Sinan

(Мигъмәр Синан битеннән юнәлтелде)

Mimar Sinan, Miğmar Sinan yäki tulı iseme Abdülmennan oğlu Sinaneddin Yusuf (1489-1588, İstanbul) - Ğosman İmperiäseneñ böyek miğmarı häm injenerı.

Miğmar Sinan

törekçä Mimar Sinan
خواجه معمار سنان آغا
Miğmar Sinan
Miğmar Sinan
Tulı iseme Abdülmennan oğlu Sinaneddin Yusuf
Hönäre miğmar, injener
Tuu datası 15 aprel 1489(1489-04-15)
Tuu cire Anatoliä
Watandaşlığı Ğosman İmperiäse
Ülem datası 17 iyül 1588(1588-07-17) (99 yäş)
Ülem cire İstanbul
Sinan miniatürada (sulda), 1579

1538 yıldan baş ğosman miğmarı.

Söläyman I, Selim II, Murad III idärä itkän çorda Sinan tözeleş eşlären ütkärä, watandaşlar binaları, mäçetlär, mäktäplär, akveduklar, küperlär, nığıtmalar tözi.

Miğmar Sinan mäşhür Roksolana munçaları häm anıñ törbäsen tözegän.

Sinan uquçısı Sedefkar Mehmed Ağa İstanbulda Zäñgär Mäçeten tözegän.

Sinan uquçısı Süriä miğmarı Ustada İsa Xan Böyek Mogollar İmperiäsendä mäşhür Tac Mahal mäçete proyektın yasağan.

Tärcemäi xäle

үзгәртү

Sinan 1489 yılda Ağırnas awılında (Anatoliä) xristian ärmän (başqa çığanaq buyınça grek) ğailäsendä tuğan. Tumışttan soñ İosif (Yusuf) iseme alğan.

Ätise taşçı häm balta ostası bilıp eşlägän, şuña kürä Sinan şuşı hönärlär yaxşı belgän.

1512 yılda Sinannnı devşirme buyınça (rekrut çaqıruı) yanıçar (yaña çir - yaña ğäskär) korpusına çaqırıp alınğan, häm İstanbulğa yünältelgän, anda ul İslam dinen qabul itä.

Öç yldan soñ ul miğmari häm injener mäktäben tämamlağan.

Selim I suğış kampaniäsendä qatnaşa, ike yıldan Belgrad şähären basıp alunı küzätkän.

Yanıçar korpusında Söläyman I (Qanuni) ğäskärendä Mohaç bäreleşendä, Avstriägä qarşı yawda qatnaşqan.

Şuşı yawdan soñ Sinan kadet cäyäwle korpusı, soñraq 62-nçe uqçı korpusın citäklägän.

1535 yılda Bağdad kampaniäsendä qatnaşa, anda ul su nığıtmäalarınıñ tözeleşe belän idärä itkän.

1537 yılda Korfu, Apuliä, Moldaviägä qarşı yawda qatnaşa.

1538 yılda Qähirä şähären alğannan soñ Söläyman soltan Sinannı saraynıñ töp miğmarı itep bilgelägän.

1539 yılda Miğmar İstanbul şähäreneñ töp miğmarı itep bilgelängän.

Tözelgän binalar

үзгәртү

Mäçetlär

үзгәртү

Üz eşçänlege näticäsendä Sinan 300 bina çaması tözegän - mäçetlär, mäktäplär, xäyriä aşxanäläre, xastaxanälär, akveduklar, kärwan-saraylar, saraylar, munçalar, törbälär, fontannar. Sinannıñ iñ mäşhür äsärläre - Şehzade Mäçete, Söläyman Mäçete (tör. Süleymaniye Camii), Edirnada Selimiye Mäçete (tör Selimiye Camii).

1588 yılda Sinan ülgän, üze tözegän törbädä Söläyman Mäçete diwarı yanında kümelgän.