Эсперанто
Эспера́нто (Esperanto) — иң киң таралган ясалма тел. Тел 1887 елда 10 ел эштән соң Варшава табибы Людвиг Заменһоф тарафыннан эшләнде. Заменһоф псевдонимы Эсперанто («Өмет итүче») исә тел исеменә әйләнде.
| Эсперанто | |
| Үзисем: |
Esperanto, Lingvo Internacia |
|---|---|
| Күзәтүдә тора: | |
| Сөйләшүчеләр саны: |
Эсперантоны туган тел дип санаучылар: (2004 елда санау буенча) 1000 гаилә hәм анда туган чама белән 2000 бала; |
| Классификация | |
| Төркем: |
??? |
| Язу: | |
| Тел кодлары | |
| ГОСТ 7.75–97: |
эсп 845 |
| ISO 639-1: | |
| ISO 639-2: | |
| ISO 639-3: | |
Бүгенге көндә эсперанто телендә төрле чыганаклар буенча берничә дистә мең кешедән 2 миллион кешегә кадәр сөйләшә.
Эсперанто теле универсаль халыкара тел буларак ясалды. Эсперанто әлифбасы латин әлифбасына нигезләнгән. Аның 28 хәрефе бар: A, B, C, Ĉ, D, E, F, G, Ĝ, H, Ĥ, I, J, Ĵ, K, L, M, N, O, P, R, S, Ŝ, T, U, Ŭ, V, Z.
Тарих үзгәртү
Эсперанто 1870 еллар ахырында поляк табибы Людвиг Заменhоф тарафынан иҗат ителә башлады. Эсперанто телен уйлап чыгару 10 елга якын вакыт алган, шул вакытта әдәби әсәрләр һәм шигырьләр иҗат ителгән. 1887 елда Варшава шәһәрендә эсперанто теленең грамматика әсбабы басыла. 50 ел эчендә тел Россия империясе һәм Көнчыгыш Европага, аннары Америкага, Кытайга һәм Япониягә тарала. Телнең максаты — Европа илләрендәге халыкларны берләштерү. Дин һәм тел ягыннан каршылклар килеп чыкмасын өчен, барысы да бер-берсен аңласын өчен ясалган махсус тел.
Шулай ук карагыз үзгәртү
Сылтамалар үзгәртү
- Эсперанто: a, b, c(үле сылтама) (төр.)
- Рустелле эсперанто чыганаклары 2009 елның 21 февраль көнендә архивланган. (рус.)