Базальт (лат. basaltes) — магмалы калып, габбон эффузив аналогы. Селте составлы плагиоклаз, монолитлы фиркәсеннән һәм магнетит, ильменит, апатит, оливин, вулкан быласы кушылмалардан тора. Структурасы тыгыз яки вак бөртекле, еш кына порфирлы, текстурасы күзәнәкле;Ул еш кына бүкән нигезле аерымлыгы була. Төсе куе сорыдан карага кадәр диярлек. Таш коела, чуерташ, тышлау материаллары һ.б. җитештерүдә, кулланыла. Башкортстанда палеозой базальт Магниттау мегасында үскән, аларның метаморфозланган соңгы кембрий алды аналоглары локаль рәвештә Башкорт механикларының аскы, урта рифей һәм венд утырмаларында таралган.

Химик состав

үзгәртү
Оксид %[1]
SiO2 47—52
TiO2 1—2,5
Al2O3 14—18
Fe2O3 2—5
FeO 6—10
MnO 0,1—0,2
MgO 5—7
CaO 6—12
Na2O 1,5—3
K2O 0,1—1,5
P2O5 0,2—0,5

Гадәттә, базальтлар караңгы-соры, кара яки яшел-кара токымлы, порфир структурасы белән.

Искәрмәләр

үзгәртү
  1. Петрографический кодекс России. — СПб.: ВСЕГЕИ, 2008. — С. 115. — 200 с. — 1 500 экз. — ISBN 978-5-93761-106-2.