Адурбад-и Маһраспанд
Адурбад-и Маһраспанд, шулай ук Адурбад-и Маһрспандан дип әйтелә. ("Адурбад, Маһраспанд улы") Сасанид патшасы (шаһы) (Шапур II) (хөкем вакыты 309-379 ел) вакытында абруйлы Зәрдөштлек олы каһине (мобедан мобед).
Җенес | ир-ат |
---|---|
Ватандашлык | Сасаниләр дәүләте |
Туу урыны | Мекран[d] |
Һөнәр төре | фәлсәфәче |
Эшчәнлек еллары | IV гасыр |
Биография
үзгәртүУрта Фарсы теле Бундаһиснында Адурбадның нәсел сызыгы Пишдадиан династиясенең патшасы Манучеһрның риваять Дурсарвка барып тоташа.[1] Әл-Бируниның Үткән Гасырларның Калган Билгеләрендә ул шулай ук Дурсарвның токымы буларак искә алына.[1] Денкард буенча, Адурбард "Куран авылы"ннан булган, ул бозылган "Макран авылыннан" булырга мөмкин, бу көньяк-көнчыгыш Иранда провинция.[1] Урын шулай ук Парста урынга карый торган булырга мөмкин.[1]
Аңа төрле стандарт текстлар (акыллы киңәшләр тупланмасы) карый дип раслана.[1] Денкардта Адурбадка караган текст бар; һәм бу карауларның Гарәп юрамасы Мискавайһның әл-Хекмат әл-Каледада очрый.[1] Бу киңәшләрнең ике төркеме сакланып калган Урта Фарсы теле текстында очрый. Бу киңәшләрнең беренче төркеме мөрәҗәгатьләрдән гыйбарәт һәм Мискавайһ тарафыннан Гарәп теленә өлешчә тәрҗемә ителгән.[1]
Кайбер киңәшләр
үзгәртү- Беркемгә дә ялган сөйләмә.
- Дөрес булсынмы, ялган булсынмы беркайчан да шуның буенча ант итмә.
- Берәр нәрсә буенча үз ихтиярың белән комарлы уен уйнама.
- Башка ирләрнең хатыннарын вәсвәсә итмә, чөнки ул җан өчен сагышлы гөнаһ.
- Улым, дәрәҗә турына уйлагыз һәм фикерләрегензне гөнаһка бормагыз, чөнки кеше мәңге яшәми һәм рух әйберләре теләнгәннең бөегрәге.
- Хөкемдарлар һәм дуслар арасында берүк карашта бул.
- Сөйләмеңдә рәхимсез яки начар карар кылган булма, чөнки сөйләмендә рәхимсез яки начар карарлы кеше урманга кабып барлык кошларны һәм балыкларны һәм сөйрәлүче җанварларны яндырган ут кебек.
- Әгәр дә Сезне башкалар рәнҗетмәсә, беркемне дә рәнҗетмәгез
- Кулларыгызны урлаудан тотыгыз, аякларыгызны эшеңне үтәмәү юлыннан барудан саклагыз һәм акылыгызны законсыз теләкләрдән (варан) тыегыз, чөнки дәрәҗә практикалаучы бүләген ала, һәм гөнаһ башкарганы үзеңнекен кабул итә
- Дошманнары өчен чокыр казыган үзе шунда төшә.
- Үзеңне бернинди кешегә дә үзең кол итеп китермә.
- Беркемнән дә үртәп көлмә.
- Сез ишеткәннең барысын да тыңлагыз һәм аны очраклы рәвештә кабатламагыз.
- Урыны югары булган олы хәким кешене югары дәрәҗәдә тотыгыз, аның фикерен сорагыз һәм аны тыңлагыз.
- Акыллы һәм тыйнак кызны кайгыртыгыз һәм аңа өйләнергә сорагыз.
- Яхшы репутацияле булыгыз, шулай итеп Сез ирекле яшәгез.
- Ярсу булу яки үч алу өчен җаныгызны җимермәгез
- Әтиегезне һәм әниегезне ихтирам итегез, аларны тыңлагыз һәм аларга буйсыныгыз, чөнки кешенең әтисе һәм әнисе исән булып, ул джунглидагы арслан кебек беркемнән дә курыкмас була;
- Яхшылык кылыгыз һәм ерактан яки якыннан килгән теләсә кемгә дә ишекләрегезне ачык тотыгыз, чөнки яхшылык кылмаган һәм ишекләрен ачык тотмаган, Күк һәм Җәннәтнең ишеген ябык итеп табар.
- Яхшы язмыш Сезгә килсә тиешле булмаган рәвештә шат булмагыз, һәм уңышсызлыкка юлыксагыз тиешле булмаган рәвештә төшенке булмагыз.
Билгеләмәләр
үзгәртүИскәрмәләр
үзгәртүЧыганаклар
үзгәртү- Boyce, Mary (1984). Zoroastrians: Their Religious Beliefs and Practices. Psychology Press. pp. 1–252. . https://books.google.com/books?id=a6gbxVfjtUEC&q=false.
- Калып:ODLA
- Tafazzoli, A. (1983). "Ādurbād ī Mahrspandān". Encyclopaedia Iranica, Vol. I, Fasc. 5. pp. 477. http://www.iranicaonline.org/articles/adurbad-i-mahrspandan.
- Калып:ODLA
Тышкы сылтамалар
үзгәртү- The Counsels of Adhurbadh, Son of Mahraspand [1] (R. C. Zaehner, The Teachings of the Magi, London, 1956.)
- Sayings of Adarbad Mahraspandan [2] (Translation from R. C. Zaehner, The Teachings of the Magi, London, 1956, p. 110 ff.)