Салават Юлаев һәйкәле (Уфа)

Салават Юлаевка һәйкәл
	Һәйкәл
	Салават Юлаевка һәйкәл
	Файл:Salavat-Yulaev-2016.jpg
Урын	Уфа
Төзелеш	1963—1967 еллар
Халәт	Калып:Культурное наследие РФ 4
Биеклек	9,8 м, нигез белән — 14 м
Материал	бронзалатылган чуен, гранит нигез
	[[:commons:Category: Monument to Salawat Yulayev, Ufa Викиҗыентыкта\|Салават Юлаевка һәйкәл]] Викиҗыентыкта

Бу терминның башка аңлатмалары да бар, аларны карау өчен Салават Юлаев (мәгънәләр) битенә күчегез.

Бу терминның башка аңлатмалары да бар, аларны карау өчен Салават Юлаев һәйкәле битенә күчегез.

Салават Юлаевка һәйкәл — Уфа шәһәрендә 1967 елда куелган һәйкәл. Башкортстанның халык шагыйре, 1773-1775 елларның крестьян сугышы батыры Салават Юлаевка (1754-1800) багышланган сын әсәре.

(аудио)
	Салават Юлаев (фильм).
	noicon
Помощь по воспроизведению

Тарих

Салават Юлаев һәйкәле 1967 елда Уфа шәһәренең көньягында Агыйдел елгасы буендагы текә ярга куелган.^[1]

Автор-сынчысы — Сосланбәк Тавасиев, 3 елдан соң ССРБ Дәүләт премиясенә, ә соңрак Сәнгать академиясенең Алтын медаленә лаек була.

Мигъмары — Исмәгыйль Гайнетдинов.

Бу скульптура — Русиядә иң зур атлы статуя. Һәйкәлнең биеклеге 9,8 метр, авырлыгы – 40 тонна.

Корылышы

Һәйкәлнең тимер юл күпере ягыннан күренеше

Һәйкәл Салават Юлаевны атта утырган итеп күрсәтә. Салават уң кулына камчы (чыбыркы) тоткан. Һәйкәл бронзалатылган чуеннан ясалган, һәйкәл нигезе тимер-бетоннан ясалган вә гранит плитәләр белән капланган.

Постамент нигезе тактала башкорт һәм рус телләрендә:

Башҡорт халҡының милли батыры
САЛАУАТ ЮЛАЕВҠА
һәйкәл 1967 йылда һалынды
скульпторы Тавасиев С. Д.
архитекторы Ғәйнетдинов И. Ғ.

Национальному герою
башкирского народа
САЛАВАТУ ЮЛАЕВУ
памятник сооружен в 1967 году
скульптор Тавасиев С. Д.
архитекторы Гайнутдинов И. Г.

дип язылган.

Ремонт

2024 елда һәйкәл үзе һәм аның астындагы курган авария хәлендә дип табылган, һәйкәлне сүтеп алып, Уфада махсус цехта реставрация уздырырга карар ителгән^[2].

Кызыклы фактлар

Төнлә һәйкәл астан яктыртыла.
Һәйкәл Башкортстанның җиде могҗизасы исемлегенә кергән.^[3]
Һәйкәл Башкортстан гербында сурәтләнгән.

Искәрмәләр

Тышкы сылтамалар

Салават Юлаев һәйкәле янында 3D күренеш(үле сылтама)

[1] ttp://img-fotki.yandex.ru/get/5638/36256508.2b/0_6d90f_311baaa0_orig

[2] Лейла Аралбаева. В Уфе обсудили реставрацию памятника Салавату Юлаеву. Башинформ, 1.11.2024

[3] ttp://www.azatliq.org/content/article/1847100.html

[1]

[2]

[3]