Бһедабһеда

Бһедабһеда Веданта ул шәхси үз (дживатман) Брахман буларак мәгълүм ахыр чик чынлыктан аермалы да, аермалы булмаган да дип өйрәткән Веданта суб-мәктәбе.

Этимологиясе үзгәртү

Бһедабһеда (Дэванагари язуы белән Санскрит телендә:भेदाभेद) ул "аерылу һәм аерылмау" дигәнне аңлатучы Санскрит сүзе.^[1]

Фәлсәфә үзгәртү

Барлык төрле Бһедабһеда Веданта мәктәпләренең хасият позициясе булып шәхси үз (дживатман) Брахман буларак мәгълүм ахыр чиктән аерылып тору һәм аерылып тору тора. Бһедабһеда Веданта традициясендә һәр фикер йөртүченең “аерылып тору” һәм “аерылып тормау” фәлсәфи төшенчәләренең төгәл мәгънәләренең үз билгеле аңлавы бар". Бһедабһеда Ведантик фикерләре бик борынгы Ведантик текстларга бәйләнешен күрергә була, шулай ук, мөгаен, Бадараянаның Брахма Сутрасын да кертеп (безнең эраның 4-енче гасыры).^[1] Бһедабһеда ике төп Веданта мәктәбенең карашларыннан алдан килә. Адвайта (дуалистик булмаган) Веданта шәхси үз Брахманга тулаем рәвештә идентик дип игълан итә һәм Двайта (дуалистик) Веданта (13-енче гасыр), ул шәхси үз һәм Брахман арасында тулаем аерманы өйрәтә.^[1]

Йогынты үзгәртү

Бһедабһеда фикерләренең Һиндстанның урта гасыр чоры (Бһакти) мәктәпләренә гаять зур йогынтысы булган. Урта гасыр Бһедабһеда фикер йөртүчеләре арасында:

Свабһабика Двайтадвайта мәктәбен нигезләгән Нимбарка (13-енче гасыр), ул Свабһабика Двайтадвайта мәктәбен нигезләгән.^[2]
Бһашкара (8-енче һәм 9-ынчы гасырлар), Аупадһика Бһедабһеда мәктәбен нигезләүче.^[1]
Чайтанья Махапрабху (1485-1533), көнчыгыш Һиндстанның Көнбатыш Бенгалиядә Гаудия-вайшнавизм нигезләүчесе һәм Ачинтья Бһеда Абһеда теология нигезләүчесе.

Башка төп исемнәр булып Рамануджаның остазы Ядавапракаша ^[1] һәм Виджнабһикшу (16-ынчы гасыр).^[1]

Искәрмәләр үзгәртү

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 ^1,5 Bhedabheda Vedanta. Internet Encyclopedia of Philosophy. 2015-02-04 тикшерелгән.
↑ Malkovsky, The Role of Divine Grace in the Soteriology of Śaṃkarācārya, Leiden: Brill, p. 118,

Чыганаклар үзгәртү

Sivananda, Swami (1993), All About Hinduism, The Divine Life Society

Өстәмә укырга мөмкин үзгәртү

Nicholson, Andrew J. (2010), Unifying Hinduism: Philosophy and Identity in Indian Intellectual History, Columbia University Press
Complete English Translation of Sri Subodhini jee, published in Collected Works of Sri Vallabhcharya series, Sri Satguru Publications

Тышкы сылтамалар үзгәртү

Internet Encyclopedia of Philosophy, Bhedabheda

[IEPbheda-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 ^1,5 Bhedabheda Vedanta. Internet Encyclopedia of Philosophy. 2015-02-04 тикшерелгән.

[2] Malkovsky, The Role of Divine Grace in the Soteriology of Śaṃkarācārya, Leiden: Brill, p. 118,

[1]

[2]