	10:51:57
2050	20	10:19:22	21	03:32:48	22	19:28:18	21	16:38:29

Язгы көн-төн тигезлеге 20 яки 21 мартта, Кояш көньяк ярымшардан төньяк ярымшарга күчү мизгелдә, көзге көн-төн тигезлеге исә 22 яки 23 сентябрьда, төньяк ярымшардан көньяк ярымшарга күчү мизгелдә була.

Бу көннәрдә Кояш төгәл көнчыгышта чыга һәм төгәл көнбатышта бата диярлек. Язгы көн-төн тигезлеге азактан исә Кояш көнчыгыштан төньяктарак чыга һәм көнбатыштан төньяктарак бата, көзге көн-төн тигезлеге азактан исә көнчыгыштан көньяктарак чыга һәм көнбатыштан көньяктарак бата.

Күк экваторы эклиптика белән кисешүе нокталары көн белән төн тигезлеге нокталары дип атыйлар. Җирнең орбитасы эллиптик булуы сәбәпле, ул көзге көн белән төн тигезлеге ноктасыннан язгы ноктасына, язгы ноктасыннан көзге ноктасына карата, тизрәк үтә.