Latviä
Бу мәкаләнең кирилл әлифбасындагы игезәге бар.
| |||
Räsmi tele | Latış | ||
Başqalası | Riga | ||
Prezidentı | Egils Levits | ||
Premyer-ministrı | Krišjānis Kariņš | ||
Mäydanı - Barısı - % su |
121. urın 64,589 km² 1.5% | ||
Xalqı - Barısı (2001) - Tığızlığı |
137. urın 2,385,231 37 keşe/km² | ||
Bäysezlege |
(Rusiä İmperiäsenän) 1918 18 noyäber | ||
Valútası | Yevro | ||
Säğät zonı | UTC +2 | ||
Milli gimnı | Dievs, svētī Latviju! (Allah, Latvianı saqla!) | ||
İnternet TLD | .LV | ||
Telefon kodı | 371 |
Latviä yäki Letoniä, räsmi iseme Latviä Cömhüriäte (latışça: Latvijas Republika) — Tönyaq Awrupada Baltıyq diñgeze buyında urnaşqan däwlät. Kürşeläre: tönyaqta Estoniä, könçığışta Räsäy, könyaqta Litva.
Millätläre үзгәртү
Latışlar (59,4%), urıslar (27,6%), beloruslar, ukrainnar, yähüdlär, tatarlar h.b.
Milli dine үзгәртү
Räsmi dine yuq.
Latışlar: lüteran häm katolik xristianlığı; keçe öleşe dievturi (xristianlıq qädär dine)
Ruslar: pravoslavie
Başqalar: katolik xristianlığı, islam, yähüd dine
Tarix үзгәртү
Borınğı tarix үзгәртү
Estoniä cirendä borınğı zamannardan baltıyq (latgallar h. b.) häm fin-ugır (livlär) qäbilläre yäşilär. Alar xäzerge latışlarnıñ babaları.
Urta ğasırlar үзгәртү
Latgallar Kiev Rustän kilgän missionärlärdän pravoslavie qabul itälär
13. yözdä Latvianı Almannar (German Sword Brethren) kontrolenä alalar; Lätilär katolik dine qabul itälär
Latvia Livoniä Ordenı, Şvetsiä, Pülşä sostavına kerä
Reformatsiä waqıtında Lätilärneñ öleşe lüteran dine qabul itälär
Yaña ğasırlar үзгәртү
18-19 yözdän Latviä Rusiä İmperiäse sostavına kerä
Oktäber İnqıylabınnän soñ (1918.yılnıñ 18 noyäber) Latviä üz bäysezlegen iğlan itä.
1940. yılda Latviäne Ribbentrop-Molotov paktı buyınça Sovetlar Berlegenenñ Xäkimiäte üz kontrolenä ala. Latviä SSSRğa kerä
1941 - 1944 Alman okkupatsiäse
Böyek Watan Suğışınnan soñ Latviädä suğış tämamlana. (Urman abıylar suğışı)
1991.dä SSSRdan çığa
Xäzergä Latviä үзгәртү
2004.neñ 29. martta NATO blogına kerä
2004.neñ 1. mayda Awrupa Berlegenä kerä
Säyäsäte үзгәртү
Latviä konstitutsion demokratiä dip sanıla. Prezidentne parlament (Saeima) saylıy. Saeimada 1 pulat, 100 urın. Prezidentnı häm deputatlarnı 4 yılğa saylıylar.
Latviäneñ zur öleşe - rus telle grajdannar tügel
Administrativ bülüe (-2009) үзгәртү
Latviägä 26 rajon (rayon) kerä:
Geografiäse үзгәртү
Balik Diñgeze buyında urnaşqan. Latviädä yaqınça 3000 kül häm 1200 içkä bar. Zur yılğası: Daugava. İñ zur tawı: Gaiziņkalns
İñ zur şähärläre: Rīga, Daugavpils, Liepāja, Jelgava, Jūrmala.
İqtisad үзгәртү
Soñğı iqtisadi krizise 1998. yılda bula.
1999.nıñ noyäberdä Latviä WTOğa kerä.
Démografiäse үзгәртү
SSSRdan çığuınnan soñ rus telle keşelär Latviädän kitälär, xalıq sanı citärä.
Mädäniäte үзгәртү
Latviä bik mädäniätle il. 2003. yılda Latviädä Eurovision Cır Konkursı buldı.
Sıltamalar үзгәртү
- The Latvian Institute 2001 елның 4 декабрь көнендә архивланган. - official government site with various factual materials about Latvia in several languages (en, de, fr, fi, se, ru - depending on the material)
- Cabinet of Ministers - Official governmental site
- President's Chancery - Official presidential site
- Saeima - Official parliamentary site (in Latvian)
- Welcome to Latvia 2016 елның 8 март көнендә архивланган. - Wide collection of Latvian links
- LatviansOnline - Popular online Latvian community
- latvians.com - Latvian identity in exile
Mona da qara үзгәртү
Baltık buyı illäre
Estoniä | Finlândiä | Kareliä | Latviä | Litva