Bolaq

элек Кабан күленнән агып чыккан һәм Казансуга койган инеш, хәзерге көндә Казан үзәгендә канал

Bolaq, elek Qaban külennän ağıp çıqqan häm Qazansuğä qoyğan ineş, xäzerge köndä Qazan üzägendä kanal.

Bolaqtağı taş küper, 1907

Tarix үзгәртү

Ozınlığı 1550 m, kiñlege 24 m. Yırımnıñ yarların tözekländerü Qazan Xanlığı waqıtında başlana.

Taşayaq yärminkäse yanında köymälär öçen tuqtalışlar qorıla. 19. yözdä yırım turaytıla häm çistartıla, yarlarına öylär häm kelätlär tözelä, ağaç küperlär salına.

1907. yılda Lev Kazimiroviç Xrşçonoviç proyektı belän arklı taş küper tözelä. 1940-1950. yıllarda Ü.G. Alparov häm Y.Y. Brudniy proyektı belän Bolaq arqılı 5 timer-beton küper salına, timer räşätkälär quyıla, yarlarına çiräm tüşälä.

Kuybışev susaqlağıçı tözelü häm şähärneñ tübän öleşneñ su basu qurqınıçı tuu säbäple, 1955-1956 yıllarda Bolaqnıñ tübän öleşe kümelä häm Qazansu yılğasınnan saqlağıç damba belän ayırıla; Bolaqnı belän totaştıruçı 546 m ozınlıqtağı cir astı suütkärgeçe (İdel-Bolaq kanalı) tözelä.

Birge Qaban külennän Bolaqqa häm Bolaqtan Qazansu yılğasına sunı nasos stansiäläre suıtıp, Bolaqta su bieklegen tigezläp tora. Y.V. Grebnov proyektı belän 1986-1993. yıllarda Bolaq yarlarına beton salına.

Küperlär үзгәртү

  • Jarkov (saqlanılmağan)
  • Lojkin
  • Lebedev
  • Romanov
  • Degtäröv
  • Baturin
  • Bolaq