Керпеләр

(Керпе битеннән юнәлтелде)

Керпеләр (лат. Erinaceinae) — аркасы кыска каты энәләр белән капланган зур булмаган хайваннар асгаиләлеге. Куркыныч туганда, керпеләр йомарлана.

Керпеләр
Сурәт
Халыкара фәнни исем Erinaceinae G.Fisch.Waldh., 1814[1][2][3][…]
Таксономик ранг асгаилә[d][1][2][3]
Югарырак таксон ежовые[d][1][2]
Таксонның халык атамасы Hérisson vrai
Таксономик төр евразийские ежи[d]
Хәрәкәт итү ысулы качение[d] һәм дүрт аякта йөрү[d]
 Керпеләр Викиҗыентыкта

Татарстанның урманлы районнарында гади керпе яши. Ләкин соңгы елларда Татарстанның көньяк-көнбатышында колаклы керпе очравы билгеле. Ул үзенең зур булып чыгып торган колаклары белән аерылып тора.

Җәен керпе җирдәге төрле умырткасызларны, вак умырткалы хайваннарны эзләп өзлексез йөреп тора. Ана керпе тыныч урында оя ясый, шунда 5—6 чукрак, сукыр һәм ялангач балалар тудыра. Берничә сәгатьтән соң аларның тәнендә йомшак энәләр барлыкка килә. Кышны керпеләр йоклап уздыралар, азык запасы әзерләмиләр. Алма һәм башка предметларны энәләренә чәнчеп ташыйлар, моның белән алар тәннәрендәге паразитларны бетерү чарасын күрәләр. Алманың әче суы керпенең тиресенә агып төшә һәм андагы паразитларны куркыта. Колаклы керпе, ареалның төньяк чигендә сирәк төр буларак, Татарстанның Кызыл китабына кертелгән

Төрләре үзгәртү

Erinaceinae Асгаиләлеге

  • Африка керпеләре Atelerix
    • Atelerix albiventris
    • Atelerix algirus
    • Atelerix frontalis
    • Atelerix sclateri
  • Евразия керпеләре Erinaceus
  • Колаклы керпеләр Hemiechinus
    • Эфиопия керпесе Hemiechinus aethiopicus
    • Колаклы керпе Hemiechinus auritus
    • Hemiechinus collaris
    • Кара энәле керпе Hemiechinus hypomelas
    • Һиндстан керпесе Hemiechinus micropus
    • Hemiechinus nudiventris
  • Дала керпеләр Mesechinus
    • Даурия керпесе Mesechinus dauuricus
    • Кытай керпесе Mesechinus hughi

Чыганак үзгәртү

  1. 1,0 1,1 1,2 Integrated Taxonomic Information System — 2006.
  2. 2,0 2,1 2,2 Mammal Species of the World: A Taxonomic and Geographic Reference / D. E. Wilson, D. M. Reeder — 3 — Baltimore: JHU Press, 2005. — 35, 2142 p. — ISBN 978-0-8018-8221-0
  3. 3,0 3,1 Smith A. T., Xie Y., Lunde D. P. et al. A Guide to the Mammals of China. / A. T. Smith, Y. XiePrinceton: Princeton University Press, 2008.