Katovitse
Katovitse ([,katɔ'vʲitsɛ]; ka-TO-vi-tse; poläkçä Katowice, çexçä: Katovice, almança: Kattowitz) ul Pülşänıñ Yuğarı Sileziä töbägendä şähär. Şähär Klodnitsa belän Rava yılğalarında tora.
Katovitse 1999 yıldan Sileziä Voyevodalığınıñ başqalası, elegräk ul Katovitse Voyevodlığınıñ üzäge buldı. Katovitse Yuğarı Sileziä İndustrial Rayonınıñ töp şähäre. Xalıq sanı 321,163, ä aglomerasiädä 3487000 (2004).
Tarix
үзгәртүKatovitse töbäge elektän Silezlär yäşilär. Berençe monarxiä Läx Piast näsele nigezli, soñraq Habsburg näselenä küçä. Şähär XIX yözdä nigez salına, şundıy waqıtta bu cir Prussiä Patşalığı astında bula. Katovitse şähär xoquqı 1865 yılda ala. Almannar, silezlär, läxlär häm yähüdlär yäşägän şähär Sileziä Fetnäläre (1918-1921) näticäsendä İkençe Läx Cömhüriätenä kerä. Berençe Bötendönya Suğışınnan soñ Alman şähäre Kattowitz autonomiä saqlanıp Pülşägä birelä.
Kürşe tawlarda taşkümer yatmaları çığaru arqasında şähär çäçäk itä. İndustrial Revolyutsiä waqıtında şähärdä şaxtalar häm qorıç sänäğäte alğa kitä, şähär üsä.
1953-1956 yıllarda Pülşä kommunistları şähär isemen İosif Stalin xörmätenä Stalinogrud'qa almaştıra. İkençe Bötendönya Suğışınnan soñ industrial üseş ekologiägä zur zıyan kiterä, läkin post-kommunist xäkimiät säyäsäte näticäsendä ekologiä elekkä xälenä qayta.
Rayonnar
үзгәртү
I. Üzäk
II. Tönyaq
III. Könbatış |
IV. Könçığış
V. Könyaq
|
Katovitsedan kürenekle şäxeslär
үзгәртү- Hans Bellmer, surrealist fotograf
- Henrık Broder, jurnalist
- Mariä Göppert-Mayer
- Kurt Goldşteyn, neurolog
- Henrık Guretski klassik muzıkası kompozitorı
- Voytsex Kilar klassik häm film muzıkası kompozitorı
- Yejı Kukuçka
- Kazimir Kuts
- Frants Leopold Noymann
- Hans Saxs
İnternettä
үзгәртү- Katovitse Şähär Şurası(үле сылтама)
- Katovitse Kommersiä Web-säxifäse(үле сылтама)
- Katovitse, Sileziä(үле сылтама)
- Katovitse/Kattowitz Míğmarlıq xarítası 2007 елның 29 сентябрь көнендә архивланган.
- Katovitse webkamerası(үле сылтама)
- Katovitse qunaqxanäse(үле сылтама)
- Katovitse tramwayı(үле сылтама)