Кызлар каласы (балет)
"Кыз каласы" ( әзери. Qız qalası ) — пролог һәм эпилогы булган өч актлы балет , беренче Азәрбайҗан балеты [1] һәм шулай ук Мөселман Көнчыгышындагы беренче балет. [2] Музыка һәм либретто авторы — Афрасияб Бадалбейли .
| Кызлар каласы | |
|---|---|
 | |
| Көйязар | Әфрасияб Бәдәлбәйли |
| Либретто авторы | Әфрасияб Бәдәлбәйли |
| Хореограф | Кеворков, Сергей Никитич[d] Вронский, Вахтанг Иванович[d] |
| Беренче куелыш | 18 апрель 1940 |
| Беренче куелыш җире | Азәрбайҗан дәүләт академия опера һәм балет театры[d] |
Премьера үзгәртү
Балетның премьерасы 1940 елның 18 апрелендә Азәрбайҗан дәүләт опера һәм балет театры сәхнәсендә үтә. Балетны сәхнәләштерүчеләр —С. Кеворкова, В. Вронский . Рәссамы Ф. Гандер.
Балет премьерасында төп партияләрне башкардылар:
- Гюлианак - Геймер Алмасзадә (аннары Т. Алиев)
- Джангир Хан - А. КЕРЕМ. Урванцев
- Полад - Константин Баташев
- Айпери - М. Бабаева
- Гюлианакның әнисе - Л. Тахмасиб
Киләсе сәхнәләштерү үзгәртү
1948 елда, шул ук театрда спектакль Гамар Алмасзаде тарафыннан яңа хореографик версиядә яңадан торгызылды; киләсе сәхнәләштерү - 1958 елда яңы составта булды.
1958 елда төп партияләр:
- Гюлянак - Ләйлә Векилова (аннары Рафига Ахундова, Тамилла Ширалиева )
- Джангир Хан : Константин Баташев
- Полад - Максуд Мамедов (аннары Юрий Кузнецов, Владимир Плетнев)
1999 елның 24 октябрендә балетның яңа версиясе булды. Яңа редакциянең авторы — Юлана Аликишизада. Яңа музыкаль редакциянең авторы — Фәрхад Бадалбейли . Төп партияләрне башкаручылар:
- Гюлианак - Мәдинә Алиева
- Полад - Гюлагасы Мирзоев
- Джангир Хан : uriрий Лобачев
- Балетта шулай ук Афаг Меликова җитәкчелегендә Дәүләт бию ансамбле коллективы катнаша.
Балет музыкасы үзгәртү
Композитор фольклор әсәрләренә хас образлы һәм интонацион структураны балетта ясый. Моның мисалы - крестьяннарның биюе, кодагый биюе, беренче акт белән таныштыру, Айпери партисе. Бадайбейли шулай ук балет кереп чын Азәрбаҗан көйләрен керткән - " Ay, Beri Бах " лирик җыры (беренче күренештәге "Кызлар бию"), «Тэрэкэмэ», «Кикиджан» бию көйләре (беренче күренештән крестьяннар» биүе), рэнг мугама «Баяты-шираз» (өченче күренештә Гюльянак биюе). Бадалбейли шулай ук әрмән ("Әрмәнстан кунаклары биюе"), үзбәк ("Үзбәк кунаклары биюе"), фарсы ("Фарсы кунаклары биюе") көйләрен кулланган. Халык темалары ярдәмендә композитор хәтта "үтәдәнүүт" музыкаль үсешне башкарырга омтыла. Шулай итеп, героиня хәтерендә үткән якты көннәр, ә "Кикиджан" хәтерендә - "Зиндандагы күренеш"не (Полада хатирәләре) искә төшергән эпилог моңсу яңгырый. [3] .
Галерея үзгәртү
-
К.Баташев (Полад) һәм Г. Алмасзаде (Гюлианак), 1940 -
Искәрмәләр үзгәртү
- ↑ Музыкальная энциклопедия. Гл. ред. Ю. В. Келдыш. Т 1. А — Гонг. 1072 стб. с илл. М.: Советская энциклопедия, 1973
- ↑ Большая Советская Энциклопедия. Гл. ред. А. М. Прохоров, 3-е изд. Т. 1. А — Ангоб. 1969. 608 стр., илл.; 47 л. илл. и карт, 1 отд. л. табл.
- ↑ Э. Г. Абасова, К. А. Касимов. Очерки музыкального искусства Советского Азербайджана 1920-1956. — Элм, 1970. — С. 84. — 178 с.
Сылтамалар үзгәртү
Викиҗыентыкта [[Commons:Category:
Maiden Tower Ballet Викиҗыентыкта|«Девичья башня»]] темасына медиафайллар бар- Балет Девичья башня, либретто
- Композитор, дирижер, музыковед, публицист
- Балет «Девичья башня» в «Балетной энциклопедии»
- Либретто балета «Девичья башня», информация о премьере, фотографии создателей и исполнителей балета на сайте «Мастера музыкального театра»
- Балет «Девичья башня»
