Себер дәүләт медицина университеты

Себер дәүләт медицина университеты (рус. Сибирский государственный медицинский университет (СибГМУ)) — Россиянең медицина профилендәге югары уку йорты.

Себер дәүләт медицина университеты
Халыкара исемнәр
Siberian State Medical University, SSMU
Элеккеге исем
Томск медицина институты
Шигарь Мы учим и лечим с 1888 года
Эшләү еллары 1888
Ректор в.б. Куликов Евгений Сергей улы
Укытучылар
760
Укучылар 5000
Адрес Россия, Томск, Московский тракт ур., 2
Сайт ssmu.ru/ru/

Биохимия, биофизика, дәвалау эше, педиатрия, стоматология, фармация һәм шәфкать туташлары эше өлкәсендә белгечләр әзерли[1].

1930 елда Томск медицина институты (ТМИ)[1] буларак нигез салына, 1938[2] елның 16 ноябреннән 1962 елның 15 гыйнварына кадәр В.М. Молотов исемен йөртә.

2017 елның апрелендә төбәк терәк университетлар рәтенә керә[3][4][5].

Тарих үзгәртү

Россиянең азиат өлешендә медицина югары белеме системасын үстерүгә 1888 елда бердәнбер факультет — медицина факультеты булган Томск Император университетын ачып, Александр II нигез сала. 1918—1930 елларда 2545 табиб әзерләнгән.

1930 елның 5 ноябрендә РСФСР Халык комиссарлары шурасы үзенең 132нче номерлы карары белән университетның дәвалау һәм яңа ачылган санитария-гигиена факультетларын мөстәкыйль Томск медицина институты буларак билгели.

1967 елда Томск дәүләт медицина институты Кызыл Байрак Хезмәт ордены белән бүләкләнә. 1992 елның 28 февралендә РФ Хөкүмәте үзенең 388-р номерлы боерыгы белән Томск дәүләт медицина институтын Себер дәүләт медицина университеты буларак үзгәртеп кора.

Томск Император Университетының медицина факультетын, Томск медицина институтын һәм Себер дәүләт медицина университетын Медицина фәннәре академиясенең ике резиденты (Н.Н. Бурденко, В.Д. Тимаков), РФ сәламәтлек саклау министры (А.И. Потапов), М.Ф. Владимирский, Н.В. Вершинин, А.А. Грацианов, С.П. Карпов, А.А. Кулябко, А.С. Ланде, В.В. Лебедев, Н.Ф. Николаевский, Н.Н. Приоров, М.Ф. Райский, А.Г. Савиных, И.А. Кассирский һәм башка күп кенә танылган галимнәр тәмамлаганнар. Университет 60 меңнән артык табиб һәм провизор әзерләгән, 40 меңгә якын сәламәтлек саклау белгечләренә квалификацияләрен күтәрергә ярдәм иткән. СебДМУны 700дән артык фән докторы, 42 академик, ССРБ Медицина фәннәре академиясе һәм РМФА 25 әгъза-корреспонденты, 15 дәүләт премиясе лауреаты тәмамлаган. Югары уку йорты галимнәре һәм укытучылары катнашында Томскта РМФА Себер бүлегенең дүрт фәнни-тикшеренү институты — фармакология фәнни-тикшеренү институты, кардиология фәнни-тикшеренү институты, онкология фәнни-тикшеренү институты һәм медицина генетикасы фәнни-тикшеренү институты барлыкка килгән.

Югары уку йорты барлыкка килгәннән соң анда дөньякүләм танылган фәнни мәктәпләр формалашкан. Алар арасында Томск дәүләт университетының медицина факультетының терапия кафедрасын җитәкләгән терапевт һәм бальнеолог, профессор М.Г. Курлов нигез салган Себер терапевтлар мәктәбе дә бар. Курлов, аерым алганда, туберкулезны кисәтү һәм дәвалау системасын булдыручы, шулай ук ССРБ көнчыгышында санатор дәвалауга нигез салучы буларак танылган.

Томскта озак вакытлар гистолог һәм эмбриолог, профессор А.С. Догель эшли. Профессор Г.М. Иосифов һәм ССРБ Медицина фәннәре академиясе академигы Д.А. Жданов лимфатик система морфологиясе өлкәсендә тикшеренүләр белән шөгыльләнәләр. Томск университетының патологик анатомия кафедрасының төзүчесе һәм беренче җитәкчесе булып описторхоз ярсыткычы — себер двуустка Opisthorchis felineus ачучы профессор К.Н. Виноградов тора. Томскта ССРБ Медицина фәннәре академиясе академигы, Себер фармакологлар мәктәбенә нигез салучы Н.В. Вершинин, Томск патофизиологлар мәктәбенең чишмә башында торган профессорлар П.М. Альбицкий һәм А.В. Репрев, микробиолог профессорлар В.Д. Тимаков һәм С.П. Карпов, дөньяда беренче тапкыр үлемнән соң 20 сәгать үткәч, кеше йөрәген җанландырган физиолог А.А. Кулябко, хирург А.П. Крымов һәм башкалар эшләгәннәр.

СебДМУуда аллергия авыруларының иммуногенетикасы һәм иммуноэпидемиологиясе, кан системасының молекуляр патофизиологиясе һәм башка тикшеренүләр белән шөгыльләнүче 12 фәнни мәктәп эшли.

Рейтинглар үзгәртү

«Россиянең иң яхшы 100 югары уку йорты» (журнал «Формула карьеры», № 3, 2003 ел) рейтингында СДМУ илнең барлык медицина югары уку йортлары арасында 1нче урын яулады.

2014 елда «Эксперт РА» агентлыгы югары уку йортын Бәйсез Дәүләтләр Берлегенең иң яхшы югары уку йортлары исемлегенә кертә, анда университетка «D» рейтинг классы бирелә[6] .

Ректорлар үзгәртү

  • А.В. Ширшов (гыйнвар — декабрь 1931)
  • В.Г. Крамаренко (1931—1932)
  • Я.А. Теплоухов (февраль — ноябрь 1932)
  • Тонконогов Павел Ананьевич (1932—1935)
  • Розет Григорий Исаевич (1935—1938)
  • Федотов Николай Петрович (1938—1939)[7]
  • Азбукин Агафоник Павлович (1939—1940)[8]
  • Владимиров Николай Прохорович (1940—1941)[9]
  • Голдберг Даниил Исаакович (1941—1943)[10]
  • Жданов Дмитрий Аркадьевич (1943—1947)[11]
  • Ходкевич Сергей Петрович (1947—1958)[12]
  • Торопцев Иннокентий Васильевич (1958—1974)[13]
  • Медведев Михаил Андреевич (1974—1997)[14]
  • Новицкий Вячеслав Викторович (1997—2014)[15]
  • Кобякова Ольга Сергеевна (2014—2020)[16]
  • Куликов Евгений Сергеевич (2020 — х.в.)[17]

Факультетлар үзгәртү

СебДМУ составында — 8 факультет, 78 кафедра, 3 Фәнни-тикшеренү институты, 7 дисциплинарара фәнни-белем бирү үзәге, 26 фәнни-укыту лаборатория, Үзәк фәнни-тикшеренү лабораториясе, И.И. Мечников һәм Р. Кох исемендәге Себер йогышлы авырулар проблемасы буенча компетенцияләр үзәге, 830 ятакка исәпләнгән күппрофильле клиникалар, уникаль коллекцияләр булган өч анатомия музее, региондагы иң зур фәнни-медицина китапханәсе.

СебДМУ факультетлары (2013 елның 1 мартына кадәр)
  • Дәвалау факультеты — 060101 «дәвалау эше», 060105 «стоматология» белгечлекләре (декан — м. ф. д., гистология, эмбриология һәм цитология кафедрасы профессоры Сергей Валентин улы Логвинов)
  • Педиатрия факультеты — 060103 «педиатрия» белгечлеге (декан — м. ф. д., профессор, госпиталь педиатриясе кафедрасы мөдире Желев Виктор Александр улы)
  • Фармацевтика факультеты — 060108 «фармация» белгечлеге (декан - фарм. ф. д., фармацевтика технологиясе кафедрасы профессоры Владимир Сергей улы Чучалин)
  • Медицина-биология факультеты — 06012 «медицина биохимиясе», 060113 «медицина биофизикасы», 060114 «медицина кибернетика» белгечләре (декан - м. ф. д., медицина һәм биологик кибернетика кафедрасы доценты Сергей Иосиф улы Карась)
  • Клиник психология, психотерапия һәм социаль эш факультет — 030302 «клиник психология», 040101 «социаль эш» белгечлеге
  • Югары шәфкать туташы белеме факультеты — 060109 «шәфкать туташы эше» белгечлеге
  • Икътисад һәм сәламәтлек саклау өлкәсендә идарә итү факультеты — 080502 «икътисад һәм предприятиедә идарә итү (сәламәтлек саклау өлкәсендә))» белгечлеге
  • Квалификацияне күтәрү һәм белгечләрне яңадан әзерләү факультеты (декан — м. ф. д., профессор Валентина Михаил кызы Алифирова)
  • Фундаменталь медицина бүлеге

2013 елның 1 мартыннан клиник психология, психотерапия һәм социаль эш факультеты, сәламәтлек саклауда икътисад һәм идарә итү факультеты, шулай ук югары шәфкать туташы белеме факультеты бергә поведенческий медицина һәм менеджмент факультеты буларак берләшәләр (Декан — м. ф. д. Александр Николаһ улы Корнетов). Берләштерелгән факультет «Клиник психология», «Социаль эш» (бакалавр), «Менеджмент» (бакалавр) юнәлешләре буенча студентларны туплау һәм әзерләү алып барачак. Монда ук «Шәфкать туташы эше» — 2014 елга кадәр, «Социаль эш» (специалист) — 2015 елга кадәр, «Икътисад һәм предприятиедә идарә» (2016 елга кадәр) белгечлекләре буенча әзерлек эшләре тәмамланып килә.

Искәрмәләр үзгәртү

  1. 1,0 1,1 Сибирский медицинский университет // Энциклопедический словарь.
  2. Указом ПВС СССР от 16.11.1938 Томскому Государственному медицинскому институту присвоено имя В. М. Молотова
  3. Список опорных вузов в России пополнили 22 региональных университета // Интерфакс, 18.04.2017
  4. Макеева А. Вызов для вузов. Коммерсантъ.
  5. По итогам второго конкурсного отбора программы создания опорных университетов 22 вуза станут опорными 2017 елның 27 апрель көнендә архивланган. // Министерство образования и науки Российской Федерации, 18.04.2017 года.
  6. Рейтинг высших учебных заведений России и стран членов Содружества Независимых Государств.
  7. Федотов Николай Петрович. әлеге чыганактан 2013-10-04 архивланды.
  8. Азбукин Агафоник Павлович. әлеге чыганактан 2013-09-19 архивланды.
  9. ВЛАДИМИРОВ Николай Прохорович
  10. Гольдберг Даниил Исаакович. әлеге чыганактан 2013-10-04 архивланды.
  11. Жданов Дмитрий Аркадьевич. әлеге чыганактан 2013-09-19 архивланды.
  12. Ходкевич Сергей Петрович. әлеге чыганактан 2013-10-04 архивланды.
  13. Торопцев Иннокентий Васильевич. әлеге чыганактан 2013-10-04 архивланды.
  14. Медведев Михаил Андреевич. әлеге чыганактан 2013-09-19 архивланды.
  15. Новицкий Вячеслав Викторович. әлеге чыганактан 2013-12-17 архивланды.
  16. Ольга Кобякова покинула пост ректора СибГМУ.
  17. Евгений Куликов назначен и.о. ректора СибГМУ.

Әдәбият үзгәртү

  • Сибирский государственный медицинский университет // Томск от А до Я: Краткая энциклопедия города. / Под ред. д-ра ист. наук Н. М. Дмитриенко. — 1-е изд. — Томск: Изд-во НТЛ, 2004. — С. 312-314. — 440 с. — 3000 экз. — ISBN 5-89503-211-7.

Сылтамалар үзгәртү