Илле (озынлык берәмлеге)

Илле (бармак, фар. انگشت әнгөшт[1], гарәп. إصبعәсбә‘) — озынлык үлчәве берәмлеге.

Бер илле (әсбәг, әнгөшт) тотамның (кабза) дүрттән бер өлеше һәм терсәкнең (зираг, гәз) 24 тән бер өлеше булган.

  • 1 әсбәг = 1/6 кабза[2] = 1/24 зираг[3]
  • 1 әсбәг = 54,04 / 24 ≈ 2,252 см (кара зираг өчен)
  • 1 әсбәг каимә[4] (баш бармак) = 3 әсбәг

Әнгөшт

үзгәртү
  • 1 әнгөшт = 49,875 / 24 ≈ 2,078 см (шәргый гәз өчен)

Искәрмәләр

үзгәртү
  1. Әнгөшт — бармак. — Гарәпчә-татарча-русча алынмалар сүзлеге: татар әдәбиятында кулланылган гарәп һәм фарсы сүзләре / К.З. Хәмзин, М.И. Мәхмүтов, Г.Ш. Сәйфуллин. — Казан: Тат. кит. нәшр., 1965. — 792 б. — Б. 739.
  2. Кабза — уч, тотам; бер тотам, бер уч (кабда — мера длины). — Гарәпчә-татарча-русча алынмалар сүзлеге. — Б. 196.
  3. Зираг — терсәк; терсәк буе озынлык үлчәве (58 см). — Гарәпчә-татарча-русча алынмалар сүзлеге. — Б. 131.
  4. Каимә (каим) — үрә торышлы. — Гарәпчә-татарча-русча алынмалар сүзлеге. — Б. 199.

Чыганаклар

үзгәртү
  • Холов М.Ш. Таджикские линейные меры длины конца XVIII — начала XX веков // Вестник Таджикского государственного университета права, бизнеса и политики. Серия гуманитарных наук. — 2017.