Bällür tön

Bällür tön (almança (Reichs-)Kristallnacht) - natsist Almaniädä häm Avstriä öleşendä 1938 yılnıñ 9-10 noyäberendä yähüdlärgä qarşı SA qorallı törkemnäre häm alman watandaşları tarafınnan oyıştırılğan höcümnär.

Höcüm itelgän häm cimererelgän Sinagoga, Bällür tön, Berlin, 1938

Cimerelgän yähüd kibete, Bällür tön, Magdeburg, 1938

Höcümnär näticäsendä uramnar yähüdlär kibetläreneñ (sinagoga, binalar) watılğan täräzäläreneñ qaypılçıqları belän qaplanğan bulğan (watılğan bällür kebek).

Natsistlar Bällür tön säbäplären 9 noyäberdä Polşa yähüde alman diplomatı Ernst Grinşpan'nı Parijda ütergäne belän añlatqannar.

Bällür tönnän soñ natsist xakimiäte tarafınnan yähüdlärgä qarşı aldağı cäberlär, ezärläwlär başlanalar.

Bällür töne natsist Almaniä rasaçıl säyäsäteneñ häm Holokost başı bulıp sanala.

Hitler üze yähüdlärgä qarşı höcümnär turında ämerne birgän. Bällür tönne oyıştıruçılar şulay uq Göbels, Heydrix, Himmler bulğannar.

Ädäbiät

• Ночь сожженных синагог, 75 лет спустя
• Дортмунд. Синагога, разоренная в Хрустальную ночь 2020 елның 12 август көнендә архивланган.
• Events Leading Up to Kristallnacht - What led to the Night of Broken Glass? 2017 елның 10 июнь көнендә архивланган., by The Center for Holocaust and Humanity Education
• Voices on Antisemitism Interview with Susan Warsinger 2013 елның 3 сентябрь көнендә архивланган. from the United States Holocaust Memorial Museum
• Synagogues Memorial institute in Jerusalem 2018 елның 23 март көнендә архивланган.
• It Came From Within... 71 Years Since Kristallnacht - Online exhibition from Yad Vashem, including survivor testimonies, archival footage, photos, and stories
• "At 7:00 in the morning I was a student, and at 5:00, I was a criminal" 2017 елның 15 май көнендә архивланган. - An interview with the survivor Miriam