Spin (inglizçä spin - äylänü) - elementar kisäkçeklärneñ üz impuls momentı. Spin kvant täbiğätenä iä, böten kisäkçek küçerüe belän bäylänmägän.

Spinnıñ sänğät prezentatsiäse: sul yaqta 5/2 spinlı obyekt, uñ yaqta 2 spinlı obyekt.

Spin - şulay uq atom yä atom töşe üz impuls momentı, elementar kisäkçeklärneñ spinnarı vektor summasına tigez.

Spin ħ berämlege (üzgärtelgän Plank daimie yä Dirak daimie ) tigez, J - böten yä yarım böten san, spin kvant sanı dip yörtelä. Ğädättä J - spin dip atala.

Şulay itep böten häm yarım böten spin dip äytelä.

Spin buluı - almaşu tä'sir iteşü - çista kvant tä'sireneñ säbäbe bulıp tora.

Nigezlär үзгәртү

Tulı impuls momentı (poçmaqça moment):

 

berençe äğzası - sistema orbital' impuls momentı

 

  spin vektorı zurlığı häm   orbital' impuls momentı vektorı zurlığı kvant mexanikasında kvantlanalar:

 
 

s -spin kvant sanı, böten yä yarım böten

Böten spinlı kisäkçeklär - bozonnar, böten yarım spinlı kisäkçeklär - fermionnar.

Misallar үзгәртү

spin kisäkçeklär ğomumi iseme misallar
0 skalär kisäkçeklär π-mezon, K-mezon, Higgs bozonı, 4He
1/2 spinor kisäkçekläre elektron, kvark, muon proton, neytron
1 vektor kisäkçekläre foton, gluon, W- , Z-bozonnar
3/2 spin-vektor kisäkçekläre Ω-giperon, Δ-rezonans
2 tenzor kisäkçekläre graviton

Ädäbiät үзгәртү

  • Физическая энциклопедия. Под ред. А. М. Прохорова. — М.: «Большая российская энциклопедия», 1994. — ISBN 5-85270-087-8.
  • Richard G. Milner A Short History of Spin (англ.) // Contribution to the XVth International Workshop on Polarized Sources, Targets, and Polarimetry. — Charlottesville, Virginia, USA, September 9-13, 2013. — arΧiv:1311.5016